Phương pháp mới trong chữa trị bệnh cúm

Phương pháp mới trong chữa trị bệnh cúm

Thursday, May 21, 2009

Điều gì xảy ra nếu các virus cúm hiện tại đột biến và trở nên kháng với các loại thuốc chống virus hiện có? Câu hỏi này được đặt ra bởi các nhà khoa học và các chuyên gia y tế tại hội nghị Sức Khỏe Thế Giới tổ chức tại Geneva, Thụy Sĩ, khi trận chiến với virus cúm A H1N1 vẫn đang tiếp diễn. Câu hỏi được đặt ra nhằm chuẩn bị cho sự tái bộc phát của biến thể kháng thuốc (nếu có) của chủng virus cúm trên.

Hợp chất mới (xanh lá) sẽ khóa cả phần N (màu hồng) và phần H (xanh đậm) của virus. Nhờ vậy, khả năng xâm nhiễm và phát tán của virus cúm bị chặn đứng.

Một kết quả nghiên cứu đầy khả quan tại Viện kỹ thuật Rensselaer có thể mang đến một công cụ hoàn toàn mới chống chọi với virus. Phương pháp mới có tác động kép chống virus nên hiệu quả hơn hẳn các phương pháp hiện tại.

“Thật may mắn là cúm H1N1 đáp ứng tốt với các loại thuốc sẵn có. Nhưng một khi nó bị đột biến, các loại thuốc này có thể không còn hiệu nghiệm vì chúng chỉ tác động vào 1 vị trí mục tiêu trên virus”, giáo sư Robert Linhardt thuộc Viện Rensselaer phát biểu. “Bằng cách tác động vào 2 mục tiêu cùng lúc trên virus: phần H và phần N, chúng ta có thể ngăn chặn sự xâm nhiễm của virus ngay ở bước bám vào tế bào cũng như bước giải phóng virus từ các tế bào đã bị xâm nhiễm”.

Phát hiện của nhóm, được cho là sẽ mở đường cho nhiều thuốc trị cúm trong tương lai, sẽ được đăng trên số tháng tới của tạp chí European Journal of Organic Chemistry. Virus cúm A được phân loại dựa vào dạng 2 protein bề mặt của nó: hemagglutinin (H) và neuraminidase (N). Mỗi tên phân loại như cúm gia cầm H5N1 hay cúm lợn H1N1 biểu thị cho một dạng biến đổi của hemagglutinin và neuraminidase.

Các loại thuốc cúm trên thị trường hiện tại đều tác động vào protein neuraminidase, ngăn chặn khả năng lây lan của virus từ các tế bào bị nhiễm đến các tế bào khỏe mạnh. Hemagglutin trên lớp vỏ của virus có khả năng bám vào acid sialic trên bề mặt tế bào khỏe mạnh, cho phép virus xâm nhập vào tế bào. Loại chất mới do Linhardt phát triển tạo liên kết chặt chẽ với hemagglutinin làm bất hoạt khả năng xâm nhiễm vào tế bào chủ. Linhardt cho hay không có loại thuốc nào khác trên thị trường có khả năng khóa hemagglutinin. Ngoài ra, hợp chất mới cũng có hiệu quả tác động trên neuraminidase tương tự như các loại thuốc hiện có.

Phương pháp mới có thể được biến đổi để đặc hiệu cho từng loại neuraminidase hoặc hemagglutinin, tùy loại đột biến xảy ra với các loại virus cúm hiện tại.

Trong nghiên cứu tiếp theo, Linhardt sẽ tìm hiểu các hợp chất mà nhóm tạo ra gắn vào hemagglutinin như thế nào và tìm hiểu khả năng bất hoạt virus trên các tế bào được nuôi cấy và trên mô hình động vật. “Cần có nhiều bước để tạo ra một loại thuốc mới. Kỹ thuật của chúng tôi cho phép tạo ra và kiểm tra các hợp chất có tiềm năng trị liệu rất nhanh chóng”. Kỹ thuật “click chemistry” cho phép các nhà hóa học gắn kết các tiểu phần nhỏ của một chất một cách nhanh chóng để tạo ra một chất hoàn toàn mới.

Trong nghiên cứu, Linhardt đã dùng kỹ thuật này để tạo ra một dẫn xuất mới của acid sialic. Vì đặc tính hóa học của nó khá giống acid sialic, virus sẽ nhầm tưởng và bám vào dẫn xuất này làm mất liên kết hemagglutinin và neuraminidase trên vỏ virus vốn rất quan trọng cho sự xâm nhiễm và phát tán của virus.

Thuy Loan
(Theo ScienceDaily)

nguon thanhnienonline