HP74
Thành viên diễn đàn-
Số nội dung
20 -
Tham gia
-
Lần đăng nhập cuối
Content Type
Hồ sơ
Forums
Calendar
Everything posted by HP74
-
Họa sĩ Trầm Kim Hòa:<H1 id=title class=title>Sự chứng nghiệm thiền lý qua thư họa</H1>11/07/2010 07:01:03 - Đây là lần đầu tiên Hội Mỹ thuật TP.HCM tổ chức một cuộc triển lãm Thiền - Thư - Họa rất ấn tượng của họa sĩ Trầm Kim Hòa từ Úc trở về. Chỉ với 23 bức thư, họa, các tác phẩm đã thổi một luồng sinh khí mới, một sự tiếp cận mới về thiền lý trong thư pháp, hội họa. "Ngưng tư" Thưa họa sĩ, vì sao anh đặt tên cho cuộc họa triển lần này là "Ngưng tư" mà có thể hiểu sơ sài là "ngưng đọng tâm tư"? Là một họa sĩ sẽ không tránh được những tháng ngày cô tịch, làm bạn với giấy - bút - mực, sự yên tĩnh và trầm tư. Đây là thời gian cần thiết cho tâm cảnh của một họa sĩ trong quá trình sáng tác để tâm có thể dung hợp vào tác phẩm một cách trọn vẹn, nhất là nghệ thuật về thiền họa. Trước đây anh học vẽ tranh thủy mặc theo trường phái nào: Lĩnh Nam họa phái, Kinh phái hay Hỗ phái? Và sự ảnh hưởng của nó như thế nào đối với việc hình thành trường phái thiền họa sau này của anh? Tôi đã ngưng không dùng các màu sắc đỏ xanh vàng tím trong tác phẩm mà chỉ dùng mực và nước để trở về với sự thuần chân, mộc mạc.Vào giữa thập niên 80, tôi có theo học họa phái Lĩnh Nam một thời gian, sau đó có học thêm về thư pháp Trung Hoa. Đến thập niên 90, tôi có cơ duyên nghiên cứu về Thiền học. Thiền đã đi vào đời sống hiện đại với nhiều tác phẩm văn học nghệ thuật, triết học, điều đó thúc đẩy tôi chú ý và hướng mạnh đến việc đi tìm một phong cách sáng tác thể hiện nội dung thiền trong hội họa. Sau 10 năm chiêm nghiệm về lĩnh vực nghệ thuật thiền, tìm tòi một phương cách diễn đạt, tôi đã ngưng không dùng các màu sắc đỏ xanh vàng tím trong tác phẩm mà chỉ dùng mực và nước để trở về với sự thuần chân, mộc mạc và nguyên sơ, phù hợp với tư tưởng thiền. Tôi phối hợp 3 lĩnh vực Thiền lý - Thư pháp - Hội họa để hình thành nên phong cách nghệ thuật Thiền Thư Họa mới cho riêng mình. Khoảng trống Anh có thể nói rõ hơn về cái gọi là phong cách nghệ thuật mới của anh? Vào năm 1991, sau ngày được mời sang Malaysia triển lãm, khi về lại Úc, tôi đã gác cọ không vẽ nữa mà tập trung nghiên cứu thiền họa trong gần 10 năm dài. Đến năm 2000, tôi mới tạm rút ra kết luận về phong cách thiền họa cho riêng mình. Tôi đánh dấu giai đoạn chuyển hướng này bằng bức vẽ một người đang thổi sáo ngồi giữa ngã rẽ của một dòng sông mà chung quanh là cây rừng vắng lặng... Bố cục của tranh được đơn giản hóa tối đa, để lại nhiều khoảng trống cần thiết để tâm người ngắm có thể đi vào cái không gian tựa hồ như vô cùng tận. Bố cục của tranh được đơn giản hóa tối đa, để lại nhiều khoảng trống cần thiết để tâm người ngắm có thể đi vào cái không gian tựa hồ như vô cùng tận. Và nơi đó người ngắm sẽ hài hòa và dung hợp được ý cảnh của tác phẩm, đồng thời cũng để hiển thị lý Sắc - Không. Sự phối hợp giữa thiền, thư, họa và khoảng trống đã hình thành một phong cách thiền họa riêng, chủ yếu diễn đạt nội tâm, kinh nghiệm đời sống qua cái nhìn của thiền. Thái độ của nghệ sĩ thiền họa đối với nghệ thuật cũng là thái độ của thiền đối với cuộc sống. Trong các họa phẩm của anh thường chừa "khoảng trống im lặng" để người xem tự suy tưởng lấy. Xin hỏi điều này có giống như khái niệm "dư bạch" (chừa khoảng trắng) trong thiền họa Nhật Bản không? "Một cuộc du hành vào sự khai giác tâm linh và khám phá nghệ thuật. Tranh và thư pháp của tác giả Trầm Kim Hòa cho thấy sự minh triết, giản dị và hóm hỉnh của Thiền tông". TS Mae Anna Pang (nhà tuyển trạch về nghệ thuật châu Á cho Nhà trưng bày nghệ thuật Victoria, Úc) Khái niệm "khoảng trống" trong tác phẩm của tôi khác với khái niệm khoảng trống của thiền họa Nhật Bản để cho người xem tự suy tưởng lấy. "Khoảng trống" trong tranh của tôi chính là để tâm người xem "có chỗ để vào" hòa nhập và cảm được ý cảnh của tranh cũng như thể hội được ý của tác giả muốn diễn đạt. Hơn nữa, khoảng trống tôi cũng xem như là tranh, tuy không nhìn được nhưng cảm được. Khoảng trống nhằm tạo cho bề mặt của tranh được thanh thoát, đơn giản, có thiền vị, tuy trống nhưng không thấy thiếu. Khoảng trống trong tranh đóng một vai trò quan trọng về bố cục, đồng thời cũng thể hiện lý Sắc - Không: nhân Không mà thấy Sắc, nhân Sắc thể hội Không - Sắc Không nhất như. Cái đẹp đó nằm trong sự buông xả Thiền họa có những khác biệt gì so với hội họa phương Tây? Đường nét của thiền họa bất chấp luật phối cảnh (perspective) và luật vẽ bóng (chiaroscuro) vốn là định luật cơ bản của lối họa Tây phương để dựng hình ba chiều. Để thể hiện cảm hứng nghệ thuật bằng mực và bút lông trên giấy mỏng, đòi hỏi đường nét phải vẽ nhanh, tiết giảm tối đa và chỉ thể hiện những gì thật cần thiết mà thôi. Nét bút của họa sĩ phải dứt khoát như tia chớp, không tô sửa. Một nét chấm hay một đường cong không tượng trưng cho con chim hay ngọn núi, mà nét chấm đó chính là con chim, đường cong đó chính là ngọn núi, bởi vì thiền họa phải là sáng tạo. Bởi vì một sự vật chỉ đẹp khi nó không bị ràng buộc hay câu thúc. Cái đẹp đó nằm trong sự buông xả. Nếu giữa bút và giấy có xen vào sự suy tư lý luận nào đó, điều này sẽ phá hỏng tác phẩm. Thiền họa không phải là chụp hình, mô phỏng hay sao chép. Một nét chấm hay một đường cong không tượng trưng cho con chim hay ngọn núi, mà nét chấm đó chính là con chim, đường cong đó chính là ngọn núi, bởi vì thiền họa phải là sáng tạo. Theo tôi, thiền họa, thiền thư pháp... chỉ là phương tiện để diễn đạt hoặc thể hiện kinh nghiệm nội tâm Có nhiều ý kiến cho rằng thiền họa có thể xem là một phương tiện chứng ngộ và chức năng của thiền họa gắn với chức năng của công án thiền, anh nghĩ sao về điều này? Theo tôi, thiền họa, thiền thư pháp... chỉ là phương tiện để diễn đạt hoặc thể hiện kinh nghiệm nội tâm, kinh nghiệm chứng ngộ chứ không phải chức năng hay phương tiện chứng ngộ gì cả. Và công án chỉ là mật ngữ của các vị thiền sư dùng phương tiện ẩn dụ để khai ngộ đệ tử không qua ngôn ngữ. Vì sao lần này anh chọn về Việt Nam để triển lãm? Phải chăng anh thấy có sự đồng điệu trong sự thưởng thức nghệ thuật, nhất là "nghệ thuật thiền họa" vốn rất khó thể hội bằng lý tính? "Khoảng trống" trong tranh của tôi chính là để tâm người xem "có chỗ để vào" hòa nhập và cảm được ý cảnh của tranh cũng như thể hội được ý của tác giả muốn diễn đạt.Đúng vậy! Tôi cảm nhận một sự đồng điệu trong sự thưởng thức về nghệ thuật tranh và thư pháp thiền ở Việt Nam, hơn nữa Việt Nam là nơi tôi sinh ra và lớn lên... Triển lãm lần này anh không bán tác phẩm, nhưng giả dụ như bán thì trung bình mỗi họa phẩm của anh sẽ có giá bao nhiêu? Nghe đồn là hàng chục ngàn đô la... Câu trả lời này cho tôi xin khất lại lần sau nhé. Một số dự định của anh sắp tới? Hiện tôi vẫn chưa có một dự định nào rõ ràng, sau cuộc triển lãm này, sẽ cố gắng sáng tác thêm những tác phẩm hay hơn để "trình làng" và chia sẻ cùng các anh chị em họa sĩ và những người yêu nghệ thuật, nhất là nghệ thuật tranh và thư pháp Thiền. Họa sĩ Trầm Kim Hòa tự hiệu là Nhất Hòa cư sĩ, sinh năm 1959 tại Sài Gòn - Chợ Lớn, năm 1984 định cư tại Úc. Từ năm1988, đã triển lãm tranh nhiều nơi trong và ngoài nước Úc. Năm 2001, triển lãm tranh thiền lần đầu tại Melbourne, Úc. Viện Nghệ thuật quốc gia Victoria và Viện Phật học Phật Quang Sơn đã sưu tập thiền họa và thư pháp của anh. Tranh của Trầm Kim Hòa đã triển lãm tại Trung Quốc, Hồng Kông, Đài Loan, Malaysia, Philippines, Canada... Thiên Tường (thực hiện)
-
Chiếc áo kì bí và 3 phát đạn "bắn chệch" ở Quảng Bình 12/07/2010 06:00 Ba phát nổ chát chúa liên tiếp phát ra khiến mọi người đinh tai nhức óc. Thế nhưng, lạ kì thay, chiếc áo mà ông Lâm treo trên cây gậy vẫn chẳng hề lay động Người bí hiểm Theo Chủ tịch UBND xã Đinh Hợp, ở thung lũng Ma Coong (Tân Trạch, huyện Bố Trạch, Quảng Bình), nhiều người đã dùng những biện pháp kỳ quái để chữa bệnh. Họ là những người được người dân ca tụng, săn đón. Tuy nhiên, có một người cực kỳ quái đản ở đất này thì lại rất ít người biết đến. Theo ông Đinh Hợp, cao nhân ẩn tích đó la ông Đinh Ngọc, hiện đang sống ở bản Cà Roòng 1. Ông Hợp bảo, ông học các phương pháp chữa bệnh bí truyền cũng chính từ ông Đinh Ngọc. Một sáng, theo chân ông Đinh Hợp, chúng tôi xuống bản Cà Roòng 1 để tìm gặp vị cao nhân bí ẩn ấy. Nhà ông Đinh Ngọc ở cuối bản, nằm ngay dưới chân đồi, nơi có những cây săng lẻ to cỡ mấy người ôm. Theo chủ tịch xã Đinh Hợp thì năm nay, sư phụ Đinh Ngọc đã tròm trèm 100 tuổi, ông không có con, đang sống cùng một người cháu gái. Ông Đinh Hợp với thầy của mình, cao nhân ẩn tích Đinh Ngọc. Từ lâu lắm rồi chẳng ai thấy ông không ra khỏi ngôi nhà sàn vắng lặng tiếng người ấy. Khi chúng tôi đến, ông Đinh Ngọc đang ngồi bệt dưới bếp, ngậm cái tẩu được cắt gọt cầu kì, bóng nhoáng. Ông để dâu dài, trông đạo mạo, bí hiểm như một đạo sĩ tu luyện lâu năm. Thấy chúng tôi đến, ông ngồi thẳng dậy, mắt nhìn vô tư lự, nét mặt chẳng biểu hiện bất cứ cảm xúc gì. Cung cách ấy càng khiến chúng tôi tò mò. Chủ tịch xã Đinh Hợp hỏi chuyện ông, ông cũng chẳng nói, cứ ngồi im, đưa ánh mắt vô hồn quan sát hành động của mọi người. Ông Đinh Hợp bảo, thầy ông vốn kiệm lời và cũng có khi đến cả chục năm nay, ông không nói chuyện với bất cứ ai. Ông cứ ngồi trong bếp, ai cho gì thì ăn nấy không thì chỉ ngồi không và hút thuốc lá xèo xèo. Ông Đinh Hợp kể, trước đây, thầy ông đã dạy cho các môn đồ rất nhiều những ngón nghề kì lạ. Ngậm dao nung đỏ chữa bệnh chỉ là một phép đơn giản trong số ấy. Thế nhưng, theo ông Hợp, tất thẩy các học trò của thầy mà ông từng biết, chẳng ai lĩnh hội được hết các bài phép mà thầy đã dậy. Có thể họ không đủ kiên nhẫn để theo học và cũng có thể họ không có căn duyên. Mỗi người chỉ học được một môn, chỉ làm được một loại bùa phép nhất định. Như trường hợp của ông chẳng hạn, ông chỉ biết cách làm chú để chữa bệnh, đuổi ma bằng từ việc ngậm dao nung đỏ. Còn anh Đinh Pàm, liên lạc viên của UBND xã thì chỉ giỏi mỗi phép chữa bệnh bằng cách hút đá. Ông Hợp bảo, ông đã cố gắng học phép thuật lạ lùng này, thế nhưng học mãi mà vẫn không thể làm được. Nhiều lần tận mắt thấy Đinh Pàm chữa bệnh cho mọi người, được mọi người đưa rước đi khắp nơi, ông thán phục lắm bởi chẳng hiểu bằng cách nào Đinh Pàm lại có khả năng kì diệu đó. Gặp người đau ốm, Đinh Pàm chỉ cần "đọc chú" rồi chum miệng hút ở ngay sát chỗ đau thì chỉ trong giây lát, mọi sự cơn đau nhức, mệt mỏi sẽ tan. Nếu những điều ông Hợp kể là đúng thì quả những câu chuyện này hết sức kỳ quái. "Bài thuốc" diệu kì Ông Đinh Hợp bảo, thầy Đinh Ngọc còn có một bài chú chữa xương khác vô cùng kì diệu mà đến giờ vẫn chưa có môn đệ nào có thể kế thừa. Sử dụng bài chú này, người bệnh sẽ không có cảm giác đau đớn, sợ hãi. Theo đó, khi có người bị gẫy chân tìm đến nhờ chữa, thầy Đinh Ngọc sẽ vào núi bắt một con ếch đá ở tuổi trưởng thành. Sau đó, thầy sẽ niệm chú, làm phép và nếu người bệnh bị gẫy chân phải thì thầy sẽ bẻ chân trái con ếch và cho con “vật tế thần” ấy vào trong một chiếc chum đã được đổ đầy nước. Cứ thế, mỗi ngày người bệnh chỉ việc múc nước từ chiếc chum đó ra rửa vết thương. Xương ếch nhanh liền nên chỉ trong một tuần, chân ếch lành, có thể nhảy nhót trong chum. Và, cũng trong một tuần ấy, xương chân của người cũng khỏi. Ông Hợp bảo, dùng liệu pháp kì lạ này, thầy ông chưa đầu hàng trước bất cứ ca gẫy xương nguy hiểm nào. Cao nhân Đinh Ngọc. Cũng theo ông Hợp, thầy ông còn rất giỏi trong việc bào chế các bài thuốc nam. Với thầy ông thì rừng Trường Sơn là một kho thuốc với những vị thuốc báu vật mà không nơi nào có được. Có lẽ nhờ sự uyên thâm của ông cùng nhiều thế hệ pháp sư ở đất này mà người Ma coong ở đây rất giỏi trong việc sử dụng thuốc, đặc biệt là các bài thuốc giải độc. Ông Hợp từng bị rắn hổ chúa cắn cách đây hơn hai chục năm, may mà có bài thuốc đặc biệt của thầy chứ không cũng khó bảo toàn tính mạng. Suốt buổi gặp gỡ, ông Đinh Ngọc chẳng mấy khi cất nhời. Hỏi gì ông chỉ gật và nói bằng tiếng dân tộc. Ông Hợp phải phiên dịch những lời nói và cả những cử chỉ của thầy mình. Theo đó, ông Đinh Ngọc bảo, pháp thuật lạ kì mà ông có được là do học của một tiền nhân đi trước. Vị sư phụ này đã mất được cả nửa thế kỉ rồi. Ngày trước, nghe thầy mình nói là học được của một pháp sư ở vùng biên giới nước Lào. Cao nhân ẩn tích như ông Đinh Ngọc ở thung lũng nhiều điều kì bí này, theo ông Đinh Hợp, còn nhiều lắm. Họ không xuất hiện không đồng nghĩa với việc họ không có khả năng mà trái lại, sự siêu phàm của họ khiến cả những pháp sư cao tay ấn cũng run rẩy sợ hãi. Giải thưởng không có chủ nhân Trước khi viếng thăm cao nhân ẩn tích Đinh Ngọc, chúng tôi có cuộc trò chuyện với mấy cán bộ xã cùng những giáo viên lên đất này công tác ở ngay trước sân UBND xã. Khi biết chúng tôi có ý định tìm hiểu về bùa chú, pháp thuật đang tồn tại trong cộng đồng người Arem, Macoong ở thung lũng này, tất thảy họ đều bảo, đó là chuyện có thực, cho dù rất khó tin. Những cán bộ, giáo viên ấy khuyên tôi nên tìm gặp ông Tùng Lâm, 70 tuổi, hiện đang sống ở bản Pan, cách trung tâm xã mấy giờ đi bộ. Sở dĩ họ có lời khuyên ấy là bởi ông Tùng Lâm chưa bao giờ xuất hiện trước mọi người với tư cách là người tinh thông bùa phép. Thế nhưng, cách đây chừng 3 năm, ông đã khiến mọi người thất kinh, hoảng hốt. Theo những nhân chứng này thì buổi ấy, không biết uống rượu ở đâu, ông Lâm ngất ngưởng về trung tâm xã. Khi ấy, cũng trong một buổi chuyện phiếm như thế này, ông Lâm bảo, về pháp thuật, ở đất này, tài nghệ của ông chẳng thua kém bất cứ ai. Chẳng thấy ông làm phép bao giờ nên mọi người chẳng tin. Nghe mọi người nói vậy, ông cởi phăng chiếc áo mình đang mặc vứt xuống đất và bảo sẽ có cách khiến mọi người phải tin. Anh Đinh Pàm, liên lạc của UBND xã Thượng Trạch, (người ngồi ngoài cùng từ trái sang) người có khả năng chữa bệnh bằng cách hút đá. Theo đó, ông Lâm bảo, ông sẽ treo chiếc áo của ông lên, nếu ai dùng súng (kể cả súng quân dụng) mà bắn xuyên áo khi đứng ở khoảng cách 15 thước thì ông sẽ thưởng lớn. Phần thưởng mà ông Lâm đưa ra là 2 con lợn nít và 20 triệu đồng. Còn nếu ai bắn mà không xuyên được áo thì chỉ phải mất cho ông phân nửa số tài sản trên. Lời thách được đưa ra thế nhưng chẳng ai dám cược. Sau cùng, một anh bộ đội biên phòng tên Liêm không tin vào chuyện hoang đường ấy đã nhận lời thách đố. Tất thảy kéo nhau ra bìa rừng. Chiếc áo của ông Lâm được treo trên một chiếc gậy giống như người ta vẫn treo để doạ chim phá lúa. Ba phát nổ chát chúa liên tiếp phát ra khiến mọi người đinh tai nhức óc. Thế nhưng, lạ kì thay, chiếc áo mà ông Lâm treo trên cây gậy vẫn chẳng hề lay động. Kiểm tra, mọi người đã tá hoả bởi không biết những viên đạn đó bắn đi đâu, dù anh lính tên Liêm ấy vốn là một tay súng cừ… Mặc lại chiếc áo, ông Lâm bảo, phần thưởng ông treo vẫn vậy, ai có khả năng thì cứ đến bản Pan gặp ông mà lấy. Lời thách đố của ông Lâm nhanh như thác đổ, vọt về tận đồng bằng. Nhiều người đã ngược rừng lên đây tìm gặp ông Lâm để “kiếm phần thưởng” nhưng tất thảy đều phải về không. Không những thế, khi rời bản Pan, xuống núi ai nấy đều thất kinh, thảnh thốt. Họ không hiểu tại sao lại có điều lạ lùng đến vậy. Trò chuyện với chúng tôi, một lái buôn tên Thu, sống ở ngay trước UBND xã bảo, khi mới lên đây, ông cũng định tìm ông Lâm để… kiếm tí vốn làm ăn. Tuy nhiên, ở đây được vài tuần, chứng kiến nhiều chuyện không thể tin vào mắt mình, ông đã từ bỏ ngay ý định đó… Mấy ngày ăn ở với người Arem, người Macoong trong thung lũng thẳm sâu giữa đại ngàn Trường Sơn ấy, chúng tôi đã đi hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác. Những chuyện, những việc tưởng như không có thật ấy lại tồn tại một cách rất đỗi bình thường ở nơi đây. Bởi thế, khi rời khỏi mái rừng già kì bí ấy, chúng tôi ai cũng ngỡ tưởng, mình vừa trở về từ cõi mơ, bến mộng. Theo Tuệ Linh (Tuổi trẻ thủ đô)
-
Việt Nam sẽ phải “nhập khẩu” cô dâu (10/07/2010)Theo kết quả của cuộc tổng điều tra dân số Việt Nam năm 2009, mức độ chênh lệch giới tính ở trẻ sơ sinh đang ở mức “báo động động đỏ”. Cán cân lệch về tỷ lệ giới tính khi sinh sẽ khiến khoảng 3 triệu đàn ông Việt Nam không có đàn bà để “lấy làm vợ” sau 20 năm nữa. Viễn cảnh về một Việt Nam phải “nhập khẩu” cô dâu đang hiện hữu trước mắt. Việt Nam đang “báo động đỏ” về mất cân bằng giới tính khi sinh Ảnh: TRẦN VIÊT Cán cân lệch Theo số liệu của cuộc tổng điều tra dân số năm 2009, tính đến ngày 1-4-2009, tổng dân số Việt Nam là 85,79 triệu người, trong đó dân số nam chiếm 49,5%. Trong 10 năm qua, dân số đã tăng thêm 9,47 triệu người khiến Việt Nam là nước đông dân thứ ba trong khu vực Đông Nam Á và đứng thứ 13 trong số những nước đông dân nhất trên thế giới. Kết quả cũng là minh chứng rõ ràng nhất về chỉ số giới tính ở Việt Nam đang tăng một cách bất thường. Nếu như năm 2000 tỷ lệ giới tính khi sinh ở Việt Nam là 106,2 bé trai/100 bé gái thì đến năm 2009 tỷ lệ bé trai sau khi sinh đã tăng lên 110,5 bé trai/100 bé gái. Đáng báo động hơn khi tỷ lệ gia tăng giới tính khi sinh ở 6 vùng địa lý trên toàn quốc có tới 5 vùng tỷ số giới tính chênh lệch quá cao. Tại khu vực Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung, tỷ lệ giới tính khi sinh là 109,7 bé trai/100 bé gái; Đông Nam bộ là 109,9/100; Đồng bằng sông Cửu Long là 109,9/100. Khu vực vùng Đồng bằng sông Hồng đang ở top đầu với mức chênh lệch giới cao nhất là 115,5 nam/100 nữ. Theo đó, lượng bé trai khi sinh đã vượt số lượng bé gái từ 20%- 25% chỉ sau vòng 10 năm. Theo Tiến sĩ Khuất Thu Hồng, Viện Nghiên cứu Phát triển xã hội thì nguyên nhân căn bản dẫn đến tình trạng mất cân bằng giới tính sau khi sinh bắt nguồn từ tâm lý còn nặng nề muốn có con trai để nối dõi tông đường và thờ cúng sau này của người Việt Nam. Việc xác định rõ giới tính khi mang thai cũng khiến các cặp vợ chồng có khả năng thực hiện mọi cách thức khác nhau để được đứa con với giới tính như mình mong muốn. Thêm vào đó đời sống của người dân ngày càng cao, nhiều gia đình không ngại sinh con thứ ba, thậm chí còn chấp nhận chịu phạt để có được “thằng cu”. Chế độ gia tộc phụ hệ truyền thống, con trai mới nỗi dõi tông đường, tư tưởng trọng nam khinh nữ, cùng với nguyên nhân phụ trợ khác như chế độ an sinh đối với người già chưa tốt, còn trông vào sự phụng dưỡng con cái, hoặc chưa có những chính sách ưu việt dành cho nữ giới, trong một số nghành nghề cần đòi hỏi phải có lao động nam giới, như người dân ở vùng nông thôn, vùng núi, vùng biển... cũng là rào cản lớn còn khá phổ biến trong nhân dân. Tiến sĩ Khuất Thu Hồng cũng cảnh báo, nếu Việt Nam tiếp tục duy trì mức độ chênh lệch giới tính như hiện tại sẽ có tác động nặng nề tới thế hệ nam thanh niên được sinh sau năm 2005 vì khi họ bước vào độ tuổi lập gia đình sau 20 năm nữa thì nhóm nam giới này sẽ dư thừa so với nhóm phụ nữ cùng lứa tuổi. Đến năm 2025 mức dư thừa nam giới trưởng thành sẽ có thể nhiều hơn số phụ nữ tối thiểu là 10% và thậm chí còn cao hơn. Theo đó, dự báo sẽ có khoảng 3 triệu đàn ông Việt Nam không thể lấy vợ sau 20 năm nữa. Đó là một thực trạng đáng báo động nếu cán cân lệch về giới tính khi sinh không được kịp thời điều chỉnh. Giảm chênh lệch giới tính: Trách nhiệm của cả cộng đồng. Theo Tổng cục DS-KHHG, nguy cơ Việt Nam đang đứng trước làn sóng bùng nổ dân số lần thứ 2 là hoàn toàn hiện hữu do số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ 14-49 tuổi tăng nhanh. Đến thời điểm này trên cả nước, cứ 2 phụ nữ bước vào độ tuổi sinh đẻ mới có 1 người ra khỏi độ tuổi này. Nếu năm 1989 cả nước chỉ có 17 triệu phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ thì năm 1999, con số này đã là 22 triệu và năm đến 2009 đã có tới 26 triệu. Đối với các nước phát triển cơ cấu dân số luôn được ổn định ở tỷ lệ giới tính khi sinh, hiện tượng mất cân bằng giới tính xuất hiện do các đặc tính văn hóa - xã hội chi phối. Hai nước được coi là điển hình về mất cân bằng tỷ số giới tính khi sinh là Trung Quốc (120,5 nam/100 nữ năm 2004) và Ấn Độ (109,0 nam/100 nữ năm 2006) và Việt Nam cũng đang đứng trước áp lực việc gia tăng dân số đột biến và chênh lệch giới tính bất thường đến báo động. Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh theo hướng thừa nam thiếu nữ càng kéo dài, hậu quả tiêu cực đối với gia đình và xã hội càng nghiêm trọng. Ông Dương Quốc Trọng - Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGD cho rằng, việc lựa chọn giới tính khi sinh là một hành vi mang lại lợi ích cá nhân. Chính điều đó đã tác động tiêu cực đến xã hội với những hệ lụy khó lường. Để từng bước ngăn chặn tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh rất cần tăng cường công tác tuyên truyền chia sẻ mọi thông tin với công chúng về mức độ, trầm trọng của hành vi lựa chọn giới tính, nhằm nâng cao nhận thức cho các tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên hình thức tuyên truyền cần phải thiết thực, phù hợp, nội dung phong phú, hấp dẫn nhằm thay đổi hành vi của người dân, cũng như hậu quả của nó đối với cơ cấu dân số của xã hội. Đối với các cơ sở siêu âm xét nghiệm, nạo phá thai cần cam kết không thực hiện lựa chọn giới tính khi sinh. Các ngành chức năng cần thường xuyên kiểm tra, rà soát kỹ lưỡng hoạt động của các cơ sở này, chấn chỉnh kịp thời những trường hợp vi phạm, kiên quyết phạt và rút giấy phép hành nghề nếu phát hiện vi phạm; thu hồi các ấn phẩm có nội dung phương pháp lựa chon giới tính thai nhi. Nâng cao ý thức mỗi người dân trong việc quyết định sinh con cái theo phương châm “Gái hay trai chỉ 2 là đủ”... Thực hiện đồng bộ các giải pháp trên, công tác DS-KHHGĐ, trong đó có việc cân bằng giới tính mới thực sự hiểu quả ổn định, góp phần nâng cao chất lượng dân số, chất lượng cuộc sống. Trong vài thập kỷ tới nếu Việt Nam tập trung tối đa các nguồn lực, tích cực triển khai các giải pháp đồng bộ, với sự chung tay của toàn xã hội ngay từ bây giờ thì sẽ có thể từng bước khống chế, giảm bớt tốc độ mất cân bằng giới tính khi sinh. Vũ Mạnh
-
Hút đạn bằng ống nứa Chỉ cần dùng chiếc ống nứa dài 20cm, đọc vài câu thần chú và liếm con dao nung đỏ... thế mà hơn 20 năm qua, ông Vi Văn Cán (Huổi Một, Sông Mã, Sơn La) đã hút đạn, chữa khỏi bệnh cho hàng nghìn người dân vùng Tây Bắc... Đạn nào cũng hút được Chúng tôi đến nhà ông Cán đúng vào hôm ông có lịch hút đạn cho bệnh nhân. Anh Nguyễn Xuân Vịnh 42 tuổi (tổ 3, Trường Chinh, Sơn La) đang chuẩn bị các thủ tục để ông Cán đưa lên "bàn mổ". Anh Vịnh kể: Năm 1982 đơn vị tôi đóng quân trên Quản Bạ, Hà Giang. Trong một lần diễn tập trên bãi mìn, do không có sơ đồ chỉ dẫn, chân tôi vấp phải quả lựu đạn khiến nó nổ tung và tôi bị ngất tại chỗ. Tôi bị thương tật 15%, 21 mảnh đạn găm vào người. Nhiều mảnh đạn găm tại các dây thần kinh nên đau nhức mà bệnh viện không thể lấy nó ra được. Ông Cán đang “hút đạn” cho anh Vịnh. Ông Cán bắt đầu thắp sáng cây nến và miệng ông lẩm nhẩm vài câu thần chú. Đồng thời, tay ông cầm lá tre đảo quanh bát nước bôi lên chân bệnh nhân để tìm đạn. Ông cầm chiếc ống nứa lên đọc nhẩm mấy câu thần chú, đưa ống nứa vào đầu gối anh Vịnh. Phụt một cái, một mảnh đạn nhỏ bằng hạt ngô đã nằm ở đầu ống nứa, ông gõ nhẹ, mảnh đạn đó rơi cộp vào chén rượu. Cứ thế chỉ vài phút, ông Cán hút từ bắp chân anh Vịnh 5 mảnh đạn trước sự thán phục của mọi người. Cầm con dao vừa được nung đỏ lẩm nhẩm mấy câu thần chú, ông thè lưỡi liếm vào lưỡi dao đỏ rực rồi hà hơi vào vết thương. Ông Cán bảo phun rượu vào đó sẽ giúp cho vết thương được sát trùng, tránh để lại sẹo. Anh Vịnh cho hay, đây là lần thứ 2 ông Cán hút đạn cho anh, lần trước anh đã được ông hút hơn 10 mảnh đạn ra khỏi cơ thể. Hút xong trong người anh thấy rất khoẻ khoắn, thoải mái. Những vị trí ông cán hút để lại vết sẹo chỉ như vết muỗi cắn... Các thủ tục trước khi hút đạn Chúng tôi ngắm rất kỹ bộ đồ nghề của ông. Nói là đồ nghề nhưng thực chất là vật dụng hằng ngày, được ông đặt ngay cạnh đầu giường ngủ của mình. Ông dùng cái mẹt tre, làm bàn thờ để người bệnh đặt lễ vào đó. Nếu là người Thái thì cần 1 cái khăn piêu, người Kinh thì 1 mét vải và 1 bát gạo nhỏ. Ông Cán hút từ bắp chân anh Vịnh 5 mảnh đạn trước sự thán phục của mọi người. Làm các thủ tục đó xong, ông bê "bàn thờ cúng ma" ra ngoài nhà để thắp một cây nến. Ông Cán lấy thêm một bát nước có 3 đồng bạc trắng và một sáp ong để trộn vào bát nước, bát nước bỗng đổi thành màu đen như than. Một chiếc lá tre (ngửi mùi giống cây cúc tần - PV) để rửa vết thương. Việt Báo (Theo Bee)
-
Chợ đêm Long Biên Buôn đêm để bán sáng ngày Một vùng không ngủ kê ngay phố phường Ngợp trời rau quả muôn phương Về đây từ khắp nẻo đường bán mua. Chợ đêm dù bão dù mưa Vẫn đông người vợ, vẫn thưa người chồng Chuyển khuân, bốc dỡ, gánh gồng Nón che kín mặt kiếm đồng sinh nhai Nữ nhi cửu vạn đêm dài Vác khiêng hùng hục, sụn vai vẹo người Giữ lành quả ngọt, rau tươi Chị tay đen đúa, em cười nhọ nhem Mồ hôi, sương muối ố hoen Buốt lưng cửu vạn đã quen với nghề Đồng công năm bảy xẻ chia Nẻo cơm quán trọ, nẻo về nuôi con Chợ trăng đêm khuyết đêm tròn Khiêng sương, vác gió cũng mòn hai vai Bữa ngon, hiểu được mấy ai? Chỉ cây cầu biết, thở dài với sông. (Nguyễn Thị Mai) *** Dì tôi Dì tôi vóc hạc tựa bà Dì đong bán cám quanh nhà mình thôi Chắt chiu như kiến tha mồi Tết nào cũng đỏ một nồi bánh chưng Dì tôi ở giữa phố đông Quanh năm chợ búa mà không thấy giầu Người ta mấy bậc nhà lầu Dì tôi lưng áo vẫn mầu nhà quê Phố dài lắm kiểu người đi Chợ đông thương buổi tóc dì tôi xanh Lấy chồng chịu cảnh chiến tranh Nuôi con đành phận dụm dành che con Dì tôi chắt cạn lòng son Như trăng lọc sáng giữa vòm Sao khuya Tu chùa còn được ngắm bia Còn hương khói với trời kia đất này Dì tôi tu chợ ngày ngày Bao nhiêu cay cực đoạ đày dì tôi Cám thơm mùi gạo cám ơi! Dấu trong vỏ trấu đầy vơi nỗi niềm... (Đoàn Nguyên)
-
Lỗ hổng luật pháp Tác giả: Tô Văn TrườngBài đã được xuất bản.: 8 giờ trước Công luận đang xôn xao, bàn luận việc thỏa thuận "hợp tác" giữa Petrovietnam thông qua Tổng cục Thuế sẽ có tác động đến các cơ quan nhà nước để sao cho có lợi cho Petrovietnam. Trong thuật ngữ quản trị học có nguyên tắc "không được phép song trùng vai trò quản lý và bị quản lý ở 1 người thuộc 2 cấp phụ thuộc trực tiếp" . Nguyên tắc tối cao của luật pháp là có thể thỏa mãn tối đa lợi ích của cá nhân, nhóm lợi ích này nhưng không được làm hại đến cá nhân và nhóm lợi ích khác. Bởi vậy, công luận đang xôn xao, bàn luận việc thỏa thuận "hợp tác" giữa Petrovietnam thông qua Tổng cục Thuế sẽ có tác động đến các cơ quan nhà nước để sao cho có lợi cho Petrovietnam. Nếu tôi nhớ không nhầm, đây không phải là lần đầu có sự "bắt tay" dạng này. PetroVietnam từng hợp tác với Bộ Tư pháp và một số đơn vị khác về cơ chế quản lý và giáo dục chính trị tư tưởng... Cái khác của lần này là hình như, sự bắt tay này có vẻ lộ liễu như thách thức dư luận xã hội và thể chế nhà nước? Nước ta còn nghèo, ngân sách hiện nay còn dựa vào nguồn thu lớn là tiền bán dầu khí. Khi biết chuyện, một số người mới có cảm giác: Tổng cục Thuế phải có trách nhiệm đặc biệt quan tâm "chăm sóc" đại gia dầu khí để tận thu cho nguồn ngân sách của nhà nước. Hành động bắt tay khiến dư luận đặt câu hỏi, phải chăng có người đang tính chuyện "chung chi" trên lưng những người dân nghèo. Hành động bắt tay khiến dư luận đặt câu hỏi, phải chăng có người đang tính chuyện "chung chi" trên lưng những người dân nghèo khổ.Một khi hai "nhà" ôm hôn thắm thiết trước khi ngồi vào bàn thảo luận, ai dám chắc họ không thông đồng với nhau để bớt xén nguồn thu lớn của ngân sách nhà nước với các khoản thuế đã được ưu ái xem xét. Ở các nước, các nhóm lợi ích có quyền thông qua các hiệp hội ngành nghề, tập đoàn, doanh nghiệp để tác động với các chính sách, quyết sách cụ thể nhưng phải trong khuôn khổ của luật pháp, thể chế, có hành lang pháp lý để sự tác động vào chính sách được minh bạch, không bị lạm dụng. Các thành viên Chính phủ, đặc biệt là các vị dân biểu luôn tiếp cận, lắng nghe các kênh thông tin đa chiều, tỉnh táo, phân tích đánh giá quyền lợi chung của đất nước và tiếng nói của người dân trong quá trình xây dựng các văn bản pháp quy cũng như khi ban hành văn bản pháp luật để đạt được sự đồng thuận cao trong xã hội. Ở Việt Nam, một số lần chúng ta dường như đã buộc phải quen hơn với các quy trình ngược. Không ít các Thông tư, Nghị định trái ngược với Luật; Xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất nước thường rất chậm và đi sau quy hoạch của các ngành, các địa phương; Quy hoạch tổng thể đi sau quy hoạch chi tiết.... Trước đây, Tổng Công ty cao su Việt Nam (nay gọi là Tập đoàn công nghiệp cao su) thỏa thuận riêng với Bộ Tài chính nguyên tắc tính lương theo tỷ lệ doanh số. Đây là việc làm chưa đúng về khoa học quản lý kinh tế vì tiền lương là chi phí bỏ ra để có doanh số cho nên khi doanh số âm thì vẫn phải trả tiền lương. May cho ngành cao su là gặp thuận lợi được mùa, được giá nên lương cao ngất ngưởng so với các doanh nghiệp nông nghiệp khác đang hưởng thang lương theo quy định của Bộ Thương binh xã hội và Bộ Tài chính ban hành. Bởi thế, đây đó người ta mới có cảm giác, dường như một số chủ trương, chính sách đang bị các nhóm lợi ích chi phối, tác động. Đơn cử là các sắc thuế nhập khẩu rất "cảm tính" dẫn đến sự bảo hộ cho sản xuất (ERP- Bảo hộ hữu hiệu) gần như sụp đổ[1]. Nhiều chuyên gia phản bác về tính "hợp pháp" các câu chuyện lobby của Hiệp hội ô tô Việt Nam, Hiệp hội thép và ngay cả Hiệp hội doanh nghiệp trẻ tiến hành dự án các tập đoàn tư nhân! Lobby - Vận động hành lang cần thiết trong sinh hoạt vận động nghị trường nhưng phải công khai, minh bạch trong khuôn khổ của pháp luật. Ngay các nước tư bản lobby cũng có nhiều cái dở, nhưng bù lại họ có hệ thống báo chí, công luận và cả cơ quan chuyên môn luôn "săm soi" vạch ra những cái sai để những người đề xuất, người thẩm định, và người ra quyết định có nhiều cơ sở xem xét, đánh giá vì quyền lợi chung của cả cộng đồng. Đấy là lobby hoạt động trong khuôn khổ Nhà nước pháp quyền. Nó hoàn toàn khác với cái gọi là lobby theo mối quan hệ "móc ngoặc", phạm pháp, có vẻ như đang thịnh hành ở Việt Nam. Đất nước muốn ổn định và phát triển bền vững theo dòng chảy của thời đại, cần phải gấp rút tu chỉnh lại Hiến pháp 1992. Bài trả lời phỏng vấn Tuần Việt Nam của cựu Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Văn An ngày 24/6/2010 về vai trò của nhân dân trong việc phúc quyết và sửa đổi Hiến pháp được đông đảo nhân dân tán thành, ủng hộ rất đáng suy ngẫm. Để các chính sách luôn vì lợi ích của nhân dân, không bị chi phối, tác động vì lợi ích cục bộ của các nhóm lợi ích, phải nâng cao chất lượng "đầu vào" của Ban chấp hành Trung ương, các đại biểu Quốc hội và các thành viên của Chính phủ. Luật Lobby (vận động hành lang), Luật trưng cầu dân ý và Luật tiếp cận thông tin... rất cần thiết. Cần phải cảnh giác trước những ý kiến tham mưu hoặc "những sáng kiến mang lại nhiều lợi ích" do những nhóm lợi ích cục bộ đưa ra nhưng đổi lại là sự hy sinh quyền lợi của đất nước ngày hôm nay và để lại gánh nặng nợ nần cho con cháu chúng ta.
-
Kính gửi: Thầy Thiên Sứ cùng các bác và các anh chị đáng kính trên diễn đàn. Kính nhờ thầy bớt chút thời gian quý báu giúp cho gia đình HP74 với ạ. - Tuổi Bố : Sinh tháng 6/1974 (DL) - Tuổi Mẹ : Sinh tháng 6/1981 (DL) - Năm cưới : tháng 12/2003 (DL) - Con trai : Sinh tháng 6/2005 (DL) - Xin thầy luận giúp cho bởi giai đoạn đã qua và hiện tại, gia đình HP74 có nhiều khó khăn quá. Bản thân em thấy mình đang bị mất phương hướng. - Xin thầy tư vấn giúp gia đình HP74 sinh con thứ hai (con út) vào Năm, Tháng (AL) nào, con trai hay con gái thì tốt nhất và chúng em có những thay đổi như thế nào ạ. Kính mong được sự giúp đỡ của thầy. Kính chúc thầy sức khoẻ, hạnh phúc. Em xin chân thành cảm ơn!
-
Gia đình HP74 rất mong thầy Thiên Sứ và các bác trong chuyên mục chỉ giúp cho gia đình em với ạ Xin chân thành cảm ơn Thầy Thiên Sứ Xin chân thành cảm ơn các bác trong chuyên mục
-
"Tình ca" - biểu tượng âm nhạc nước Việt? Tác giả: Nguyễn Đăng TấnBài đã được xuất bản.: 27/06/2010 09:00 GMT+7 Bài ca xuất hiện như cánh vỗ của loài chim, xoa dịu vết thương lòng người xa cách bởi chiến tranh. Và lại như dòng sữa ngọt, nuôi dưỡng chí khí, lòng yêu nước, yêu đời của dân tộc, của lứa đôi. Ca khúc bất hủ như nhật ký con tim Trong cuộc đời mỗi con người, có lẽ chẳng ai không một lần hát Tình ca của Hoàng Việt. Đó chính là nỗi lòng của lứa đôi, của tình yêu và hạnh phúc. Và nhất là khi xa nhau, tình ca như sợi dây tâm tình, là tiếng ngân đồng vọng của người yêu thương gửi đến người yêu thương. Hiếm có một dân tộc nào như dân tộc Việt Nam. Lịch sử đất nước là lịch sử của những cuộc chiến tranh chống xâm lược bạo tàn. Vì thế, mà, như một lẽ đời, những bài ca xuất hiện như cánh vỗ của loài chim, xoa dịu vết thương lòng người xa cách bởi chiến tranh. Và lại như dòng sữa ngọt, nuôi dưỡng chí khí, lòng yêu nước, yêu đời của dân tộc, của lứa đôi. Đã có biết bao ca khúc bất hủ như nhật ký con tim. Người ở hậu phương ngóng chờ người ra trận. Người Nam kẻ Bắc mỏi mắt chờ nhau qua giới tuyến: 'Em ở bên kia bờ giới tuyến; Nhìn sao thao thức mấy đêm rồi", hay "Chiều nay ra đứng trông về; Mắt đượm tình quê đôi mắt đượm tình quê..." Nhạc sĩ Hoàng Việt và vợ Cũng không phải chỉ có dân tộc Việt Nam. Trên thế giới nhiều dân tộc cũng có những cuộc chia ly. Ta bắt gặp người con gái Nga chờ đợi người lính Hồng Quân qua bài Đợi anh về của Xi mô nốp: Mưa có rơi dầm dề, ngày có dài lê thê, anh ơi em vẫn đợi, hay bài hát Cachiusa: Lời hát trong vút bay đi ngân qua màn sương mờ, Biết không chàng ơi! Rằng xa xôi em mong chờ... Dân tộc Nga cũng có một thời mà người lính Hồng Quân hùng dũng bước duyệt binh từ Quảng trường Đỏ tiến thẳng ra mặt trận để mà cứu nguy cho nhân loại trước họa Phát-xít. Và trong những bước chân oai hùng đó, có những người lính Việt. Họ có biết đâu rằng phía sau họ có cả các dân tộc đang chờ, ngay cả những người ở rất xa xôi vẫn chờ. Mỗi bài hát mang một ý nghĩa, dấu ấn riêng, nhưng ở Tình ca cái riêng quyện chặt vào dấu ấn chung của dân tộc. Năm 1954, Hiệp định Giơnevơ ký kết, đất nước chia làm hai miền. Những người con miền Nam tập kết ra Bắc. Họ ra đi để lại đằng sau những mẹ già những người vợ trẻ và cả những mối tình đầu say đắm. Chính trong điều kiện ấy hàng loạt bài hát hay đã ra đời: Câu hò trên bến Hiền Lương, Tình trong lá thiếp, và điển hình nhất là Tình ca của Hoàng Viêt. Ông là người con của đất Thành đồng. Tập kết ra Bắc, còn vợ ông vẫn ở lại miền Nam. Nỗi đau đất nước bị chia cắt, nỗi đau gia đình ly tán của ông đã như được "hóa thân", được gửi gắm vào trong Tình ca khi ông đang học Trường Âm nhạc Việt Nam (1956). Một lời nhắn gửi cho người vợ yêu thương. Ngay sau khi ra đời, bài hát là "một tác phẩm thanh nhạc được dư luận đánh giá là bản tình ca hay nhất thời bấy giờ". Tuy nhiên ít mấy ai biết, Tình ca có số phận khá long đong. Khi ca sỹ Quốc Hương, giọng ca hàng đầu Việt Nam lúc bấy giờ thể hiện Tình ca lần đầu tiên ở Hà Nội, một số người cho rằng ca từ bài hát bi lụy, yếu đuối. Tình ca vì vậy không được tiếp tục phổ biến nữa. Cũng không riêng Tình ca có số phận long đong mà nhiều bài hát hay cũng lênh đênh tương tự. Đôi khi số phận của một tác phẩm lại phụ thuộc vào nhận thức thẩm mỹ của một vài người - nói như Mác: "Thiếu hiểu biết về nghệ thuật". Cũng có khi sự long đong lại phụ thuộc vào cả hoàn cảnh. Không ai được hát lạc giọng trong một dàn đồng ca... Tình yêu lứa đôi quện chặt tình yêu Tổ quốc Tuy nhiên đến cuối những năm 60, bài hát mới được hát lại trên đài phát thanh và trở thành "bài hát trong túi" mỗi người. Còn nhớ dạo đó khi tạm biệt mái trường theo lệnh tổng động viên, chúng tôi những học sinh sinh viên vẫn còn lãng mạn lắm. Lãng mạn đến mức như nhà thơ Hoàng Nhuận Cầm viết "Trong đáy ba lô ai bảo là không có, một đôi ba tiếng chú ve kim". Nói hình ảnh là thế nhưng trong đáy ba lô nhất định phải có một cuốn sách của bạn gái tặng. Tôi đã đọc được một vài quyển sổ như vậy của đồng đội mình. Và thật kỳ lạ họ đều chép Tình ca. Đó chính là lời dặn dò của những "nàng" sinh viên tặng "chàng" lính trẻ rời mái trường ra trận. "Qua núi biếc chập trùng xa xa, Qua bóng mây che mờ quê ta..." Những người lính chúng tôi những lúc sinh hoạt vẫn say sưa hát Tình ca. Có người còn trích cả một đoạn dài gửi về người yêu, nhờ bài hát nói hộ lòng mình: "Khi hát lên tiếng ca gửi về người yêu quê ta, Ta át tiếng gió mưa thét gào cuộn dâng phong ba, Em ơi nghe chăng lời trái tim vọng ra, Rung trong không gian mặt biển sôi ầm vang, Qua núi biếc chập trùng xa xa, Qua bóng mây che mờ quê ta, Tiếng ca đời đời chung thủy thiết tha". Bài hát nói về sự chia ly nhưng không bi lụy mà thật hào sảng. Thật khó có thể tìm được ở đó một lời nào thể hiện sự yếu đuối. Tình yêu đôi lứa bị xa cách bởi chiến tranh, vì vậy cái quyết tâm giành lại tình yêu cũng là cái quyết tâm thắng giặc: "Xua kẻ thù đi mau, dập tắt chiến tranh đẫm máu; Đập tan ngay bao đau khổ và chia ly..." Nhịp bài hát dồn dập, lời bài hát súc tích, nhạc và lời như hỗ trợ nhau, nâng nhau lên. Những ca từ rất giàu hình tượng, lại rất bay bổng. Không hề thấy máu lửa, thấy mùi thuốc súng nhưng lại đậm đặc không khí chiến trường. Những "Thét gào cuộn dâng phong ba, mặt biển sôi ầm vang... cũng là những hình ảnh sôi sục của lòng yêu nước của dân tộc khi bị kẻ thù thách thức. Bài hát mà âm hưởng chủ đạo là sự quện chặt giữa tình yêu lứa đôi với tình yêu Tổ quốc. Giành lại tình yêu cũng là giành lại Tổ quốc bị chia cắt. Tượng đài tình yêu ở đây chính là tượng đài tình yêu Tổ quốc. Tình ca xứng đáng được chọn lựa là biểu tượng âm nhạc của nước Việt chúng ta.
-
Phong thủy và sức khỏe BS Phan Xuân Trung Khi nói đến phong thủy, nhiều người, trong đó có tôi, thường nghĩ đến điều huyền bí, khó hiểu. Search tìm bằng google, tôi chỉ tìm thấy được một mớ hỗn độn những ngôn ngữ cổ xưa không tài nào nhớ nổi. Tuy nhiên, tra từ nguyên Hán Việt thì Phong nghĩa là gió, là khí, Thủy nghĩa là nước. Mà 2 yếu tố này hẳn là có liên quan đến sự sống, nghĩa là liên quan đến sức khỏe con người. I. Phong: Theo nguyên nghĩa phong là gió, là sự chuyển động của không khí. Không khí liên quan đến hô hấp. Không có không khí con người ta chết sau vài phút. Không khí và cơ thể: Không khí chứa 25% Oxy và khoảng 75% Ni tơ, còn lại là hơi nước, khí carbonic và vài thứ linh tinh khác. Trong quá trình trao đổi khí, hồng cầu hấp thu oxy trở thành máu đỏ tươi. Hemoglobin mang Oxy đến mô, tế bào cơ thể để thực hiện quá trình hô hấp tế bào, đốt cháy vài hoạt chất để tạo thành năng lượng cho cơ thể. Quá trình đó sản sinh khí CO2, được Hemoglobin hấp thu, khiến máu trở nên đỏ thẩm hay gọi là máu đen, theo tĩnh mạch, đến phổi để thải ra ngoài. Nếu không có oxy thì các tế bào không có chuyển hóa chất và cơ thể bị chết. Như vậy, cơ thể muốn tồn tại được thì phải hít thở không khí có đủ oxy. Trong cấp cứu, bác sĩ gắn vào mũi bệnh nhân một cái ống xì khí oxy để bảo đảm cơ thể có đủ oxy cung cấp nhiên liệu cho cơ thể hoạt động. CO2 là thán khí, bị cơ thể loại ra trong quá trình hô hấp. Nếu người ta ở chung đông đúc trong một không gian hẹp, Oxy bị hấp thu dần, Carbonic tăng dần vào người ta cảm thấy ngộp thở, bức bối. Tế bào não là nơi nhạy cảm nhất với nồng độ Oxy trong máu, sẽ bị tê liệt hoạt động, và vì vậy, người bị nghẹt/ngộp thở sẽ mất ý thức (xỉu, bất tỉnh). Nhu cầu oxy của não cao nhất so với các loại mô tế bào khác trong cơ thể. Vì vậy thiếu oxy đến 1 lúc nào đó sẽ dẫn đến chết não. Nếu các cơ quan nội tạng khác chưa kịp "chết" thì người ta sống đời sống thực vật, mất ý thức. Vì tầm quan trọng đó mà người ta cần phải đo độ bão hòa của Oxy và nồng độ CO2 trong máu để can thiệp sao cho cơ thể luôn luôn được cung cấp đủ oxy. Người mắc bệnh phổi mãn tính bị mắc chứng COPD, lồng ngực dãn rộng, lượng khí trao đổi giữa trong và ngoài phổi không đủ như người bình thường, thở ra không hết, hít vào không đủ, khí cặn CO2 tăng cao, nồng độ O2 hạ thấp, hồng cầu không thu đủ OXY, không đỏ thắm nên mặt mũi xanh xanh tái tái. Người bị lao phổi nặng, dù có được điều trị, phổi bị xơ xẹp, mất bớt chức năng trao đổi khí nên không cảm thấy khỏe mạnh. Người bị tràn dịch màng phổi hay tràn khí màng phổi cảm thấy khó thở, thở không hết, hít không sâu được vì phổi bị hạn chế, không dãn ra được hết để thu đủ không khí cần thiết. Cần phải hút dịch hoặc hút không khí trong màng phổi cho phổi dãn nở đủ thì mới khỏe. Người bị hen suyễn, hít vào dễ, thở ra khó, phải rặn, nghe tiếng khó khè. Cơ chế là do viêm và dị ứng gây hẹp phế quản. Cơ thể muốn khỏe mạnh, về mặt trao đổi khí, cần phải có không khí sạch và bộ máy hô hấp lành lặn. Tuy nhiên, không phải ai cũng có được 2 yếu tố này. Không khí sạch là một điều kiện khó đạt ở thành phố, như Sài gòn hay Hà Nội. Lượng xe cộ dày đặc đã sản sinh ra khí CO2 nhiều đến mức đậm đặc. Xăng dầu bị đốt cháy, thải CO2 ra môi trường. Những ống pô xe hơi và xe máy ngày nay không thấy khói nhưng phụt ra toàn khí thải. Khí thải đó có phần lớn là CO2, benzen, chì, mụi than và xăng dư Những chiếc xe xả nhiều khói thì có nhiều mụi than và xăng dư do không đốt hết. Hàng triệu chiếc máy nổ động cơ phun xả ra môi trường thán khí. Những chiếc xe nối đuôi chen chúc nhau, người đi sau hít khí thải của xe người đi trước. Xe càng lớn phân khối thì khí thải càng nhiều. Người giàu có phải mua cho được xe hơi, một mình một xe, tham gia thải khí vào môi trường một cách tích cực. Người ta hiện nay nói đến hiệu ứng nhà kính làm cho trái đất nóng dần lên, nhiệt độ trái đất tăng thêm vài độ làm tan băng ở 2 cực trái đất, nước biển dâng cao, triều cường làm ngập thành phố. Triều cường mang nước cống thải đậm đặc vi trùng lên đường phố gây bao loại bệnh da liễu, hô hấp. Ban đêm khi thành phố Sài gòn bắt đầu chìm vào giấc ngủ, từ phía Nhà Bè người ta thấy cột khói nhà máy như con trăn khổng lồ nằm vắt ngang bầu trời đêm thành phố. Ban ngày cột khói đó biến mất như chẳng có điều gì xảy ra. Xem ra đi xe đạp là biện pháp tích cực để bảo vệ môi trường sống. Thế nhưng Bộ Giao Thông Vận Tải ra lệnh cấm xe ba bánh, xe tự chế là những chiếc xe thân thiện môi trường để thay thế vào đó các chiếc xe kéo của Trung Quốc chạy bằng xăng dầu tham gia làm ô nhiễm môi trường. Trong không khí đô thị, ngoài thán khí CO2, người ta còn hít phải vô khối bụi bặm từ việc đào đường, xây lô cốt… Người ta cũng thân tặng cho nhau xác một con chuột chết bằng cách quăng ra đường cho xe cộ qua lại cán dẹp. Thân xác cát bụi của con chuột không trở về với cát bụi mà vào cư ngụ trong mũi, trong phổi của người đi đường. Bệnh viêm xoang, viêm họng, viêm kết mạc mắt, hen suyễn ngày càng nhiều. Người ta cũng tặng cho nhau những bãi đờm mới khạc ra và phun vào lề đường. Vi trùng lao theo đó mà phân phối cho dân cư và góp công duy trì nước Việt Nam trên bản đồ lao thế giới. Dân thành thị ra đường đeo khẩu trang kín mít mặt mũi. Điều này giúp người ta có cảm giác yên tâm rằng mình “đã được bảo vệ”. Thực chất thì các hạt lơ lửng và thán khí không hề bị khẩu trang ngăn chặn. Chúng vẫn vô tư theo dòng không khí đi ra đi vào lỗ mũi như chỗ không … bảo vệ. Bụi xi măng và đất đá chính là thủ phạm gây bệnh bụi phổi cho công nhân làm đá, thợ hồ và cả những ông chủ lò gạch. Điều đáng sợ là bệnh bụi phổi làm cho người ta suy tàn mà không có phương pháp chữa trị. Trong những này rét đậm rét hại ở miền Bắc vào mùa đông, nhiều người đã “chết tươi” vì đốt lò sưởi trong nhà đóng kín cửa. Không phải khí CO2 mà chính là CO đã giết chết người trong nhà. Khí CO được sinh ra do sự đốt cháy không hoàn toàn nhiên liệu, có đặc điểm là bám vào Hemoglobin trong hồng cầu rất chặt khiến cho Hồng Cầu mất chức năng hấp thụ O2. Vì vậy, dù nạn nhân có được cấp cứu, cho thở oxy thì vẫn không hiệu quả. Khí CO không chỉ sinh ra từ bếp lò than củi mà còn sinh ra từ máy phát điện chạy dầu. Ở Hà Nội đã có trường hợp cả gia đình chết ngạt vì chạy máy phát điện trong nhà đóng kín cửa. Khói thuốc lá: Môi trường không khí bên ngoài chưa đủ ô nhiễm, những người đàn ông còn tạo thêm ô nhiễm cho mình và cho người khác bằng những điếu thuốc lá. Khói thuốc là ngoài chất nicotin tạo khoái cảm cho người hút, còn chứa nhiều CO, CO2, mụi than, hắc ín (nhựa đường). Dãi khói nhỏ mơ màng vậy nhưng làm đen hàm răng người ghiền thuốc. Hàm răng dù được chải, đánh bằng kem mỗi ngày vẫn không thể không đen vì bám hắc ín. Bên trong sâu hơn nữa của đường thở là khí quản, phế quản và phế nang cũng bị tổn thương ghê gớm. Nhằm chống lại các chất lạ từ khói thuốc lá, các tế bào có lông mao và các tế bào tiết nhầy hoạt động liên tục. Chất nhày được tiết ra để bám bắt lấy khói bụi hình thành cục đàm nhớt, được tế bào lông chuyển lùa lên họng và sau đó được ho tống ra ngoài. Thế nhưng lượng khói hút vào quá lớn so với cơ chế bảo vệ tự nhiên của phổi. Những tế bào lông nhung đẹp như cỏ sân vận động mới trồng nay trở nên xơ xác, ngập trong chất nhày và mất chức năng lùa đẩy đàm nhớt. Các phế nang bị dãn rộng và chứa đầy khí cặn. Lồng ngực người bệnh trở nên bọng rỗng như cái thùng, người ta gọi là lồng ngực hình thùng. Bệnh viêm phế quản mãn tính khiến cho bệnh nhân ho khác suốt đêm. Có câu chuyện tiếu lâm nói rằng hút thuốc rất có lợi, ăn trộm không dám vào nhà vì bệnh nhân ngồi ho suốt đêm. Chứng Tắc nghẽn phế quản mãn tính (COPD) khiến cho người bệnh sống dở chết dở vì thiếu oxy. Các thông tin báo chí và các bác sĩ thường lấy bệnh ung thư phổi ra nói với người hút thuốc, nhưng hình như “chưa thấy quan tài chưa đổ lệ”. Việc hút thuốc lá gây phiền phức cho người xung quanh. Tại nhiều nước hút thuốc ở nơi công cộng bị phạt rất nặng. Trước đây, tại các nơi như sân bay, nhà hàng, bệnh viện… có một phòng riêng dành cho dân ghiền thuốc lá. Ngày nay các buồng hút thuốc lá như vậy cũng bị dẹp hẳn mà thay vào đó là bản hiệu cấm hút thuốc lá hay “bệnh viện không thuốc lá”. Nhiều người nghiện thuốc lá bị người khác nhìn với ánh mắt kinh tởm. Ngày nay hầu hết thuốc lá có đầu lọc để ngăn chặn nicotin, nhưng hầu như tác hại của nó không giảm là mấy. Những ông Tây ghiền thuốc lá nếu đến Việt Nam sẽ dập đầu bái phục trước ống điếu thuốc lào của ta. Các bác nghiện thuốc lào ngồi quán trà vỉa hè, nhồi 1 cục thuốc vào ổ, đốt thuốc và hít khói thật sâu. Tiếng nước lọc xóc, khói bay mù mịt, cảm giác lâng lâng … thật là mê ly, hấp dẫn! Khi kéo một hơi thuốc lào, khói thuốc đi vào tận cùng từng phế nang của phổi. Phế nang lấp đầy khói thuốc như thể khói pháo đêm giao thừa. Trả giá cho những cơn đê mê khói thuốc đó là cái ngực hình thùng, những trận ho đàm không dứt, những cơn khò khè khó thở khi về già. Còn gì tệ hơn khi mà ngay cả việc thở ta cũng không làm được! Không khí và kiến trúc nhà cửa: Không khí cần trong lành thì cơ thể mới khỏe mạnh. Nhà cửa thoáng mátnhờ có không khí ra vào. Gió vào cửa này sẽ thoát ra cửa kia. Nhà ít cửa, không khí không vào, gây không khí tù đọng, ứ trệ nhiều mầm bệnh, nấm mốc, vi trùng lao, virus… Hơi khí từ các cống rãnh, nhà vệ sinh không thoát ra ngoài hoặc không có con thỏ giữ lại sẽ vào nhà gây ô nhiễm. Các nhà vệ sinh cần có ống thông thoát hơi hấm cầu, cần gắn quạt hút hơi để giữ phòng vệ sinh luôn luôn có không khí sạch. Ở thành phố phần nhiều nhà hình ống, bốn bề gần như bít kín. Các kiến trúc sư khuyên nên có giếng trời cho không khí lưu thông. Ở những miền có 4 mùa rõ rệt, không khí mang nhiệt độ bên ngoài vào. Trời nóng cần mở cửa cho gió lùa, mùa lạnh cần đóng kín cửa tránh lạnh. Nơi làm việc văn phòng cần mát mẻ, thường gắn máy lạnh. Ngoài nhiệt độ thấp làm mát, gây tươi tỉnh đầu óc, người ta còn quan tâm đến các gốc tự do lơ lửng trong không khí. Các gốc tự do hay ion này có tác dụng gây lão hóa cơ thể. Các nhà sản xuất máy lạnh còn cho thêm tính năng lọc không khí, diệt trừ gốc tự do. Những căn phòng tù đọng ẩm thấp có mùi hôi, người ta dùng chai xịt phòng có mùi thơm để lấn át mùi ẩm mốc. Tuy nhiên nước xịt phòng không phải là chất khử mùi, loại bỏ tạp chất độc hại đang có, mà chỉ có giá trị che giấu bớt mùi hôi sẵn có mà thôi. Một số loại thuốc xịt mũi, kiến, gián có mùi thơm như mùi chanh rất hấp dẫn nhưng không phải là không độc hại. Thuốc xịt có mùi thơm vẫn đầy độc hại như các thuốc xịt có mùi hôi. Những chai thuốc mùi hôi làm người ta nín thở, không dám hít vào, tránh xa chỗ xịt thuốc. Như vậy loại có mùi hôi giúp người ta tự bảo vệ mình, đi xa khỏi vùng độc hại. Không khí và bệnh truyền nhiễm: Nhiều dịch bệnh lây qua đường không khí: cúm, sởi, lao, ho gà… Gần đây người ta nói nhiều đến H5N1, hay bệnh cúm gà. Đúng ra phải gọi là cúm chim vì tất cả các loại chim chóc, gia cầm đều có khả năng nhiễm bệnh chứ không phải chỉ có gà mới bị. Khi mắc bệnh cúm, bệnh nhân hắt hơi và các virus trong nước mũi được phát tán ra ngoài. Những con virus nhỏ bé lơ lửng trong không khí chờ dịp chui vào phổi người khác, gây bệnh. Những hạt lơ lửng trong không khí có nhiều kích thước to nhỏ khác nhau. Những hạt to bị lông mũi và chất nhày mũi bắt dính lại từ vùng khoang mũi. Những hạt lơ lửng nhỏ li ti thì tiếp tục vượt qua khoang mũi, vào phế quản gây bệnh. Các loại bệnh do virus gây ra thường tự khỏi sau 7 ngày, nhưng lây lan thành dịch. Vào mùa dịch, ngành y tế thường báo động cho người ta tự bảo vệ mình bằng cách đeo khẩu trang, tập thể dục để tăng sức đề kháng, tránh tụ tập thành đám đông. Vi trùng lao lây lan qua không khí. Vi trùng lao dễ bị tiêu diệt dưới ánh nắng, nên việc tắm nắng cũng có giá trị ngăn ngừa bệnh lao. Vệ sinh đô thị: Mặc dù là dân thành phố lịch sự, văn minh, nhưng chúng ta thỉnh thoảng vẫn đi ngang qua một khu phố có con đường vắng nồng nặc mùi nước tiểu và mùi phân người. Những ông nhậu hè phố thường trút bầu tâm sự vào tường nhà người khác một cách vô tư. Những người vô gia cư, những chị bán hàng rong khi đau bụng mắc cầu, không biết phải nhờ nhà ai, đành phải tương ra lề đường, gốc cây. Sau đó ruồi nhặng và nắng gió có nhiệm vụ phân phối vào hơi thở những người xung quanh. Trong mớ chất thải đó có nhiều trứng lãi, sẵn sàng đáp vào hàng bún ven đường để giúp những chú lãi thực hiện hành trình chu du của mình. Ở nước ngoài, nhà vệ sinh được đặt ở khắp nơi, rất dễ tìm khi cần đến. Trong nhà vệ sinh có đủ nước và giấy lau tay dùng 1 lần bỏ. Có như vậy thì chất thải mới được quản lý, thu gom. Còn không như vậy thì “đêm đêm ngửi mùi hương, mùi toa lét nhà nàng…” Thói quen ăn uống ngoài đường của bà con đã thành truyền thống, khó bỏ. Việc kinh doanh ăn uống lề đường cũng thuận tiện nhiều bề: không cần thuê mặt bằng, không cần dọn rửa, dễ tiếp cận khách hàng, tận dụng ánh sáng trời thay cho đèn đuốc… Những gánh hàng rong đó bày biện đồ ăn dễ bắt mắt và cũng dễ bắt … bụi. Một cơn gió thổi qua, một chiếc xe vù ngang, một nhát chổi quét đường … tất cả đều là phương cách gởi gắm những hạt bụi mà thành phần là phân chó, phân mèo, xác chuột chết… bay vào tô bún bò ngon tuyệt. Sài gòn mùa nóng, đất đường khô khan, mặt đường bụi bặm. Những người quét đường vung từng nhát chổi gom đi rác rến, lá vàng. Những nhát chổi đó làm khuấy đảo đất bụi vào không khí. Để bảo vệ không khí đô thị, vài năm gần đây, người ta thấy xe xịt đường chạy vòng vèo khắp thành phố, xịt nước xuống mặt đường, nói là để rửa đường. Nhìn kỹ thì xe đó chẳng có tác dụng rửa đường gì hết vì lượng nước phun ra chỉ đủ ướt mặt đường chứ không nhiều đủ để trôi đi bụi đất. Xe đi qua, để lại mặt đường nhớp nháp và vài cuộc trợt ngã xe máy. Nửa giờ sau thì mặt đường lại trở về như trước đó. Ở Anh Quốc, những chiếc xe quét đường vừa quét vừa hút bụi. Chồi quét đường là một chổi xoay tròn, xe chạy đến đâu chổi quét và hút đến đó. Xe đi qua, đường sạch trơn. Đường sạch thì không khí đô thị cũng sạch, sức khỏe người dân đô thị cững được bảo vệ. II. Thủy. Thủy, từ Hán Việt, là nước. Nước chiếm ¾ bề mặt trái đất và cũng chiếm ¾ trọng lượng cơ thể. Người tuyệt thực có thể nhịn ăn nhiều ngày chứ không thể “tuyệt ẩm”. Có thể nhịn đói chứ khó có thể nhịn khát. Hầu hết nước trong cơ thể tồn tại trong tế bào, dịch gian bào, số còn lại tồn tại trong máu lưu thông, khoảng 4 lít. Trong tất cả các trường hợp cấp cứu, nhập viện việc đầu tiên là cắm cho bệnh nhân một chai dịch để bảo đảm cho hệ thống tuần hoàn được duy trì ổn định. Các bệnh tiêu chảy cấp, bệnh tả gây mất nước, bệnh nhân dễ dàng tử vong do trụy tuần hoàn. Tai nạn thương tích làm mất máu nhiều cũng gây tử vong. Người lao động ngoài nắng, mất nước do bốc hơi và mất điện giải sẽ bị ngất xỉu. Hệ tiết niệu và các tuyến mồ hôi có vai trò cân bằng lượng nước cơ thể. Khi uống nhiều thì sẽ đi tiểu nhiều để giữ cho lượng nước trong cơ thể luôn luôn ổn định. Những quán bia đông đắt khách thường trang bị một cái toa lét bự để phục vụ khách. Nước đi vào cơ thể người ta không chỉ qua nước uống. Trong đồ ăn hàng ngày như cơm, cháo, trái cây, rau cải… cũng hàm chứa một lượng nước đáng kể. Nước đi ra khỏi cơ thể không chỉ qua đường tiểu mà còn qua hơi thở, mồ hôi, phân. Nước trong cơ thể có các chất hòa tan tạo áp lực thẩm thấu. Nồng độ muối trong cơ thể là 0,9%, nghĩa là 1 lít huyết thanh có chứa 0,9 g muối. Nước cất tinh khiết có chứa 0,9% muối được gọi là nước muối sinh lý. Khi áp suất thẩm thấu bị mất cân đối thì sẽ gây ra nhiều phiền phức. Áp suất thẩm thấu trong máu thấp sẽ đẩy nước vào mô gian kẽ, gây phù thủng. Áp suất thẩm thấu tăng cao gây chứng tăng huyết áp. Bác sĩ khuyên bệnh nhân cao huyết áp không nên ăn nhiều muối và cho bệnh nhân uống thuốc lợi tiểu để giảm áp lực hệ tuần hoàn. Có khá nhiều bệnh liên quan đến hệ tuần hoàn. Các bệnh đó đều nguy hiểm đến tính mạng bệnh nhân. Nước đối với cơ thể cực kỳ quan trọng. Muốn cơ thể khỏe mạnh phải sử dung đầy đủ nước sạch. Các đô thị đông đúc thường tập trung xung quanh sông ngòi. Các nhà thiên văn, nghiên cứu vũ trụ thường cố gắng tìm dấu vết của nước trên các hành tinh. Họ xem đó như là điểm khởi đầu của các điều kiện tồn tại sự sống. Sự sống cơ thể cần đến nước thì sự sống xã hội cũng cần đến nước. Có vô số sinh hoạt xã hội xảy ra cần đến nguồn nước như nông nghiệp, công nghiệp, sản xuất… Trời hạn hán sẽ làm điêu đứng xã hội. Nhà nông phải làm thủy lợi, dẫn thủy nhập điền để điều tiết canh nông. Mỗi thành phố lớn nhỏ đều cần đến nhà máy lọc nước để cung cấp nước sinh hoạt cho dân cư. Nước cũng mang tai họa đến cho con người. Lũ lụt thiên tai xảy ra cướp đi sinh mạng con người trong quá trình hoành hành của nó. Đồng bằng sông Cửu Long hàng năm đều phải đối phó với lũ lụt. Trẻ em rơi xuống nước chết là chuyện bình thường ở vùng sông nước. Sau những cơn lũ lụt, dịch bệnh thường xảy ra, nhất là dịch tả. Vi trùng tả theo nước lũ tràn vào nước sinh hoạt. Người dân uống nước nhiễm bẩn và mắc bệnh. Vùng đồng bằng Nam Bộ nhiều sông nước. Người dân có thói quen đi vệ sinh xuống sông. Và chính những con sông này cung cấp nước ăn uống, sinh hoạt cho bà con. Nước ô nhiễm nhưng không được nấu chín trước khi uống, mầm bệnh theo nước vào cơ thể. Ngoài các bệnh đường ruột như tiểu chảy cấp, thương hàn, kiết lỵ, còn các loại bệnh nguy hiểm khác như áp xe gan do a míp. Nước tù đọng làm chỗ sinh sản cho muỗi mòng, gây sốt xuất huyết, sốt rét… Ở miền Bắc không có nhiều sông ngòi như miền Nam. Miền Bắc có ao hồ chứa nước tù đọng. Dân miền Bắc sử dụng ao hồ cho tất cả các sinh hoạt hàng ngày của mình: nấu ăn, rửa bát, giặt đồ, tắm rửa và … đi vệ sinh. Các vụ dịch “tiêu chảy cấp nguy hiểm do vi khuẩn tả” (thực chất là bệnh tả) vừa qua đã lột tả được hoàn cảnh mất vệ sinh khủng khiếp của nhân dân theo tập quán ao tù, nước đọng. Khi đó người ta thấy bộc lộ vấn đề trách nhiệm của chính quyền chăm lo cho người dân ở những điều kiện căn bản là quá kém cỏi. Người ta dùng nước cống để rửa rau. Người mắc bệnh tả đi tiêu vào lòng hồ Linh Quang, người bán rau ở chợ cạnh đó dùng nước hồ tưới cho rau khỏi héo… Sống ngay lòng thủ đô, bên cạnh con sông Hồng quanh năm đầy nước, nhưng người dân thủ đô cũng không có đủ nước sạch để dùng. Quan chức y tế thì không thấy trách nhiệm của mình mà lại còn đòi xử lý hình sự bệnh nhân mắc bệnh tả (!) Gần đây, báo chí còn loan tin người dân đồng bằng sông Cửu Long thiếu nước sạch, phải đi mua từng thùng nước ngọt với giá trên trời. Nhà máy Vedan xả chất thải xuống sông Thị Vãi, gây ô nhiễm môi trường nước. Đến hà bá cũng phải nhập viện săn sóc đặc biệt. Cá tôm sò ốc không sống nỗi, thủy vi sinh cũng chết theo. Người nông dân không quá đáng khi đòi Vedan bồi thường hàng trăm tỷ đồng. Vedan chỉ là một nhà máy đại diện cho những nhà máy khác, vì lợi ích của mình mà không ngại đưa chất thải nguy hại ra môi trường sống bên ngoài. Những cơ sở thuốc nhuộm, trang trại chăng nuôi heo được xây dựng ngay sát sông rạch để dễ bề tương xuống chất thải ghê gớm. Các con kênh rạch trong TP HCM không có con nào trong xanh cá lội mà hình ảnh chung là một dòng “nước” đen kịch, đặc sệt, hôi hám. Việc đầu độc môi trường nước không chỉ do các nhà máy sản xuất mà đến từ sinh hoạt hàng ngày của dân chúng. Ti vi quảng cáo hàng ngày các loại dầu gội, xà bông, bột giặt… Những thứ hàng hóa đó mang hình ảnh của văn minh, lịch sự vì mang lại sự thơm tho, sạch sẽ, tươi mát cho người tiêu dùng. Tuy nhiên, càng sử dụng hàng hóa tẩy rửa bao nhiêu thì môi trường nước càng hứng chịu bấy nhiêu. Xà bông, dầu gội không có màu đen như chất thải thuốc nhuộm, nhưng đó cũng chính là chất gây hại cho môi trường. Không cá tôm, thủy sinh nào có thể chịu đựng được xà bông, thuốc tẩy. Tại Malaysia, nơi có sòng bạc nổi tiếng Genting, trong các khách sạn, người ta dán các mẫu tin như là: “Chúng tôi có rất ít nước sạch, xin vui lòng dùng nước một cách tiết kiệm”. Tại Thái Lan, trong phòng tắm khách sạn, người ta dán thông báo: “Khăn còn sạch xin để trên kệ. Chỉ những khăn nào thật sự cần giặt, quý khách bỏ xuống sàn nhà để chúng tôi phục vụ. Nhằm giảm bớt việc giặt giũ không cần thiết gây lãng phí nước sạch và gây ô nhiễm môi trường do chất tẩy rửa”. Dân số tăng nhanh, tài nguyên có hạn, quản lý nhà nước kém cỏi… Nhiều đô thị mọc lên từ ruộng lúa, hệ thống cơ sở hạ tầng chưa có, dân tự khoan giếng để sinh hoạt. Nguồn nước ngầm không phải là vô hạn và có khả năng bị ô nhiễm. Nhiều nơi khoan nước máy cạnh nghĩa địa, hàm lượng ni tơ rất cao. Tháng 3/2009, báo điện tử loan tin ngay cả nước máy đã được xử lý, đưa vào hệ thống sinh hoạt trong thành phố cũng bị nhiễm ni tơ nặng nề. Người thành thị dù có biết là nước ô nhiễm cũng nhắm mắt mà dùng. Sống ở nông thôn thì bắc ấm nước lên bếp, nấu sôi là có thể dùng được. Người ở thành thị thì bận rộn quá, luôn tìm giải pháp nào nhanh gọn lẹ nhất để giải quyết mọi vấn đề. Ngay cả nước uống thì cũng mua nước đóng thùng về uống, tin chắc rằng đó là nước sạch, tuyệt đối vệ sinh, khỏi lo “tiêu chảy cấp nguy hiểm có nguyên nhân từ vi khuẩn tả”. Thế nhưng mấy này cuối tháng 3, người ta phát hiện các thùng nước “tinh khiết” kia có chứa vi trùng sinh mủ. Kiểm tra tới tới nữa thì thấy thiên hạ dùng nước phông tên tra vào thùng và bán ra ngoài gọi là nước tinh khiết. Hồi tôi còn nhỏ, đi học tại một ngôi trường nghèo ở quận 4, tôi thấy có vòi nước công cộng xả nước rất mạnh. Dân lao động nghèo không có nước máy đến nhà, ra đó xài chung vòi nước công cộng cho việc tắm giặt, nấu ăn. Bây giờ tôi không hề thấy ở đâu có vòi nước máy như vậy.
-
Bí ẩn những thôn bát quái, điền bát quái 21/06/2010 06:50 (VTC News) – Giữa những ngôi nhà cổ trong thôn Bát Quái có rất nhiều ngõ ngách nhỏ, nhà nọ thông sang nhà kia, khúc khuỷu quanh co, chỗ tưởng ngõ thông hóa ra lại là ngõ cụt, biến hóa tài tình dường như không theo quy luật nào… Ruộng Bát Quái ở phía nam núi Ngọc Hoàng ngoại ô Hàng Châu. Trong tiềm thức của người dân Á Đông chịu ảnh hưởng khá lớn từ văn hóa Trung Hoa, Gia Cát Lượng luôn là một hình tượng tuyệt vời của trí tuệ vô song qua ngòi bút tài tình của tác giả La Quán Trung trong bộ tiểu thuyết dã sử “Tam Quốc diễn nghĩa”. Tài, đức, cuộc đời và sự nghiệp của một nhân vật tầm cỡ nhường ấy, trên thông thiên văn, dưới tường địa lý, “lại sai khiến được cả quỷ thần” theo như nhận xét của Chu Du luôn luôn là đề tài không mới nhưng đầy sức hấp dẫn thêu dệt nên nhiều giai thoại, nhiều câu chuyện trong dân gian. “Chung trì” – hồ Chuông hình thái cực âm dương nửa khô nửa trũng là “con mắt” của thôn Bát Quái. Bình sinh, sở học của ông được ghi chép lại cả và trao lại cho Khương Duy, hiệu Bá Ước, trong đó có Bát trận đồ - đỉnh cao nghệ thuật quân sự do chính Khổng Minh sáng tạo ra. Trải qua quá trình biến thiên của lịch sử, bản Bát Trận đồ lưu lạc nơi đâu vẫn còn là một câu hỏi lớn, sự kỳ diệu của “Bát trận đồ” thực hư ra sao vẫn là đề tài gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, vùng đất Lan Khê thuộc địa bàn tỉnh Triết Giang ngày nay có một thôn tên gọi Bát Quái với kiến trúc đặc biệt có một không hai được cho là mô phỏng theo Bát Trận đồ của Khổng Minh. Thôn Bát Quái tọa lạc tại ngoại ô phía Tây thành phố Lan Khê vốn xưa có tên gọi Cao Long. Đại bộ phận người dân thôn Bát Quái với hơn 3000 nhân khẩu mang họ Gia Cát được coi là hậu duệ của Thừa tướng, Trung Vũ hầu lừng danh nhà Hậu Hán. Bát Quái thôn còn lưu giữ rất nhiều ngôi nhà cổ có kiến trúc từ thời nhà Minh. Hậu duệ của ông hiện sinh sống trải khắp đất nước Trung Quốc, nhưng tập trung đông nhất vẫn là thôn Bát Quái. Tương truyền, thôn Bát Quái được thành lập do Gia Cát Đại Sư, hậu duệ đời thứ 20 của Khổng Minh sống vào thời Nam Tống đưa theo gia đình vợ con tới đây lập nên năm 1340. Để tỏ lòng tưởng nhớ Gia Cát Lượng, cụ tổ 20 đời trước là bậc danh tướng tài ba của mọi thời đại, con cháu ông đã chọn địa điểm xây dựng thôn Bát Quái dựa theo Bát Trận đồ của Khổng Minh. Hồ Chuông là hình ảnh thái cực với hai nửa âm dương rõ rệt, nằm ở trung tâm và là điểm trũng nhất của thôn Bát Quái. Từ con đường vành khuyên ven hồ có 8 ngả đường chính dẫn ra các hướng thông với vành đai ngoài, tạo thành tám cung Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài, Càn. Đường vành đai ngoài bao bọc thôn Bát Quái cao hơn mặt bằng chung của thôn, mỗi một cung lại có một gò đất khá cao, đứng từ trên gò có thể quan sát khá rõ toàn cảnh của thôn và cũng là mô hình biến hóa khôn lường của Bát Quái trận. Đền thờ Khổng Minh Gia Cát Lượng. Được xây dựng từ thời Nam Tống, nhưng kiến trúc các công trình, nhà cửa của thôn Bát Quái còn bảo tồn gần như nguyên vẹn những đặc điểm nổi bật của kiến trúc thời nhà Minh. Giữa những ngôi nhà cổ có rất nhiều ngõ ngách nhỏ, nhà nọ thông sang nhà kia, khúc khuỷu quanh co, chỗ tưởng ngõ thông hóa ra lại là ngõ cụt, biến hóa tài tình dường như không theo quy luật nào. Ven hồ Chuông, người dân thôn Bát Quái còn xây dựng 2 từ đường thờ phụng Gia Cát Lượng, một là Đại công đường, hai là Thừa tướng từ đường với pho tượng Khổng Minh bằng đồng đang cầm quạt lông ngỗng, tư thế thanh thoát, thần thái trang nghiêm. Hai công trình này là nơi thờ tự Khổng Minh duy nhất từ thời Minh vẫn còn giữ được nguyên hiện trạng. Tư tưởng âm dương, bát quái là một đặc trưng nổi bật làm nên văn hóa Trung Hoa ăn sâu vào trong tiềm thức mọi người, để lại dấu ấn trên nhiều lĩnh vực. Cùng với Bát Quái thôn, cũng trong địa bàn Triết Giang còn có ruộng Bát Quái tọa lạc tại phía nam núi Ngọc Hoàng ngoại ô Hàng Châu. Người dân thôn Bát Quái vẫn sinh hoạt, giặt rũ bên hồ Chuông. Theo ghi chép trong cuốn “Tây Hồ du lãm chí”, tháng Giêng năm 1143, ông vua Nam Tống là Tống Huy Tông dẫn theo bách quan đến Nam Giao (Hàng Châu ngày nay) làm lễ tịch điền cầu cho mùa màng bội thu. Thửa ruộng nơi Tống Huy Tông cày được thiết kế thành đồ hình Bát quái với ý nghĩa cầu mong cho vua chúa nhà Tống phúc thọ dồi dào, người nông dân mùa màng tươi tốt. Từ đó trở về sau, Bát Quái điền trở thành một danh lam mà nhiều tao nhân mặc khách Trung Quốc thường hay lui tới thưởng ngoạn. Người dân thôn Ngọc Hoàng vẫn cấy hái, canh tác ngay trên thửa ruộng đặc biệt này. Ngoại trừ vòng tròn âm dương ở giữa được trồng trà Long Tỉnh, một loại trà đặc sản của Hàng Châu và đã nổi tiếng khắp thế giới, trên 8 cung vòng ngoài, theo mùa vụ trong năm người ta cấy lúa, trồng đậu, vừng, ớt, bốn mùa xanh tốt. Bát quái điền tự nhiên thuộc thôn Vạn Phong, Hưng Nghĩa, Quý Châu. Ngoài ruộng Bát quái do bàn tay con người tạo ra ở Hàng Châu, thôn Vạn Phong, huyện Hưng Nghĩa tỉnh Quý Châu cũng có một thửa ruộng Bát quái nhưng thửa ruộng này được hình thành hoàn toàn tự nhiên theo địa thế trũng dần vào tâm tạo thành đồ hình Bát quái khá độc đáo. Đặc biệt dưới thửa ruộng ấy có một mạch nước ngầm chảy qua, vượt hơn 20 km đồng ruộng mới xuất hiện thành dòng đổ ra sông Chu Giang. Hàng trăm năm nay người dân địa phương vẫn canh tác bình thường trên thửa ruộng đặc biệt này và nhiều người quan niệm, ai được đặt chân lên thửa ruộng này sẽ thăng quan phát tài. Hồng Vũ (Tổng hợp từ báo chí Trung Quốc)
-
NASA: 'Năm đại họa' là có thật? Cập nhật lúc 10:06, Thứ Sáu, 18/06/2010 (GMT+7) Trong khi nhiều người còn đang lo lắng về “năm đại họa 2012” thì mới đây NASA đưa ra cảnh báo về trận bão từ sẽ làm thay đổi toàn bộ cuộc sống trên Trái đất vào năm 2013. Vào năm 2013, Mặt trời sẽ bước vào thời kỳ hoạt động mạnh mẽ. Ảnh: Ifeng.com. Các nhà khoa học có thâm niên của NASA cảnh báo, vào khoảng năm 2013, sau một "giấc ngủ say", Mặt trời sẽ “thức tỉnh”, bước vào giai đoạn hoạt động mạnh, tạo nên những cơn bão từ cực mạnh tấn công Trái đất. Sức mạnh của trận bão từ này có thể tương đương với sức công phá của 100 quả bom Hydro. Các chuyên gia cho rằng, khi Mặt trời bước vào thời kỳ hoạt động mạnh, hoạt động phun trào của các điểm đen Mặt trời cũng sẽ trở nên kịch liệt, giải phóng một lượng lớn các hạt mang điện và gây ra các cơn bão mặt trời. Sự ảnh hưởng của bão mặt trời, theo các nhà khoa học là vượt qua sự tưởng tượng của con người. Chúng có thể khiến toàn bộ Trái đất bước vào những ngày đen tối nhất. Không chỉ tầng ô-zôn bị phá hủy, hệ thống điện cũng như mạng thông tin điện tử có thể bị tê liệt. Từ đó, những cơ quan như bệnh viện, ngân hàng và sân bay,… cũng sẽ không thể hoạt động được chứ đừng nói đến điện thoại, máy tính hay GPS. Nếu như tất cả những điều kể trên xảy ra, chúng sẽ mang lại những tổn thất về kinh tế cực kỳ khủng khiếp, mà nhiều người dự tính là nhiều gấp 20 lần so với trận bão Katrina (Tổng thiệt hại do cơn bão này gây ra ước tính lên đến 125 tỷ USD). Đồng thời, nó cũng sẽ tạo nên một bước lùi lịch sử trong tiến trình phát triển của toàn nhân loại. Và một trận bão Mặt trời cực mạnh có thể sẽ tấn công Trái đất. Ảnh: Internet. Các chuyên gia về thiên văn chỉ ra rằng, hoạt động của điểm đen mặt trời có chu kỳ là 11 năm. Vào năm 1859, tức là 151 năm trước đây, Trái đất của chúng ta từng bị một cơn bão mặt trời cực mạnh tấn công. Tuy nhiên, khi đó hệ thống điện và thông tin vẫn chưa phát triển, do vậy hậu quả mà cơn bão này gây ra vẫn chưa đến mức nghiêm trọng. Lo lắng về sự nguy hại mà các cơn bão từ Mặt trời mang đến cho Trái đất, các nhà khoa học đã bắt đầu theo dõi sát sao Mặt trời. Vào ngày 11/2 vừa qua, một vệ tinh quan trắc các hoạt động của Mặt trời đã được phóng lên quỹ đạo. Các nhà khoa học hy vọng rằng việc theo dõi Mặt trời 24/24 sẽ giúp các nhà khoa học hiểu rõ kết cấu cũng như các hoạt động từ trường của Mặt trời, từ đó đưa ra được những dự báo chuẩn xác giảm thiểu nguy hại từ các cơn bão Mặt trời. Lê Văn (Theo Ifeng)
-
Các đế chế mấp mé bờ vực của sự hỗn loạn Tác giả: Niall FergusonBài đã được xuất bản.: 8 giờ trước Bàn về vòng luân hồi của các đế chế, giới học giả nêu vấn đề: Điều gì sẽ xảy ra nếu lịch sử không mang tính chu kỳ hay lần mò tiến bước mà ngừng nghỉ, sôi động bất chợt - có lúc gần như tĩnh lặng nhưng hoàn toàn có khả năng tăng tốc đột ngột như một chiếc xe đua? Điều gì sẽ xảy ra nếu sự sụp đổ không đến sau nhiều trăm năm mà bất ngờ xảy ra, như một tên trộm lẻn vào giữa đêm khuya? Tác giả Niall Ferguson có bài viết đăng trên tạp chí Foreign Affairs bàn về câu chuyện này. Tuần Việt Nam xin giới thiệu bài lược dịch, mời độc giả đọc và cùng suy ngẫm. Không có gì minh hoạ rõ hơn số phận của một cường quốc như tác phẩm Vòng luân hồi của Đế chế, một bộ tranh 5 bức của Thomas Cole tại Hội Sử học New York. Trong bộ tranh này, họa sỹ đại diện tiên phong cho dòng tranh phong cảnh Mỹ thế kỷ 19 đã xuất sắc thể hiện thuyết về sự hưng thịnh và suy vong của các đế chế mà cho tới ngày nay người ta vẫn xem là khuôn mẫu. Bộ tranh có nền là khung cảnh một cửa sông lớn nằm dưới rặng núi đá. Bức tranh đầu tiên, Nhà nước Dã man - là cảnh thiên nhiên hoang dã với một nhóm cư dân săn bắt hái lượm xuất hiện ở buổi bình minh dưới trời dông bão. Bức tranh thứ hai, Nhà nước Arcadia Mục đồng là cảnh đồng quê nông nghiệp: các cư dân đã chặt rừng, vỡ đất trồng cấy và đã xây dựng một đền thờ Hy Lạp. Bức tranh thứ ba và là bức lớn nhất - Đế chế Tiêu thụ. Giờ đây bức tranh đã xuất hiện những nhà kho xây bằng đá cẩm thạch và các hiền triết-nông gia từng có mặt trên bình nguyên này đã bị thay thế bởi một đoàn các thương nhân, các tỉnh trưởng và những công dân tiêu thụ. Đó là đỉnh dốc của chu kỳ. Rồi tiếp đến là Huỷ diệt. Đô thành đã bốc cháy, các công dân bỏ chạy trước các đoàn quân xâm lăng trong khi cảnh cưỡng bức và cướp bóc diễn ra dưới trời chiều ủ rũ. Cuối cùng, ánh trăng đã xuất hiện trong bức thứ tư - Hoang phế. Không còn một hình bóng con người nào nữa, chỉ có những cột trụ đổ nát cùng các hàng cây bị thạch nam và thường xuân phủ kín. Ra đời vào giữa những năm 1830, bộ tranh 5 bức của Cole chuyển tới một thông điệp: tất cả các đế chế, dù có vinh quang đến đâu, đều phải chịu số phận suy tàn và sụp đổ. Ngụ ý rõ ràng của tác giả là nền cộng hoà non trẻ của nước Mỹ có thể được cứu rỗi bằng cách kiên định nguyên tắc sơ khởi - điền viên an bình và từ khước các cám dỗ đế chế của thương mại, chinh phục và thuộc địa. Các thành phố chết của người Maya tại Mexico chính là tàn tích của một dân tộc đặc biệt, đã trồng cấy, đã phồn vinh, đã trải qua tất cả các giai đoạn gắn liền với sự hưng thịnh và suy vong của các dân tộc, đã đạt đến thời đại hoàng kim và đã tàn lụi.Trong nhiều thế kỷ, các sử gia, các chính trị học thuyết gia, các nhà nhân loại học và nền công chúng nói chung thường nghĩ về số phận các đế chế với vòng luân hồi trên và với cảm nhận về sự tiệm tiến. Nhà triết học chính trị học Anh Henry St. John, Tử tước thứ nhất của Bolingbroke viết năm 1738, "Những chính phủ được thể chế hoá nhất mang trong chúng các mầm mống của huỷ diệt và dù chúng phát triển, cải biến trong một giai đoạn nào đó, chúng sẽ sớm hướng về sự tan rã. Mỗi giờ chúng tồn tại là mỗi giờ chúng phải đang mất đi". Các nhà lý tưởng chủ thuyết lẫn những nhà duy vật chủ nghĩa đều có cùng quan điểm này. Trong tác phẩm Scienza Nuova, nhà triết học người Italia Giambattista Vico đã mô ta rằng tất cả các nền văn minh đều trải qua 3 giai đoạn: thần thánh, anh hùng ca - trần thế và cuối rơi vào cái mà Vico gọi là "sự dã man của phản chiếu". Đối với Hegel và Marx, chính phép biện chứng đã khiến lịch sử có những chuyển động đặc thù. Lịch sử là biến động chu kỳ đối với Oswald Spengler, sử gia người Đức, người đã viết trong tác phẩm Sự suy tàn của phương Tây xuất bản năm 1918 rằng thế kỷ 19 là "mùa Đông của phương Tây, thắng lợi của chủ nghĩa duy vật và hoài nghi, của chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa nghị viện và của tiền bạc". Sử gia người Anh Arnold Toynbee lại đưa ra thuyết rằng nền văn minh nhân loại đã được ấn định với một vòng quay của thách thức, ứng phó và tự huỷ diệt. Các mô hình lý thuyết này khác biệt nhau nhưng chúng đều có chung luận điểm rằng lịch sử vận động theo chu kỳ. Ngày này, khó tìm được người biết đến Spengler hay Toynbee nhưng các tư tưởng gần như thế vẫn xuất hiện trong các tác phẩm ăn khách đương đại. Sự hưng thịnh và suy vong của các cường quốc của Paul Kennedy là một công trình nữa thể hiện quan điểm chu kỳ lịch sử - dù ngồn ngộn những bảng biểu thống kê, thứ mà thoạt đầu dường như là phản đề cho luận thuyết tổng quát kiểu Spengler. Trong mô hình luận thuyết của Kennedy, các cường quốc hưng thịnh và suy vong phụ thuộc vào tỷ lệ tăng trưởng của nền tảng công nghiệp và phí tổn của các cam kết đế chế tương quan với Tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Như trong Vòng luân hồi của Đế chế, sự bành trướng của các đế quốc đã mang trong nó mầm mống của suy vong trong tương lai. Như Kennedy đã viết: "Nếu một nhà nước căng trải quá mức về chiến lược...nó đứng trước nguy cơ các lợi ích bành trướng có thể bị nhấn chìm bởi sự tiêu vong của chính nhà nước đó". Hiện tượng "căng trải của đế chế" như Kennedy biện luận, là điều mà tất cả các cường quốc đều phải trải qua. Vào năm 1987, khi cuốn sách này của Kennedy được xuất bản, nước Mỹ đã lo sợ họ có thể phải chịu số phận tương tự. Việc Liên Xô sụp đổ trước đã không làm định đề này mất đi giá trị. Gần đây hơn, Jared Diamond, một nhà nhân loại học đã khiến dư luận chú ý với việc đưa ra một lý thuyết tổng thể về hưng thịnh và suy vong. Cuốn Sụp đổ: Phương cách các xã hội lựa chọn thành công hay thất bại là lịch sử mang tính chu kỳ của cái gọi là Kỷ Xanh: đó là các huyền thuyết về những xã hội trong quá khứ, từ Đảo Phục Sinh của thế kỷ mười bảy đến Trung Quốc của thế kỷ 21, đã từng hay hiện đang đứng trước nguy cơ tự huỷ diệt do đã chà đạp môi trường tự nhiên. Diamond đã dẫn lời John Lloyd Stevens, một nhà thám hiểm kiêm khảo cổ học nghiệp dư người Mỹ đã phát hiện các thành phố chết của người Maya tại Mexico: "Đây chính là tàn tích của một dân tộc đặc biệt, đã trồng cấy, đã phồn vinh, đã trải qua tất cả các giai đoạn gắn liền với sự hưng thịnh và suy vong của các dân tộc, đã đạt đến thời đại hoàng kim và đã tàn lụi". Theo Diamon, người Maya đã rơi vào cạm bẫy Malthus khi mà dân số của họ đã tăng vượt quá mức hệ thống sản xuất nông nghiệp mong manh và thiếu hiệu quả của họ có thể chu cấp. Dân số đông hơn đồng nghĩa với việc phải mở rộng quy mô canh tác, điều đó đồng nghĩa với phá rừng rầm rộ, xói mòn đất, hạn hán và đất canh tác bạc màu. Hậu quả đưa đến là nội chiến để tranh giành các nguồn lực đang giảm dần và cuối cùng là sự sụp đổ. Lời cảnh báo của Diamond: Thế giới hiện đại có thể sẽ chịu số phận giống như người Maya. Đây chắc chắn là một thông điệp đáng lưu tâm. Nhưng với việc lặp lại lý thuyết lịch sử có tính chu kỳ, Sụp đổ đã lặp lại một sai lầm mang tính khái niệm. Diamond đã sai lầm khi tập trong vào điều mà các sử gia của trường phái Biên niên sử gọi là la longue duré - xét về dài hạn. Dù các nền văn minh có tự sát về văn hoá, kinh tế hay sinh thái, sự suy tàn của chúng cũng là một quá trình. Một cường quốc phải bị căng trải hàng thế kỷ để có thể bị suy vong, và phải mất hàng trăm năm thì hệ sinh thái mới bị phá huỷ. Như Diamond đã chỉ ra, các nhà lãnh đạo chính trị hầu như ở mọi xã hội - nguyên thuỷ hay phát triển cao - đều không quan tâm lắm đến việc giải quyết những vấn đề không hiển hiện trong vòng một trăm năm hay xa hơn thế. Liệu các tỉnh trưởng trong Đế chế tiêu thụ của Cole có bận tâm về số phận bi thảm của các đời cháu-chắt-chít? Không. Liệu họ có chấp nhận tăng thuế để có tiền mua vũ khí đánh đòn phủ đầu những binh đoàn man tộc? Lại không. Như Hội nghị Liên hợp quốc về Biến đổi khí hậu tại Copenhaghen hồi tháng 12 năm ngoái đã chỉ rõ, những hùng hổ kêu gọi cứu lấy hành tinh cho thế hệ sau là không đủ để vượt qua các xung đột về phân phối kinh tế giữa những nước giàu và nghèo, đang tiếp diễn ở đây, ở kia. Các thách thức kinh tế mà nước Mỹ đang đối mặt vẫn được xem là những đe doạ dài hạn. Đó là cuộc hành tiến chậm rãi của vấn nạn dân số học - tỷ lệ người nghỉ hưu so với người lao động - và hiện chưa nằm trong chương trình nghị sự, khiến nền tài chính công của nước Mỹ chìm sâu vào thâm hụt. Dù các nền văn minh có tự sát về văn hoá, kinh tế hay sinh thái, sự suy tàn của chúng cũng là một quá trình. Một cường quốc phải bị căng trải hàng thế kỷ để có thể bị suy vong, và phải mất hàng trăm năm thì hệ sinh thái mới bị phá huỷ.Theo "kịch bản tài khoá thay thế" của Cơ quan Ngân sách Quốc hội Mỹ, vốn tính đến cả khả năng thay đổi trong chính sách, nợ công của Mỹ có thể tăng từ mức 44% trước khủng hoảng tài chính lên mức 716 % vào năm 2080 (!!!). Trong "kịch bản đường cơ sở mở rộng", trong đó giả định các chính sách hiện tại được giữ nguyên, tỷ lệ trên tiến gần mức 280%. Việc tỷ lệ nào đúng, tỷ lệ nào chính xác không quan trọng. Nhưng liệu có thành viên nào của Quốc hội Mỹ sẵn sàng từ bỏ các hư danh hay tăng thuế để đảo chiều cuộc khủng hoảng vốn chỉ lên đến cực điểm khi mà những bé con của hôm nay bắt đầu nhận sổ hưu. Tương tự khi xét đến kinh tế toàn cầu, bánh xe lịch sử dường như quay quá chậm, nhưng là dàn gầu quay nước cũ kỹ giữa trưa hè. Một số nghiên cứu đã cho rằng GDP của Trung Quốc sẽ vượt Mỹ vào năm 2027, những người khác nói rằng chuyện đó sẽ xảy ra vào năm 2040. Vào năm 2050, kinh tế Ấn Độ được cho là sẽ bắt kịp kinh tế Mỹ. Nhưng đối với nhiều người, các thay đổi lớn lao đó trong cán cân quyền lực kinh tế dường như quá xa vời so với thời gian biểu để triển khai lực lượng quân sự Mỹ tới Afghanistan hay rút khỏi đó, vì đơn vị thời gian được tính là tháng, chứ không phải năm, đừng nói là thập kỷ. Nhưng hoàn toàn có khả năng toàn bộ khuôn khổ khái niệm trên đã sai lầm. Có lẽ sự thể hiện đậm chất nghệ thuật của Cole về sự khai sinh, phải triển và tàn lụi của đế chế đã phản ánh sai tiến trình lịch sử. Điều gì sẽ xảy ra nếu lịch sử không mang tính chu kỳ hay lần mò tiến bước mà ngừng nghỉ, sôi động bất chợt - có lúc gần như tĩnh lặng nhưng hoàn toàn có khả năng tăng tốc đột ngột như một chiếc xe đua? Điều gì sẽ xảy ra nếu sự sụp đổ không đến sau nhiều trăm năm mà bất ngờ xảy ra, như một tên trộm lẻn vào giữa đêm khuya? Còn tiếp........ Khôi Nguyên (Lược dịch theo Foreignaffairs.com)
-
Bộ trưởng: 'Lương giáo viên đã tăng gấp đôi' Cập nhật lúc 05:37, Thứ Ba, 08/06/2010 (GMT+7) "So với năm 2006, đến nay (2010), lương giáo viên đã tăng gấp 2,1 lần, vào khoảng 2,5 - 4 triệu đồng/tháng, cao hơn so với các ngành khác", Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Thiện Nhân trả lời câu hỏi của ĐBQH Nguyễn Minh Thuyết, khi ông Thuyết đề nghị Bộ trưởng cho biết kết quả thực hiện lời hứa "đến 2010 giáo viên sẽ sống được bằng lương". >> Nóng bỏng nghị trường >> "Thủ tướng trả lời thẳng thắn, nhưng cử tri thấy hơi tiếc" >> Làm sao chủ tịch tỉnh dám dọa đại biểu Quốc hội? >> Không thể lúc nào cũng "nhường" người khác phát biểu Cao hơn các ngành khác Bên hành lang phiên thảo luận kết quả giám sát chất lượng đại học hôm qua (7/6), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh thiếu niên và Nhi đồng Quốc hội Nguyễn Minh Thuyết cho hay, vừa rồi ông đã gửi tới Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân một số câu liên quan đến việc thực hiện lời hứa của ông Nhân. ĐB Thuyết đã nhận được câu trả lời bằng văn bản. "Tôi cho đây là một cơ hội để trước khi rời Bộ Giáo dục - Đào tạo, Phó Thủ tướng giải thích những việc ngành đạt được cũng như bản thân mình đã làm được", ĐB Thuyết nói. ĐBQH Nguyễn Minh Thuyết: Một số cán bộ, viên chức trong ngành băn khoăn về việc thực hiện lời hứa của Phó Thủ tướng. Ảnh: Lê Anh Dũng Câu hỏi mà ông Nguyễn Minh Thuyết gửi đến ông Nguyễn Thiện Nhân cho phiên chất vấn cuối tuần này là: "Một số cán bộ, viên chức trong ngành và cử tri băn khoăn về việc thực hiện lời hứa của Phó Thủ tướng. Ví dụ đến năm 2010, giáo viên sống bằng lương. Rồi hiệu quả một số cuộc vận động mà Bộ trưởng đã phát động như phong trào hai không, trường học thân thiện, học sinh tích cực?". Không xuất hiện ở phiên chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân trả lời bằng văn bản: Ngay từ năm 2006, Bộ GD&ĐT đã xác định cần xây dựng đề án tăng thu nhập cho giáo viên. Bộ đề xuất phương án tăng hệ số ưu đãi trong tương quan với hệ số ưu đãi của lực lượng cũ trang (bộ đội, công an là 1,8). Tuy nhiên, Chính phủ đã bàn bạc và chưa chấp thuận với lý do còn phải tính đến nhu cầu tăng thu nhập của lao động làm việc trong ngành y tế, văn hoá, giáo dục và các ngành khác. Cũng theo Bộ trưởng, hiện nay giáo viên vẫn đang được hưởng hệ số phụ cấp đứng lớp ưu đãi với mức bình quân là 1,35. Chưa kể những ưu đãi cho giáo viên vùng đặc biệt khó khăn, các cơ sở giáo dục đặc biệt... Gần đây, lương giáo viên cũng đã được tăng, theo lộ trình tăng lương của Chính phủ. Và như vậy, so với năm 2006, đến nay (2010), lương giáo viên đã tăng gấp 2,1 lần, vào khoảng 2,5 - 4 triệu đồng/tháng, cao hơn so với các ngành khác. "Tuy nhiên, với nhu cầu chi tiêu ngày càng tăng, mức lương này vẫn chưa đáp ứng được đòi hỏi tăng thu nhập thực tế cho giáo viên, nhất là khi đã có con nhỏ, đời sống của một bộ phận nhà giáo còn không ít khó khăn", Bộ trưởng thừa nhận. "Theo đề án đổi mới cơ chế tài chính cho giáo dục, thu nhập của đội ngũ nhà giáo sẽ tăng trong thời gian tới", ông Nhân cho biết. 96,7% trường có nhà vệ sinh Liên quan tới hiệu quả của cuộc vận động trường học thân thiện, Bộ trưởng Giáo dục khẳng định, "ngay từ khi ra đời, phong trào thi đua đã nhận được sự đồng tình, hưởng ứng của toàn ngành, toàn xã hội, tạo nên những chuyển biến rõ nét về quang cảnh trường lớp xanh, sạch đẹp, an toàn, môi trường giáo dục nhân văn, về giáo dục kỹ năng sống". Thành tích đạt được là hàng ngàn nghĩa trang liệt sĩ, hàng ngàn di tích được chăm sóc. Chỉ trong hai năm đã có hơn 8.000 nhà vệ sinh được xây mới. Tỷ lệ trường có nhà vệ sinh đạt 96,7%, trong đó 83,9% công trình đạt chuẩn. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Thu nhập của giáo viên sẽ tăng... Ảnh: Lê Anh Dũng "Bộ không giao chỉ tiêu, nhưng 100% các trường tham gia phong trào với mức phấn đấu khác nhau", Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân cho hay. Tuy nhiên, trao đổi bên lề với phóng viên về chuyện gia tăng bạo lực học đường trong khi đang có phong trào "thân thiện, tích cực", ĐBQH Nguyễn Minh Thuyết nói, chỉ xét về hiện tượng, nhiều người thấy, sau khi có cuộc vận động nói trên, hàng loạt những clip về bạo hành tung lên mạng rồi chuyện thầy đánh trò, trò đánh thầy, trò đánh nhau khá lan rộng. "Có thể những hiện tượng báo chí phản ánh hoặc các em tự tung lên mạng không phải là hiện tượng của số đông, nhưng khá phổ biến vì đã xảy ra ở rất nhiều địa phương khác nhau, rất nhiều trường học khác nhau. Như thế phải xem xét các vấn đề trên để cuộc vận động của ngành giáo dục đi vào thực chất", ĐB Thuyết nói. "Có vị cử tri gọi điện đề nghị tôi chất vấn Bộ trưởng Giao thông vận tải về trách nhiệm vì sao để dân phải đu dây qua sông Pôkô (Kon Tum). Vì báo chí đã đăng, đại biểu Quốc hội đọc được thông tin như vậy rất xúc động nên sẽ có nhiều người chất vấn, tôi sẽ không chất vấn chuyện này nữa. Ngoài hai câu hỏi về giáo dục, tôi còn gửi hai câu cho Thủ tướng liên quan đến chuyện cho nước ngoài thuê đất rừng và lương ở SCIC. Tôi gửi hai vấn đề cho Bộ trưởng LĐTB&XH, ba vấn đề cho Bộ TN&MT". ĐB Nguyễn Minh Thuyết hiện đang là vị ĐBQH gửi nhiều câu hỏi chất vấn nhất lên Thủ tướng và các bộ trưởng. Lê Nhung
-
Hàng triệu giáo viên, bác sỹ có thể sẽ ra khỏi biên chế 16/06/2010 07:12 (VTC News) - Theo dự thảo Luật viên chức, 1,6 triệu viên chức đã được tuyển dụng vào làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập có thể sẽ phải chuyển sang hình thức ký hợp đồng lao động thay cho biên chế. Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng, làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng, gắn với vị trí việc làm và chuyên môn nghiệp vụ, hưởng lương từ ngân sách Nhà nước và các nguồn thu sự nghiệp theo quy định của pháp luật.(Điều 2 Dự thảo Luật Viên chức) Chiều 15/6, các ĐBQH đã thảo luận ở tổ về dự án Luật viên chức. Đây là dự án luật mà theo đánh giá của UB Tư pháp của QH là khá quan trọng, khó và phức tạp bởi nó sẽ tác động trực tiếp tới 1,6 triệu viên chức đang làm việc trong các lĩnh vực của đời sống, xã hội, trong đó chủ yếu là trong lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa… Một trong những quy định quan trọng tại dự luật này, là viên chức được tuyển dụng vào làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công trước ngày 1/7/2003 (ngày Pháp lệnh Cán bộ, công chức sửa đổi có hiệu lực pháp luật), vẫn được Nhà nước đảm bảo các quyền lợi về ổn định việc làm, chính sách chế độ tiền lương và các quyền lợi đang được hưởng như hiện nay. Các trường hợp là viên chức được tuyển dụng sau ngày 1/7/2003, quyền và các chế độ, chính sách sẽ được thực hiện theo các thỏa thuận theo hợp đồng. Theo dự thảo Luật Viên chức, hàng triệu viên chức, trong đó chủ yếu trong ngành giáo dục sẽ không nằm trong biên chế nữa mà chuyển sang hình thức ký hợp đồng lao động. Theo ĐB Nguyễn Bá Thanh – Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, cái lo lắng phức tạp và khó xử lý nhất của dự thảo Luật Viên chức, chính là quy định việc chuyển tiếp này. “Nếu mình là “anh” vào sau năm 2003 mình cũng không thông, không “sướng” lắm”, ĐB Nguyễn Bá Thanh “so bì” giữa những người được được tuyển dụng vào biên chế trước đây và người được tuyển dụng theo hình thức hợp đồng theo dự thảo luật này. ĐB Trần Thị Hoa Sinh (Lạng Sơn) cũng cho rằng “nói thì dễ nhưng thực hiện thì không dễ vì làm không khéo, chính viên chức sẽ phản ứng. Bởi khi vào công chức, họ cũng phải thi tuyển, cạnh tranh, nhưng nếu chuyển sang hình thức ký hợp đồng, họ có thể bị ngừng hợp đồng nếu bên tuyển dụng không đồng ý. Một số ý kiến trong UB Tư pháp của QH đề xuất để thống nhất trong việc quản lý, sử dụng đội ngũ viên chức, đồng thời đảm bảo một cách tốt nhất quyền lợi của các đối tượng này, nên thực hiện việc ký hợp đồng làm việc không xác định thời hạn đối với viên chức được tuyển dụng trước ngày 1/7/2003. Bởi nếu không chuyển sang ký hợp đồng thì trong quá trình thực hiện sẽ có những khó khăn, vướng mắc. Chẳng hạn như chế độ lương, thưởng, phụ cấp của các viên chức tuyển dụng trước năm 2003 sẽ áp dụng theo quy định nào khi toàn bộ hệ thống ngạch, bậc viên chức đã được thay thế bằng hệ thống chức danh nghề nghiệp mới v.v… Dự án Luật Viên chức sẽ được Quốc hội thảo luận tại hội trường vào ngày 19/6 tới, nếu được thông qua thì dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/1/2012. Ngọc Linh
-
"Anh về Bộ Giáo dục theo đường dây nào?" Tác giả: Hồ Bất Khuất Bài đã được xuất bản.: 09/06/2010 06:00 GMT+7 Việc mà lãnh đạo Bộ GD và ĐT phải làm cấp bách hiện nay là "đóng cửa sổ", nghĩa là phải tạo ra không khí, môi trường giáo dục mà ở đó hiện tượng tiêu cực không có khả năng tồn tại. Muốn vậy, trước hết, Bộ GD và ĐT phải đề cao hai thứ: Trí tuệ và sự trung thực. Trong vòng một phần tư thế kỷ trở lại đây, giáo dục luôn nằm ở trung tâm sự chú ý của xã hội cũng như của báo chí. Đã có quá nhiều ý kiến, tham góp của các tầng lớp từ các bậc trí giả đến người thường dân. Nhưng hầu như chất lượng giáo dục không nâng lên được bao nhiêu, tiêu cực trong giáo dục không giảm đi, yếu kém vẫn tiếp tục bộc lộ. Nguyên nhân thì có nhiều, nhưng nguyên nhân chính nằm ở khâu sử dụng con người không đúng và tư duy lạc hậu, xơ cứng của lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo. "Muốn tồn tại được ở đây, phải biết im lặng!" Năm 1995, sau hơn mười năm công tác tại Tạp chí Cộng sản và bảo vệ luận án tiến sỹ báo chí ở Nga, tôi được một người bạn (Phó Tổng biên tập) mời về Tạp chí Đại học và Giáo dục chuyên nghiệp (ĐHGDCN). Xuất hiện ở 49 Đại Cồ Việt, Hà Nội (trụ sở Bộ GD và ĐT), tôi chỉ được hỏi: "Người quen của anh ở đây là ai?", "Anh về đây theo đường dây nào?"... Một người quen cũ của tôi (chúng tôi quen nhau khi anh là Phó Viện trưởng Viện Ngôn ngữ), nay về giữ một cương vị quan trọng thuộc Bộ GD và ĐT gặp tôi, dặn: "Muốn tồn tại được ở đây, phải biết im lặng!". Tôi rất băn khoăn vì tôi về đây là để nói (làm báo) mà để tồn tại, phải im lặng, thế thì tôi biết làm gì?! Nhưng tôi về Bộ GD và ĐT với nhiệm vụ rất cụ thể: Xin phép xuất bản Tạp chí "Sinh viên" (phụ trương) và góp phần nâng cao tính lý luận của Tạp chí ĐHGDCN. Tôi và bạn bè làm việc cật lực, tháng 1/1996, "Sinh viên" ra số đầu tiên. Từ đó, giới sinh viên có một diễn đàn để trao đổi về mọi vấn đề liên quan đến đời sống của trí thức trẻ. Mỗi lần "Sinh viên" ra số mới, sinh viên các trường đến tận nhà in để lấy đọc. Chúng tôi rất vui mừng. Đó là niềm động viên ấm áp với người làm nghề. Sau một chuyến công tác ở các tỉnh phía nam ra, tôi gặp một người lạ ở tòa soạn. Mọi người giới thiệu đây là lãnh đạo mới của tạp chí. Sau tôi mới biết bằng cấp của anh không liên quan gì tới báo chí. Anh học cùng lớp, cùng chuyên ngành và có bằng cấp như một học trò của tôi ở lớp đào tạo tại chức báo chí. Như vậy là hai người có bằng cấp như nhau, một người thì đi học ở lớp đại học báo chí tại chức mà tôi giảng dạy, còn anh thì lãnh đạo, chỉ đạo tôi phải làm báo thế nào. Tôi cảm thấy có điều gì không ổn. Tôi ví ngành giáo dục hiện nay cũng đang trong tình trạng đi nhặt "những tờ giấy bay lung tung trong phòng", Ảnh: VNN Cảm giác của tôi nhanh chóng thành sự thật: Chẳng bao lâu sau đó người ta "xóa sổ" Tạp chí ĐHGDCN bằng cách sáp nhập với một tạp chí khác. Đây là một tạp chí rất có uy tín, có nhiều đóng góp cho giáo dục đại học. Tạp chí này do cố Bộ trưởng Tạ Quang Bửu sáng lập. Thế mà nó bị xóa sổ! Với việc xóa sổ Tạp chí ĐHGDCN, Bộ GD và ĐT cùng một lúc vứt bỏ hai công cụ tuyên truyền đối với giáo dục đại học, vì tạp chí "Sinh viên" cũng không có cơ sở tồn tại khi tạp chí "mẹ" bị sáp nhập. Điều mỉa mai là người ta xóa sổ tờ tạp chí này sau khi nhận Huân chương Lao động do Nhà nước phong tặng! Với báo chí của ngành thì Bộ dẹp bỏ, với báo chí bên ngoài, hầu như Bộ chỉ tìm cách đối phó, ít khi chịu tiếp thu những kiến nghị, những đề xuất về yếu kém của giáo dục được nêu. Vậy thì làm sao khá lên được?! Riêng tôi, vẫn nhớ tới câu hỏi phủ đầu: "Anh về đây theo đường dây nào?" Có bao nhiêu người thực tài và trung thực? Năm 2006, chuyện thầy giáo Đỗ Việt Khoa chống tiêu cực trong giáo dục nổi tiếng cả nước. Thầy Khoa được đích thân Bộ trưởng Bộ GD và ĐT đến tận nhà thăm và khen thưởng. Sau đó thầy Khoa còn được đề cao ở nhiều hoạt động khác. Rồi từ chuyện thầy Khoa chống tiêu cực, ngành giáo dục nhóm lên cuộc vận động "Hai không" mang tính phong trào, mạnh mẽ, rộng khắp. Ban đầu tôi rất mừng, nhưng chỉ sau năm đầu tiên, tôi lo lắng, bởi hoạt động chính, hoạt động cơ bản của giáo dục không phải chống tiêu cực mà là dạy và học. Có một chuyện thuộc nguyên lý tư duy. Khi những tờ giấy trong phòng bị gió thổi bay lung tung, việc đầu tiên, chúng ta phải làm gì? Đi nhặt những tờ giấy bị bay hay đóng của sổ? Đây là một bài tập tư duy đơn giản. Tôi ví ngành giáo dục hiện nay cũng đang trong tình trạng "đi nhặt những tờ giấy bay lung tung trong phòng". Muốn giải quyết triệt để vấn đề, việc đầu tiên phải "đóng cửa sổ", sau đấy mới đi "nhặt giấy". Việc giải quyết những vụ tiêu cực cụ thể của từng cá nhân, từng ngôi trường, chỉ là "nhặt giấy". Còn việc mà lãnh đạo Bộ GD và ĐT phải làm cấp bách hiện nay là "đóng cửa sổ", nghĩa là phải tạo ra không khí, môi trường giáo dục mà ở đó hiện tượng tiêu cực không có khả năng tồn tại. Muốn vậy, trước hết, Bộ GD và ĐT phải đề cao hai thứ: Trí tuệ và sự trung thực. Hay nói một cách đơn giản, ngành giáo dục phải sử dụng những người giỏi và thật thà, và mỗi cán bộ của Bộ GD và ĐT trước hết, nói như bài của tác giả Trần Nam Hà, phải là tấm gương sáng cho học sinh, sinh viên noi theo. Thế nhưng tôi thấy Bộ GD và ĐT chưa làm tốt điều này. Ví dụ mới đây, vài vị lãnh đạo Bộ phát biểu không trung thực về việc các trường đại học ngoài công lập không xin phép mở các ngành báo chí, luật, sư phạm. Thế nhưng chẳng bao lâu sau, vị cán bộ này lại được giao trọng trách lớn hơn ở ngay trong Bộ GD và ĐT. Hóa ra, nói không đúng vẫn được trọng dụng, tội gì mà nói thật (?) Cuộc vận động "Hai không", sau năm đầu tiên ngành giáo dục có thiện chí thực sự muốn chống bệnh thành tích, gọi đích danh là bệnh dối trá, thì chỉ ngay sau năm đó cho đến tận bây giờ, bệnh thành tích - dối trá lại quay trở lại, thản nhiên và trở thành điều "bình thường" của đời sống giáo dục. Và nhìn kỹ, trong bộ máy quản lý của Bộ GD và ĐT hiện nay, có bao nhiêu người thực tài và trung thực? * Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả TUANVIETNAM
-
PN&HĐ: Các ảo thuật gia và hội chứng IQ ở Việt Nam Tác giả: Trực Ngôn Bài đã được xuất bản.: 11/06/2010 07:00 GMT+7 Tuần này là sự trở lại của Trực Ngôn với những vui buồn trong phát ngôn và hành động của các nghị sĩ và nghệ sĩ Việt Nam. Trung tâm hành chính Ba Vì - Màn trình diễn của các ảo thuật gia? Hà Tây đột nhiên biến mất và rồi hiện ra với bộ mặt khác: Hà Nội. Người dân không phản đối chính sách ngày ấy. Nhưng cho tôi nói thật: họ không hiểu lý do cho dù chúng ta ra rả thuyết trình. Bây giờ khi đi qua hai thành phố Sơn Tây và Hà Đông, nhiều người vẫn ngơ ngác và mang trong lòng nỗi ám ảnh về hai thành phố chết trẻ nhất trên thế gian. Bởi một chính sách lớn như sát nhập cả một tỉnh Hà Tây, một vùng đất của văn hoá vô cùng đặc sắc, vào Hà Nội mà hình như chẳng ai biết. Vì thế, mới có chuyện người ta cứ "làm lễ" cho hai thị xã nói trên thành hai thành phố để rồi chưa đầy 9 tháng sau người ta lại đọc lời vĩnh biệt hai thành phố ấy. Chuyện Hà Tây trở thành Hà Nội chưa kịp nguôi đi bởi thời gian thì người dân lại sững sờ khi chứng kiến màn trình diễn mới: Chuyển trung tâm hành chính lên Ba Vì. Trong một cuộc thảo luận ở Quốc hội mới đây, những đại biểu QH cấp "đại cử tri" như Phó Thủ tướng Phạm Gia Khiêm, Chủ tịch Hội Luật gia Phạm Quốc Anh, Chủ nhiệm UB Pháp luật Nguyễn Văn Thuận, Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng... đã phải kêu lên trước màn trình diễn ấy. Chủ tịch Hội Luật gia Phạm Quốc Anh nói: "Đó cũng là cách tạo cớ cho kẻ đầu cơ tăng giá đất đai. Có người còn bảo, nhiều cán bộ có trang trại lớn ở Ba Vì, muốn có đồ án này để đẩy giá lên, bán đi ôm tiền vào túi". Câu nói này đúng là của một người đại diện cho dân. Vì đó là ý nghĩ của dân không chỉ khi có dự án chuyển TT hành chính quốc gia lên Ba Vì mà đó là ý nghĩ đã có từ biết bao năm nay rồi trước biết bao dự án. Thử hỏi có người dân nào được sở hữu những miếng "đất vàng" như thế không? Chúng ta có dám công khai những vùng đất đẹp nội ngoại thành Hà Nội đang thuộc về ai không? Tôi tin nhận định của đại biểu Phạm Quốc Anh. Xin đa tạ sự trung thực của ông. Quả thực như đại biểu Nguyễn Văn Thuận thì nói như một tiếng thở dài não ruột: "Phải tạo chuyển biến rõ rệt nội đô cho đàng hoàng. Nội đô hiện nay cứ nay đào mai bới. Nhà cổ khi bảo giữ, lúc nói phá, không nhất quán". Chỉ cái việc thiết thực trước mắt và không khó khăn gì lắm mà chúng ta cũng không làm ra hồn thế mà cứ bàn đến chuyện 100 năm sau. Nhưng ngẫm ra thì chẳng có gì ngạc nhiên. Bởi đó chỉ là màn diễn của các ảo thuật gia biến một vùng đất xa xôi thành một thế giới vàng... cho họ. Và đây đâu phải lần đầu tiên họ thể hiện màn trình diễn đó! Quá nhiều đại biểu Quốc hội đã phân tích hợp tình hợp lý nhưng hình như vẫn chẳng có dấu hiệu gì thay đổi. Họ thấy một sự bất bình thường trong chuyện này. Có đại biểu phải kêu lên như một sự bất lực: "Họp Thường vụ QH, tôi đã nêu câu hỏi, Bộ trưởng Xây dựng đã giải trình nhưng tôi vẫn chịu, không hiểu." Không chỉ mình đại biểu kia không hiểu. Nhân dân cũng không hiểu vì sao lại thế cho dù họ hiểu vì sao người ta làm thế. Ôi, các ảo thuật gia! Các ngài đã biến ruộng đồng của nhân dân thành sân golf, biến công viên thành khách sạn, biến hồ nước thành mặt bằng, biến 1 giường bệnh viện cho 1 bệnh nhân nằm thành một chiếc giường khổng lồ chứa được 3, 4 bệnh nhân, biến một trung tâm văn hoá thành khu chung cư cao cấp, biến nông dân nhiều khu vực thành những thị dân vô nghề nghiệp, biến những người chỉ sau một đêm có đến mấy bằng cử nhân, thạc sỹ... Và nhân dân, những khán giả với hàng trăm, hàng nghìn lo toan, vất vả, thiếu thốn... đang đợi một ngày được các ngài biến giấc mơ giản dị của họ thành hiện thực. Hội chứng IQ ở Việt Nam Suốt mấy ngày nay, có biết bao nhiêu người Việt Nam đang đi trên đường, đang ăn trong quán, đang uống cà phê, đang cố thoát ra khỏi nạn tắc đường kẹt xe, đang đu mình trên ròng rọc qua sông đến trường, đang nhễ nhại mồ hôi vì mất điện, đang tìm cách chạy trường chạy lớp cho con cái, đang cười nói với bạn bè hoặc đang khóc lóc... bỗng chợt dừng lại, ngẩn ngơ rồi cứ sờ nắn đầu mình giống một người mù sờ nắn một vật thể lạ. Có nguồn tin cho rằng việc sờ nắn đầu mình là do một căn bệnh lạ vừa tràn đến Việt Nam. Các chuyên gia của Viện Vệ sinh Dịch tễ học Hà Nội nháo nhào tìm nguyên nhân căn bệnh. Nhưng họ đã thất bại. Cuối cùng người tìm ra bệnh lại là các nhà báo. Đó là căn bệnh mang tên IQ. Căn bệnh này sinh ra từ các cuộc tranh luận trong Quốc hội về việc xây đường sắt cao tốc ở nước ta. Nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội trái ngược nhau và có vẻ bất phân thắng bại. Người ví xây đường sắt cao tốc giống như sự xuất hiện của một chàng trai trong truyện cổ để đánh thức nàng công chúa "tiềm năng" của tỉnh mình đang ngủ trong rừng. Mà tỉnh nào cũng có một nàng công chúa "tiềm năng" đang ngủ li bì mà chưa biết cách nào cho nàng thức dậy. Thế là ai có cơ hội phát biểu đều kêu gọi hãy xây dựng tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở tỉnh mình là hợp lý. Người ví làm đường sắt cao tốc như xây móng nhà cho con cháu tương lai. Người bảo con cháu sẽ còng lưng, è cổ ra mà trả nợ. Có người lại bảo lên miền núi mà xem tàu cao tốc. Đó là việc các em học sinh phải dùng ròng rọc để qua sông đi học giống như các ninja Nhật Bản. Nhưng cuối cùng, đại biểu Trần Tiến Cảnh kết luận: "Các nước có chỉ số IQ cao đều xây đường sắt cao tốc. Ra nước ngoài tôi đi thử rồi. Tốc độ nhanh, an toàn, trẻ em đi học, bà mẹ đi làm... Việt Nam không phải nước nghèo, với quyết tâm chính trị, tôi đề nghị phải xây". Đại biểu Trần Tiến Cảnh: "Các nước có chỉ số IQ cao đều xây đường sắt cao tốc". Nếu ông Trần Tiến Cảnh là dân thường thì việc quả quyết của ông "các nước có chỉ số IQ cao đều xây đường sắt cao tốc" cũng chẳng ảnh hưởng gì. Nhưng ông đang là đại diện của nhân dân. Chẳng lẽ ông đại diện cho nhân dân ủng hộ một việc mà con cháu của nhân dân chắc chắn sẽ phải tối mặt cày cấy và nuôi vịt đẻ trả nợ nhiều đời vì món tiền "khổng lồ" xây dựng đường sắt cao tốc. Thiển nghĩ, nếu đại biểu QH nào đó không hiểu được vấn đề QH bàn luận thì "im lặng" là thể hiện lòng yêu nước, thương dân có hiệu quả nhất của họ. Viết đến đây, Trực Ngôn tôi lại nhớ đến một đại biểu QH vốn người xã Sơn Công, huyện Ứng Hoà, tỉnh Hà Tây cũ là ông Ấn. Ông Ấn là đại biểu QH và trong nhiệm kỳ 5 năm của mình, như ông ấy kể, là ông ấy ăn trầu hết 1000 quả cau (đại biểu QH Ấn nghiện ăn trầu mà) nhưng không phát biểu một lần nào vì "mình biết gì đâu mà phát biểu". Ông Ấn là một người yêu nước, thương dân. Chứ ông ấy không biết gì mà cứ phát biểu thì... than ôi. Một đại biểu QH tôi biết cũng yêu nước bằng cách không phát biểu gì vì không biết gì. Đó là một diễn viên chèo của Hà Tây cũ. Khi tiếp xúc cử tri trong cuộc bầu cử QH năm ấy, đến đâu bà cũng chỉ nói "Em xin hát một điệu chèo phục vụ bà con" vì bà đâu có biết nói về những vấn đề an sinh hay chiến lược phát triển văn hoá. Thấy bà mộc mạc, chân thành thế là nhân dân bỏ phiếu cho bà làm đại biểu QH. Và trong nhiệm kỳ của mình, bà cũng không phát biểu một lời nào. Nhưng bà không được hát chèo ở trong các kỳ họp QH. Chẳng lẽ ở Hội trường Ba Đình bà lại đứng lên hát một điệu chèo về chính sách giáo dục hay quốc phòng ư. Ví dụ: Này bà con ơi... Sao? Tôi ra đây có phải xưng danh không nhỉ? Không xưng danh thì ai biết là ai... Này i... i... à... í... i... ì..., tôi... đang đứng i... i... ở Hội trường ì... i... i... Nhưng nhân dân cũng công nhận bà là người yêu nước, thương dân vì không phát biểu gì. Đại biểu Trần Tiến Cảnh nói "Việt Nam không phải nước nghèo". Đấy là ông Cảnh nói nhé chứ không phải tôi. Vậy nước ta là nước gì? Không nghèo thì là giàu chứ gì hay là không giàu không nghèo? Thôi chuyện này cũng chẳng nên nói thêm, mệt lắm rồi, trời lại đang nóng bức, điện lại đang cắt, đường lại đang tắc. Nhưng hơn 50 tỉ đôla cho đường sắt cao tốc đâu phải chuyện đùa! Trong khi ấy, cơ sở hạ tầng của ngay Hà Nội này tồi tệ đến nhường nào. Đấy là chưa nói đến các vùng ngoại ô và vùng sâu vùng xa. Rồi tàu cao tốc chứ chạy tít mù nhanh nhất nhì thế giới còn nhân dân cứ dùng ròng rọc mà bay qua sông, cứ mặc áo mưa cho dù "trời không mưa nhưng cứ mặc áo mưa" để khỏi bụi, cứ bơi giữa thủ đô khi có một cơn mưa mùa hạ, cứ 3,4 bệnh nhân nằm chung một giường bệnh cho tình cảm, cứ đưa con đến siêu thị chơi vì không có công viên, vườn trẻ... thế nhé.
-
Những bí ẩn về con người chưa được giải mã Các nhà khoa học đã phân chia phân tử, đưa con người lên mặt trăng và khám phá thành phần nhiễm sắc thể ADN, tuy nhiên có nhiều điều bí ẩn về cách thể hiện tình cảm của con người mà khoa học vẫn chưa thể lý giải nổi. Tạp chí New Scientist đã liệt kê những khía cạnh đời sống hàng ngày làm lúng túng những bộ óc vĩ đại nhất trên thế giới, bao gồm những nguyên nhân đằng sau những nụ hôn, thẹn thùng đỏ mặt, và thậm chí cả ngoáy mũi. Một biên tập viên của ấn phẩm đã nói: "Không có gì thú vị đối với hầu hết chúng ta hơn chính bản thân chúng ta". Điều đáng ngạc nhiên là nhiều đặc điểm của con người vẫn là điều bí ẩn. Trong số những điều bí ẩn này có những cảm xúc nhân văn cao cả như khiếu nghệ thuật, mơ mộng, và lòng vị tha, cho đến những cách thể hiện tức cười, đỏ mặt và ngoáy mũi. Sau đây là một số giả thuyết tại sao chúng ta lại có những hành vi biểu lộ cảm xúc đó. Đỏ mặt: Charles Darwin đã mất rất nhiều công sức để tìm hiểu tại sao quá trình tiến hóa lại khiến chúng ta đỏ mặt khi chúng ta nói dối, để cảnh báo mọi người xung quanh. Tuy nhiên một số người cho rằng đỏ mặt có thể giúp khuếch tán sự đối đầu hay khiến mối quan hệ trở nên thân thiện hơn khi bộc lộ yếu điểm. Endorphin tăng cường cảm xúc được sản sinh khi chúng ta cười. Ảnh: Tetty Cười: Các endorphin tăng cường cảm xúc được sản sinh khi chúng ta cười, đó là một lý do hiển nhiên để lý giải nguyên nhân của nụ cười. Tuy nhiên, một nghiên cứu 10 năm đã khiến chứng cứ khoa học trở nên thiếu thuyết phục khi người ta thấy rằng nụ cười được sản sinh ra bởi những lời nhận xét vô vị nhiều hơn là do những câu chuyện cười. Hôn: Lý giải về hành động hôn dường như không thuộc phạm trù gen học vì không phải tất cả các cộng đồng loài người đều có thói quen hôn. Có những giả thuyết gắn liền với các ký ức về việc bú sữa và khi cai sữa cho con ăn bằng cách mớm, để tăng cường mối liên hệ giữa nước bọt và tình cảm. Mơ mộng: Lý thuyết về những giấc mơ của Sigmund Freud cho rằng những ước nguyện tiềm thức của chúng ta thường nhạt nhòa và chúng giúp chúng ta điều tiết cảm xúc, nhưng lý do tại sao chúng ta nhìn thấy những ảo ảnh kỳ lạ như vậy vẫn chưa được lý giải một cách thỏa đáng. Mê tín: Những thói quen nhằm đảm bảo sự an toàn một cách bất thường không hề có sự tiến hóa của nó; tuy nhiên đã giúp cho người cổ xưa nhận diện được tiếng sột soạt của một con sư tử trong bụi cỏ thay vì nhầm đó là tiếng gió. Tôn giáo cũng thuộc phạm trù này. Ngoáy mũi: Thói quen này không hề liên quan đến dinh dưỡng, vậy tại sao phải đến 1/4 các em ở độ tuổi thiếu niên có thói quen này, trung bình khoảng 4 lần/ngày. Một số cho rằng hành vi này giúp tăng cường hệ miễn dịch. Dậy thì: Chưa có một loài động vật nào trải qua những năm tháng niên thiếu khó đoán trước và thay đổi tâm tính như ở con người. Một số nhà khoa học cho rằng điều này giúp bộ óc lớn của loài người tổ chức lại nó trước khi trở thành người lớn hoặc nó cho phép thí nghiệm hành vi ứng xử trước khi phải chịu trách nhiệm về hành vi ứng xử những năm sau đó. Lòng vị tha: Cho đi mọi thứ mà không đòi hỏi nhận lại là một hành vi lạ trong khái niệm tiến hóa. Nó giúp cho nhóm gắn kết hơn hoặc đơn giản mang lại niềm vui. Nghệ thuật: Hội họa, khiêu vũ, điêu khắc, và âm nhạc có thể là tất cả những gì mà con người tương xứng với một chiếc đuôi công cho thấy khả năng cuốn hút bạn tình. Tuy nhiên, nó cũng có thể là công cụ để chia sẻ kiến thức hay trải nghiệm
-
Chữa bệnh từ cây Thanh Long Chữa rôm sẩy từ cây thanh long Thanh long là loại cây ăn quả được trồng khá phổ biến ở một số tỉnh miền nam Việt Nam, những nơi có khí hậu nóng. Đây là loại cây cho hoa đẹp, quả ngon, có nhiều chất dinh dưỡng, và đồng thời cũng là một vị thuốc thông dụng. Quả thanh long rất tốt cho người bị rôm sẩy, mụn nhọt, táo bón.Thanh long còn được gọi là cây mắt rồng, tường liên, cây lòng chảo... thuộc họ xương rồng, là loại cây thân leo trườn dài tới 10m, bám vào giá thể nhờ những rễ phụ. Thân màu lục, có 3 cạnh dẹp khía tai bèo, thường hoá sừng ở các mép, gai không nhiều lắm, rất ngắn. Hoa có đường kính tới 30cm, màu trắng hay vàng nhạt. Lá đài và cánh hoa nhiều, dính nhau thành ống; nhị nhiều; bầu dưới. Quả màu đỏ tươi, mọng nước, có phiến hoa còn lại, dài 18-20cm, đường kính từ 12-15cm. Sau lớp vỏ dầy màu đỏ là phần thịt màu trắng với nhiều hạt màu đen nhánh, nhỏ hơn hạt vừng. Thu hoạch quả vào mùa hè thu. Thanh long có vị ngọt, nhạt, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt, giải khát, lợi tiểu, nhuận tràng, chỉ khái hoá đàm, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như viêm phế quản, lao phổi, viêm hạch bạch huyết, quai bị, mụn nhọt... Thân cây có tác dụng thư cân hoạt lạc (giúp gân cốt co duỗi khoẻ khoắn và làm thông suốt các kinh lạc) và giải độc. Hoa có tác dụng bổ phế, trừ ho. Quả thanh long là một loại quả ăn giải nhiệt, nhuận tràng. Dùng quả ăn tươi rất tốt cho những người bị rôm sẩy, mụn nhọt, táo bón,... Đặc biệt, chất nhầy trong quả thanh long giúp làm giảm cholesterol. Do đó, người béo phì, người có hàm lượng cholesterol cao, huyết áp tăng nên ăn thanh long. Thanh long còn thích hợp với người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp... Thanh nhiệt, giải độc, chữa rôm sẩy, mụn nhọt, nhuận tràng: Dùng quả tươi ăn hàng ngày. Chữa bỏng nhẹ: Thân cây thanh long gọt bỏ vỏ và gai, rửa thật sạch với nước muối loãng, giã nát lấy nước bôi hay dùng bã để đắp chỗ bỏng sẽ làm hết rát. Chữa mụn nhọt, gãy xương kín: Thân cây thanh long (bỏ vỏ và gai) giã nát đắp vào vị trí tổn thương. Chữa ho, viêm phế quản: Dùng 15 - 30g hoa tươi, sắc uống hoặc 10 - 12g khô sắc uống hoặc hãm thay trà để uống. Hoặc lấy 30g hoa thanh long nấu với thịt lợn nạc làm canh ăn, có tác dụng bổ phế, trừ ho. Phòng chống bệnh scorbut (bệnh do thiếu hụt vitamin C kéo dài) và một số chứng chảy máu thông thường: Ăn mỗi ngày 600 - 700g quả thanh long (khoảng 2 quả to).
-
VinaPhone sẽ cung cấp iPhone 4G Cập nhật cách đây 23 phút Tags: Việt Nam, được đưa ra, tại hội nghị, chính thức, phân phối, thế giới, cung cấp, trình làng, sản phẩm, 4G, Vinaphone, nhà, máy, bố - Sáng nay, 8/6, VinaPhone đã chính thức công bố sẽ thực hiện phân phối máy iPhone 4G tại Việt Nam. Tuyên bố này được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Apple chính thức trình làng sản phẩm này tại Hội nghị các nhà phát triển thế giới Apple. iPhone 4G chính thức trình làng Dự kiến, VinaPhone bắt đầu phân phối máy iPhone 4G tại Việt Nam kể từ tháng 7 tới. Tuy nhiên tại thời điểm này, các thông tin chi tiết như giá máy iPhone 4G, kế hoạch phân phối, chế độ hậu mãi vẫn chưa được nhà mạng này tiết lộ. iPhone 4G được đánh giá là điện thoại thông minh mỏng nhất trên thế giới, với màn hình có độ phân giải cao nhất mà chưa từng được trang bị cho bất kỳ máy điện thoại nào. VinaPhone đã chính thức trở thành nhà phân phối iPhone của "quả táo" từ ngày 26/3 với sản phẩm đầu tiên là iPhone 3GS. Theo nhà mạng, thời gian vừa qua đã bán được gần hết số lượng iPhone 3GS nhập về lần đầu, khoảng 5000 chiếc. Chỉ sau hơn một tháng chính thức trở thành đối tác phân phối iPhone 3GS của “quả táo” tại Việt Nam, ngày 29/4, VinaPhone cũng đã có sự thay đổi để có được chính sách phân phối iPhone 3GS hấp dẫn nhằm hút người dùng hơn nữa. Trước thông tin iPhone 3GS được Tập đoàn bán lẻ lớn nhất thế giới Wal-Mart giảm giá xuống còn một nửa, theo nguồn tin của VnMedia, nhà mạng cũng đang nghiên cứu để tiếp tục có những chính sách phù hợp với xu thế chung trên thị trường thế giới, đáp ứng nhu cầu của người dùng. Tuy nhiên, ở thời điểm này, mọi thông tin vẫn chưa được tiết lộ. Hiền Mai