Siêu âm Theo Dõi Trứng, Những điều Cần Lưu ý

Với việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật nên việc chữa vô sinh đã có những thành công vượt bậc, đó là các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (HTSS) như kích thích nang noãn, bơm tinh trùng lọc rửa vào buồng tử cung (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)... đem lại nhiều niềm vui cho các cặp vợ chồng vô sinh.

Tất cả các kỹ thuật HTSS đều có những quy trình theo dõi bằng thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng tuân theo một phác đồ điều trị nhất định nhằm để đạt được hiệu quả cao nhất và cũng để tránh những tai biến và tốn kém không cần thiết cho bệnh nhân.

Siêu âm là một trong những phương pháp thăm dò có vai trò quan trọng trong các kỹ thuật HTSS do có những ưu điểm: tiên lợi, cho kết quả nhanh, độ chính xác cao, rẻ tiền, không gây sang chấn... Vì vậy, siêu âm được áp dụng nhiều trong đánh giá tình trạng giải phẫu của người phụ nữ trước khi điều trị và theo dõi trong quá trình điều trị.

(ảnh minh họa)

Trước khi điều trị cặp vợ chồng vô sinh sẽ được thăm khám bằng siêu âm để bác sĩ quan sát được hình ảnh và cấu trúc của tử cung, niêm mạc tử cung, hai buồng trứng và các tạng xung quanh tử cung qua đó có thể phát hiện được những bất thường như u xơ tử cung, dị dạng tử cung, bất thường về niêm mạc tử cung, khối u buồng trứng, khối lạc nội mạc tử cung...

Ngoài việc phát hiện các bất thường siêu âm còn có giá trị trong theo dõi sự phát triển của nang noãn (hay mọi người vẫn gọi là siêu âm theo dõi trứng) trong qua trình điều trị. Bình thường khi bắt đầu một chu kỳ kinh, buồng trứng sẽ có một vài nang noãn nhỏ có đường kính từ 2-4mm sẽ phát triển to lên, tuy nhiên, chỉ có 1-2 nang trong số đó được cơ thể lựa chọn để tiếp tục phát triển thành nang noãn trưởng thành, những nang này sẽ có kích thước khoảng 10mm vào ngày thứ 8 của chu kỳ kinh, các nang còn lại sẽ thoái hoá đi. Nang noãn được lựa chọn sẽ phát triển nhanh khoảng 2mm/ngày để đạt được kích thước 20-24mm vào ngày phóng noãn.

Khi phóng noãn hay còn gọi là rụng trứng, lúc này nang noãn vỡ ra để giải phóng trứng ở bên trong lòng nang ra ngoài. Lúc này bằng siêu âm sẽ thấy kích thước nang noãn giảm đi đột ngột và thấy một ít dịch ở trong ổ bụng.

Đối với những trường hợp áp dụng các biện pháp HTSS thì số lượng nang noãn trưởng thành sẽ nhiều hơn do tác dụng của thuốc để nhằm đạt được kết quả tốt hơn. Tuy nhiên, số lượng nang noãn cũng không được quá nhiều để tránh các biến chứng cho bệnh nhân, đó là hội chứng quá kích buồng trứng, vì vậy, việc điều trị vô sinh cần được chỉ định và theo dõi bởi những bác sĩ chuyên khoa.

Việc siêu âm theo dõi sự phát triển của nang noãn có thể tiến hành được bằng đầu dò thành bụng hoặc đầu dò âm đạo, tuy nhiên, việc theo dõi bằng siêu âm đầu dò âm đạo cho kết quả chính xác hơn đầu dò thành bụng.

Tóm lại, siêu âm đóng vai trò quan trọng trong theo dõi sự phát triển của nang noãn và xác định thời điểm rụng trứng. Vì vậy, việc siêu âm phải được tiến hành theo một quá trình từ đầu chu kỳ kinh và thời điểm siêu âm phải do bác sĩ chỉ định phụ thuộc vào từng bệnh nhân.