tong quan ve roi loan tieu hoa o tre so sinh va tre nho

Những dấu hiệu của tình trạng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là nôn trớ, tiêu chảy, táo bón, đau quặn bụng,... Có không ít lý do gây rối loạn tiêu hóa ở trẻ và việc cải thiện kịp thời sẽ giúp bé sở hữu hệ tiêu hóa tốt, bắt kịp đà tăng trưởng.
1. Rối loạn tiêu hóa trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là gì?
Rối loạn tiêu hóa là trường hợp cơ vòng trong hệ tiêu hóa bị co thắt không bình thường, gây ra đau bụng và những đổi khác trong vấn đề tiêu hóa thức ăn.
Bệnh rối loạn tiêu hóa ở trẻ có thể gây nhiều ảnh hưởng xấu tới sự phát triển của bé sau này, do đây là giai đoạn cơ thể trẻ cần một nguồn dinh dưỡng ổn định. Lúc căn bệnh rối loạn tiêu hóa xuất hiện, lượng dinh dưỡng đem lại cho cơ thể bị thiếu hụt đáng kể. Hậu quả là khiến bé bị suy dinh dưỡng, chậm phát triển về thể chất và trí não, suy giảm hệ miễn dịch. Sau này, trẻ dễ tái phát rối loạn tiêu hóa khi có các tác nhân từ môi trường tấn công vào bộ máy tiêu hóa.
2. Triệu chứng rối loạn tiêu hóa trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ và cách xử trí

Lý do gây ra nôn trớ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể bởi bú quá no

2.1 Nôn trớ
Nôn trớ là hiện tượng đẩy ngược những chất trong bao tử qua miệng dưới ảnh hưởng gắng sức của cơ thể. Nguyên do dẫn tới nôn trớ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có: bú quá no, các thời gian bú quá sát nhau, mới đổi loại sữa mới, lỗ núm vú cao su quá to hoặc quá nhỏ, nằm bú không đúng tư thế.
Khoảng 75% nôn trớ ở bé hết sau khi trẻ được 1 tuổi nên còn được gọi là nôn trớ sinh lý. Để giảm nôn trớ sinh lý, cha mẹ cần lưu ý để bé bú nhiều lần trong ngày, không cần bú no quá trong mỗi cữ bú, cho trẻ bú đúng tư thế; để bé nghỉ ngơi sau khi nôn xong, không nên cho bú sữa liền, cho trẻ súc miệng. Nếu việc chỉnh sửa chế độ dinh dưỡng và tư thế bú không có hiệu quả thì cha mẹ có thể cho bé dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bên cạnh nôn trớ sinh lý, các dị dạng đường tiêu hóa như teo tắc ruột, teo thực quản, phình đại tràng bẩm sinh,... cũng là nguyên nhân dẫn đến nôn trớ ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nếu chậm điều trị, trẻ có thể bị tử vong. Các bậc phụ huynh nên đưa bé đến bệnh viện trong trường hợp mẹ có tiền sử bị đa ối lúc mang thai hay bé bị sùi bọt cua ngay sau sinh, trớ ra dịch màu xanh rêu, bụng trướng, không đi tiêu phân su trong 48 tiếng sau sinh.
Trẻ bị nôn trớ nhiều cũng có thể bị mất nước, mất điện giải (mất natri, clo) và mệt mỏi. Phụ huynh nên để ý theo dõi, cho con đến bệnh viện nếu trẻ có triệu chứng nôn nhiều đi kèm sốt, mệt mỏi, nôn ói kèm theo co giật hay ngủ li bì, nôn ói nhiều lần trong vòng 6 giờ,... Nếu nôn ói cấp tính kèm sốt thì có thể là vì các bệnh về đường tiêu hóa chẳng hạn như nhiễm trùng dạ dày, ruột, ngộ độc thức ăn, viêm mũi, tai, viêm màng não,...
2.2 Tiêu chảy
Tiêu chảy cũng là một triệu chứng rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh. Dấu hiệu của tình trạng này là trẻ đi ngoài phân lỏng trên 3 lần/ngày, kéo dài không hơn 14 ngày, trẻ mệt mỏi, chán ăn, đột ngột nôn trớ. Mặt khác, trẻ có thể bị trướng bụng, sốt, phân có chất nhầy, chứa máu,...
Những lý do dẫn tới tiêu chảy ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là: bú không đủ, bú quá nhiều, do mẹ bỉm uống thuốc hoặc dùng thức ăn nhuận tràng, nhiễm khuẩn đường ruột, dị ứng sữa, kém hấp thụ dưỡng chất,... Căn bệnh này dẫn đến suy dinh dưỡng, thậm chí dẫn đến tử vong do tình trạng mất nước, muối nếu không được chữa trị kịp lúc.

Tiêu chảy cũng là một dấu hiệu rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh

Phương pháp xử trí khi bé bị tiêu chảy:
●Chữa trị sớm, quan tâm việc bù nước, điện giải và đảm bảo thực đơn ăn cho trẻ;
●Cho trẻ uống nhiều nước đun sôi để nguội, oresol. Nếu trẻ nôn thì cần đợi khoảng 10 phút rồi tiếp tục cho bé uống. Khi uống nước đun sôi để nguội hoặc oresol nên cho bé uống từ từ, từng thìa cách nhau 2 - 3 phút;
●Nếu trường hợp mất nước nặng, phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện điều trị;
●Cho trẻ ăn các thực phẩm như khoai tây, gạo, thịt gà, thịt lợn, sữa đậu nành, dầu thực vật, cà rốt, chuối, táo, hồng xiêm;
●Trẻ dưới 6 tháng tuổi bị tiêu chảy, đang bú mẹ thì người mẹ cần tiếp tục để con bú và tăng số lần bú. Với bé trên 6 tháng tuổi, ngoài sữa mẹ và sữa công thức, phụ huynh nên cho con ăn thêm nhiều lần và từng ít một các thực phẩm có nhiều dinh dưỡng, cho thêm chút dầu mỡ để tăng năng lượng nạp vào cơ thể bé.

Tham khảo:

http://diendan.lyhocdongphuong.org.vn/chu-de/46001-be-bi-tao-bon-nen-bo-sung-trai-cay-gi-de-di-cau-thuan-loi/

https://sites.google.com/view/suachobe/blog/tre-nho-bi-tao-bon-nen-an-hoa-qua-nao-nham-di-ve-sinh-de-dang?authuser=2

2.3 Táo bón
Triệu chứng của táo bón là bé đi tiêu không đều đặn, 2 - 3 ngày mới đi một lần, phân khô rắn, đóng khuôn, cứng như sỏi hoặc to, rắn, bụng bị cứng, có cảm giác đau, mót đi cầu nhưng không đi được,... Hệ quả của táo bón là làm cho trẻ biếng ăn, chậm lớn, đau bụng, thường xuyên nôn trớ và quấy khóc.
Nguyên nhân của trạng thái táo bón ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là do bé ăn chưa đủ lượng, pha sữa quá đặc, người mẹ đang cho con bú cũng bị táo bón, bé ăn ít chất xơ, không ăn rau quả,... Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý cũng là nguyên do gây táo bón ở trẻ. Nhiều bé mới đi học hay nhịn đại tiện vì nhiều lý do, làm đại tràng to dần, phân tích lâu ngày mới đủ kích cỡ đại tràng để gây phản xạ đi cầu.
Đồng thời, chứng táo bón còn thường gặp ở bé sinh non, sinh ngạt, suy giáp, bị nứt hậu môn, có mẹ bị sản giật kèm hạ magie máu, trẻ bị phình đại tràng bẩm sinh, dùng thuốc kháng sinh hoặc thuốc ho có codein, bị còi xương, suy dinh dưỡng,...
Điều trị táo bón cho trẻ cần dựa vào nguyên nhân gây bệnh, trong đó chỉnh sửa chế độ dinh dưỡng chính là bước quan trọng nhất:
●Cho trẻ uống nhiều nước;
●Ăn nhiều rau xanh và quả chín: Lựa chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng như rau hoặc củ khoai lang, đu đủ, mồng tơi, chuối tiêu, cam, bưởi,...;
●Cho bé uống sữa không gây táo bón, có thể bổ sung thêm chất xơ, pha sữa với nước cháo loãng hay nước bột khoai lang nghiền với những bé đã có thể ăn dặm;
●Không cho các bé lớn ăn các loại trái cây có vị chát như ổi, hồng xiêm hay bánh kẹo, nước uống có ga, cà phê,...;
●Người mẹ mắc táo bón khi nuôi con bú phải chỉnh sửa kịp thời chế độ dinh dưỡng;
●Cha mẹ cần tăng cường vận động cho trẻ (đối với trẻ lớn) hay massage bụng cho bé nhỏ;
●Tập cho trẻ thói quen đi cầu đúng lúc.
Trường hợp bé bị táo bón kéo dài trên 1 tuần, việc thay đổi chế độ ăn không mang lại hiệu quả, trẻ bị táo bón ngay sau khi sinh, có triệu chứng kém ăn, gầy sút cân,... thì cha mẹ nên cho bé đi khám để được điều trị kịp thời.
2.4 Dấu hiệu rối loạn tiêu hóa khác
●Bú kém: Trong một thời gian không ngắn, bé bú không đủ lượng cần thiết vì nôn trớ, tiêu chảy, bệnh lý thần kinh trung ương, suy giáp, nhiễm trùng đường ruột,... Phụ huynh nên tham khảo ý kiến bác sĩ nhằm lựa chọn biện pháp chữa trị phù hợp đối với con;
●Đau bụng: Bé khóc nhiều, mặt đỏ hoặc tái, trướng bụng, chân co lên bụng, bàn tay giữ chặt,... Triệu chứng đau bụng ở bé có thể bởi đói, bú quá no hay bị lồng ruột, thoát vị bẹn,... Tùy từng lý do sẽ có cách xử trí thích hợp.
3. Cách phòng ngừa rối loạn tiêu hóa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Để bé bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời để nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể trẻ

●Người mẹ cần ăn uống đầy đủ và đa dạng khi mang bầu, hạn chế tối đa tiếp xúc với khói thuốc lá;
●Để bé uống sữa mẹ hoàn toàn thời gian 6 tháng đầu đời nhằm nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể trẻ. Nếu vì nguyên do nào đó mà không có sữa mẹ hay sữa mẹ không đủ thì nên trao đổi với nhân viên y tế để tìm ra loại sữa thay thế thích hợp nhất đối với bé;
●Duy trì thực đơn dinh dưỡng khoa học và hợp lý: chế độ dinh dưỡng của mẹ đang cho con bú và trẻ cần đa dạng và dồi dào vitamin, chắc chắn chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm;
●Không cho bé bú quá no, tập cho trẻ thói quen ăn uống và đi cầu đúng giờ;
●Giữ gìn vệ sinh cơ thể cũng như môi trường xung quanh bé;
●Không được tùy tiện dùng thuốc cho trẻ mà cần hỏi thăm ý kiến bác sĩ;
●Thực hiện tiêm phòng đầy đủ cho trẻ để tránh được nhiều căn bệnh nguy hiểm và cả các vấn đề rối loạn tiêu hóa.
Khi thấy trẻ bị rối loạn tiêu hóa kéo dài và có triệu chứng như nôn trớ, táo bón, tiêu chảy, đau bụng,... cha mẹ nên đưa bé đến ngay các cơ sở y tế nhằm được bác sĩ chuyên khoa kiểm tra, chẩn đoán chính xác lý do gây bệnh và đưa ra cách điều trị đúng đắn. Cha mẹ không nên tùy ý cho trẻ dùng thuốc kháng sinh, thuốc đau bụng hoặc thuốc tiêu chảy, táo bón mà không thông qua hướng dẫn của bác sĩ vì có nguy cơ khiến bệnh nặng hơn, ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của bé về sau.

Xem thêm:

https://www.play.fm/suachobe

https://www.plurk.com/Suachobe/public