Hướng dẫn bổ sung sắt cho mẹ bầu đúng cách và chi tiết

Nhu cầu sắt của phụ nữ mang thai tăng lên khoảng 2 – 8 lần so với người bình thường. Vì thế, mẹ bầu cần phải kết hợp giữa chế độ dinh dưỡng cùng với dùng thuốc/ viên uống chứa sắt. Thế nhưng, để tránh tình trạng dư thừa, cần bổ sung sắt cho mẹ bầu đúng cách. 

Mẹ bầu nên hấp thụ sắt đúng hướng dẫn của bác sĩ để ngăn ngừa hiện tượng dư thừa

1.Vai trò của sắt với phụ nữ mang thai
Chất sắt là một trong những vi chất dinh dưỡng cần thiết đối với cơ thể. Vai trò chính của chất sắt là tham gia vào quá trình tạo ra hemoglobin (một phân tử protein có trong hồng cầu). Hemoglobin đưa khí oxy vận chuyển tới phổi và các mô, tế bào khác trong cơ thể, sau đó vận chuyển CO2 (carbon dioxide) trở lại phổi. Bên cạnh đó, hemoglobin còn hỗ trợ duy trì hình dạng bình thường của tế bào hồng cầu và hạn chế nguy cơ thiếu máu.
Hơn thế nữa, sắt còn tham gia vào quá trình hình thành nhiều loại enzyme và giữ chức năng miễn dịch. Với nhiều chức năng thiết yếu đối với sức khỏe, sắt là nguyên tố vi lượng vô cùng thiết yếu với tất cả mọi đối tượng – điển hình là phụ nữ mang thai và cho con bú.

Chất sắt tham gia vào hoạt động tạo ra hemoglobin để nuôi dưỡng tế bào và nâng cao hệ miễn dịch cho cơ thể

Nhu cầu sắt tăng lên đáng kể trong thời gian mang thai và thời điểm nuôi con bằng sữa mẹ. Bổ sung sắt vào giai đoạn này có tác dụng sản xuất các tế bào thần kinh cho thai nhi, kích thích sản sinh lượng máu nuôi dưỡng thai nhi và giúp mẹ bầu duy trì sức khỏe tốt. Trong thời gian mang thai, thể tích máu của mẹ bầu tăng lên 50% so với bình thường. Do đó, việc tăng cường bổ sung sắt là điều vô cùng cần thiết.

Bổ sung sắt trong thời kỳ mang thai giúp giảm thiểu chứng thiếu máu do thiếu sắt

Ngoài ra, chất sắt còn có vai trò kích thích cảm giác ngon miệng, giảm thiểu tình trạng mệt mỏi, chán ăn và suy giảm sức đề kháng. Mẹ bầu bị thiếu hụt sắt nghiêm trọng có thể phải đối mặt với các biến chứng thai kỳ như suy nhược cơ thể, băng huyết sau sinh, tăng rủi ro sinh non và nhiễm trùng sau sinh.
Thêm vào đó, thiếu sắt còn ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ phát triển của thai nhi. Trên thực tế, bà bầu bị thiếu hụt sắt nghiêm trọng có thể khiến bào thai bị suy dinh dưỡng, thấp cân, sinh non và ảnh hưởng đến chỉ số phát triển trí lực, thể lực của trẻ khi trưởng thành.
Theo số liệu thống kê, có khoảng 40 – 50% mẹ bầu bị thiếu sắt trong suốt thời kỳ mang thai. Đây là con số đáng quan ngại về thực trạng sức khỏe của phụ nữ mang thai ở nước ta. Thế nên, ngay khi nhận thấy các biểu hiện mang thai, bà bầu cần chủ động bổ sung sắt để đảm bảo sức khỏe cho bản thân và giúp thai nhi phát triển thuận lợi. 
2.Mẹ bầu nên bổ sung chất sắt vào tháng thứ mấy?
Nhu cầu sắt của nữ giới trưởng thành dao động khoảng 15 mg/ ngày. Thế nhưng, khi mang thai, nhu cầu có thể tăng thêm 2 – 8 lần tùy theo giai đoạn tăng trưởng của thai nhi. Theo các chuyên gia, nữ giới có thể bắt đầu bổ sung chất sắt trước và trong suốt thời gian mang thai để tăng cường sức khỏe tốt và ngăn ngừa rủi ro thiếu máu trong thai kỳ.

Tốt nhất, mẹ bầu nên bổ sung chất sắt ngay khi xuất hiện các biểu hiện mang thai sớm

Trong 3 tháng đầu tiên, nhu cầu sắt của phụ nữ mang thai chưa thực sự cao. Vì vậy, chế độ dinh dưỡng có thể bổ sung đủ hàm lượng sắt mà cơ thể cần. Thời điểm cần thiết để bổ sung chất sắt là từ tháng 4 đến tháng 6 thai kỳ. Đây là giai đoạn thai nhi phát triển mạnh và cần hàm lượng sắt, khoáng chất dồi dào. Thế nên, bà bầu nên bắt đầu bổ sung sắt từ tháng 4 thai kỳ và có thể duy trì thêm 3 – 6 tháng sau khi sinh.
Chú ý: Lượng sắt có trong các loại thực phẩm và viên uống bổ sung chỉ được dung nạp một lượng nhỏ (khoảng 10 – 15%). Chính vì thế, để bổ sung đủ sắt của cơ thể, cần bổ sung nhiều khoảng 7 – 10 lần so với nhu cầu thực tế.
3.Bà bầu cần bao nhiêu sắt mỗi ngày?
Trước khi mang thai, nhu cầu sắt của nữ giới dao động khoảng 15mg. Thế nhưng khi có thai, nhu cầu sắt sẽ gia tăng đáng kể do lúc này, cơ thể mẹ cần nhiều chất sắt để cân bằng các hoạt động sống, đồng thời đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng của phôi thai và giúp thai nhi phát triển toàn diện.
Nhu cầu sắt cần thiết theo mỗi giai đoạn thai kỳ:
●Trong giai đoạn mới mang thai, nhu cầu sắt rơi vào khoảng 30mg/ ngày
●Từ tháng thứ 4 trở đi, nên bổ sung 60mg sắt/ ngày
●Đối với những trường hợp thiếu máu do sắt, mẹ bầu cần bổ sung từ 50 – 100 mg sắt/ ngày tùy thuộc vào tình hình sức khỏe
Trên thực tế, đã có nhiều trường hợp mẹ bầu bị thiếu hụt sắt nặng do chế độ ăn uống nghèo nàn và không sử dụng các loại TPCN hay viên uống bổ sung. Với những trường hợp này, bác sĩ có thể chỉ định điều trị nội trú từ 2 – 3 tháng bằng cách truyền máu qua đường tĩnh mạch.
4.Hướng dẫn bổ sung chất sắt cho mẹ bầu đúng cách
Có thể thấy, sắt là một trong những nguyên tố vi lượng thiết yếu với sức khỏe của mẹ bầu. Bổ sung đủ sắt giúp cơ thể mẹ khỏe mạnh, giảm thiểu mệt mỏi, ngăn ngừa thiếu máu và các biến chứng thai kỳ. Ngược lại, thiếu sắt không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ mà còn tác động xấu đến sự tăng trưởng của thai nhi. Dưới đây là một số cách thức bổ sung sắt cho mẹ bầu hiệu quả:
Bổ sung chất sắt cho bà bầu qua chế độ ăn
Bổ sung chất sắt cho phụ nữ mang thai qua chế độ dinh dưỡng là cách thức an toàn nhất. Sắt có mặt trong nhiều loại thực phẩm. Tuy vậy, sắt có nguồn gốc từ động vật được chứng minh có tác dụng hấp thu tốt hơn so với sắt có nguồn gốc từ thực vật. Nghiên cứu cho thấy, cơ thể chỉ dung nạp được 5 – 10% sắt từ các loại rau cải nhưng có thể hấp thụ đến 10 – 15% sắt trong trứng, sữa và các loại thịt.
Thế nên, phụ nữ mang thai cần cân nhắc hàm lượng sắt cần bổ sung để đáp ứng được nhu cầu cần thiết. Không chỉ vậy, nên chú ý xây dựng chế độ ăn cân đối để cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cả mẹ và bé. Cách bổ sung sắt cho mẹ bầu qua chế độ ăn uống:
●Các loại thực phẩm giàu chất sắt bà bầu nên bổ sung, bao gồm nghêu, hàu, thịt gia cầm, lòng đỏ trứng,tim, gan, thịt đỏ, ngũ cốc, trái cây khô, bí ngô, các loại đậu,…
●Ngoài ra nên kết hợp với các loại thực phẩm giàu folate và axit folic để thúc đẩy quá trình sản xuất hồng cầu. Các loại thực phẩm giàu axit folic và folate bà bầu nên bổ sung, bao gồm nước trái cây, trái cây tươi, ngũ cốc, mì ống, bánh mì, rau lá xanh đậm,…
●Đối với mẹ bầu bị thiếu máu, nên tiêu thụ thêm thực phẩm giàu vitamin B12 như thận, gan động vật, nghêu, cá ngừ, cá hồi, thịt bò, sữa, trứng,… để đẩy nhanh quá trình tái tạo hồng cầu.

>>>Khám phá ngay:  https://www.transport.gov.za/web/reviewsua/home/-/blogs/top-14-hoa-qua-phu-nu-sau-khi-sinh-khong-uoc-an-khi-cho-con-bu?_33_redirect=https%3A%2F%2Fwww.transport.gov.za%2Fweb%2Freviewsua%2Fhome%3Fp_p_id%3D33%26p_p_lifecycle%3D0%26p_p_state%3Dnormal%26p_p_mode%3Dview%26p_p_col_id%3Dcolumn-2%26p_p_col_count%3D1

Mẹ bầu có thể tăng cường sắt cho cơ thể qua một số loại thực phẩm như thịt bò, gan, tim, các loại đậu,…

●Vitamin C được chứng minh giúp cơ thể hấp thụ sắt nhanh hơn so với bình thường. Do đó, song song với việc sử dụng các loại thực phẩm giàu sắt, bà bầu nên tiêu thụ một số loại thực phẩm giàu vitamin C như ớt chuông, rau lá xanh, trái cây có múi, dâu tây, dưa hấu, lê, táo, nho,…
Trên thực tế, chế độ dinh dưỡng không thể đáp ứng được nhu cầu sắt của mẹ bầu – đặc biệt từ tháng 4 trở đi. Nguyên nhân là do hàm lượng sắt có thể bị thất thoát trong quá trình chế biến, khả năng dung nạp kém,… Chính vì thế, các chuyên gia khuyến cáo mẹ bầu nên kết hợp chế độ ăn uống cùng với sử dụng thuốc, viên uống bổ sung hoặc TPCN chứa sắt.
Bổ sung sắt bằng viên uống, TPCN
Nhu cầu sắt ở phụ nữ mang thai tăng lên đáng kể (khoảng 2 – 8 lần). Vì vậy, bên cạnh việc bổ sung các loại thực phẩm giàu chất sắt, mẹ bầu nên cân nhắc sử dụng một số viên uống và TPCN. Hiện nay trên thị trường có khá nhiều sản phẩm cung cấp sắt cho mẹ bầu. Trong đó, gồm có 2 loại chính:
●Sắt vô cơ (sắt sulfate)
●Sắt hữu cơ (sắt gluconate hoặc sắt fumarate)
Theo đó, sắt hữu cơ có khả năng hấp thu tốt và ít gây ra hiện tượng táo bón hơn so với sắt vô cơ. Bên cạnh đó, bà bầu cũng thể chọn mua các sản phẩm cung cấp chất sắt cùng với các thành phần dinh dưỡng thiết yếu như vitamin B9, vitamin B12, kẽm, mangan,…

Bên cạnh bổ sung sắt qua chế độ ăn uống, mẹ bầu nên sử dụng viên uống chứa sắt đúng cách theo chỉ định của bác sĩ

5.Một số lưu ý khi bổ sung sắt cho bà bầu
Tuy có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi nhưng bổ sung sắt không đúng cách có thể gây ra nhiều rủi ro. Do đó, trước khi bổ sung nguyên tố vi lượng này bằng các loại thực phẩm và viên uống, mẹ bầu cần lưu ý một số vấn đề sau:
5.1 Mẹ bầu nên bổ sung sắt vào lúc nào?
Sắt được hấp thu ở dạ dày, hành tá tràng và chỉ một lượng nhỏ được hấp thu tại ruột non. Để sắt được hấp thu và chuyển hóa nhanh, bà bầu nên bổ sung sắt khi bụng đói (tốt nhất là trước khi ăn sáng 30 phút hoặc sau bữa sáng khoảng 2 giờ đồng hồ). Khi bụng đói, dạ dày sản xuất ra nhiều axit nên có khả năng hấp thụ sắt hiệu quả hơn so với lúc no.

Nên sử dụng viên sắt trước khi ăn sáng 30 phút hoặc sau bữa sáng 2 giờ đồng hồ

Ngoài ra, buổi sáng là lúc nồng độ chất sắt trong cơ thể thấp nhất. Chính vì thế, nếu bổ sung vào thời gian này, lượng sắt được hấp thu sẽ cao hơn đáng kể so với những thời điểm khác trong ngày. Thêm vào đó, dùng sắt vào buổi chiều và tối muộn còn có thể gây nóng trong người, táo bón và dẫn đến tình trạng mất ngủ.
5.2 Nguy cơ khi hấp thụ sắt quá liều
Thiếu sắt ảnh hưởng to lớn đến sức khỏe của cả bà bầu và thai nhi. Ngược lại, tình trạng dư thừa sắt cũng gây ra không ít tác động xấu. Theo các chuyên gia, thừa sắt ở bà bầu có thể gây táo bón mãn tính, khó tiêu và làm tăng nguy cơ sinh non. Thậm chí một số mẹ bầu còn có thể bị tiểu đường, bệnh cơ tim và tăng nguy cơ xơ gan do dùng sắt quá mức trong một thời dài. Chính vì thế, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi dùng thuốc và viên uống bổ sung sắt.
Cần lưu ý: Cần phân biệt thừa sắt với một số tác dụng phụ của các viên uống bổ sung sắt. Các phản ứng không mong muốn khi dùng thuốc sắt bao gồm chán ăn, táo bón, phân có màu đen, khó chịu ở dạ dày, buồn nôn,…

>>>Có thể bạn quan tâm:  https://suanaotot.com/sua-nao-tot-cho-ba-bau-va-be-top-5-loai-sua-bau-tot-nhat.html
6.Trường hợp không nên sử dụng sắt dạng uống
Tất cả phụ nữ mang thai đều được khuyến khích dùng thuốc sắt để đáp ứng đầy đủ nhu cầu của cơ thể và thai nhi. Tuy nhiên trong một số trường hợp, bà bầu không được sử dụng thuốc sắt để hạn chế các rủi ro và biến chứng nặng nề.
Các trường hợp cần tránh dùng thuốc sắt:
●Bà bầu bị chứng thiếu máu lưỡi liềm bẩm sinh
●Các trường hợp thiếu hụt máu không do thiếu sắt như thiếu máu do nhiễm độc chì, thiếu máu do bệnh Thalassemia, suy tủy, thiếu máu tán huyết,…
Để đảm bảo an toàn, mẹ bầu chỉ nên dùng thuốc sắt khi có hướng dẫn của chuyên gia.

Trường hợp thiếu hụt máu lưỡi liềm bẩm sinh không nên tự ý dùng thuốc bổ sung sắt

7.Những lưu ý khác khi bổ sung sắt trong thời gian mang thai
Khi bổ sung sắt trong thời gian mang thai, bà bầu cũng cần lưu ý thêm một số vấn đề sau:
●Sắt là chất dinh dưỡng rất khó hấp thụ và phần lớn bị đào thải qua đường phân. Để tăng cường hấp thu và chuyển hóa sắt, bà bầu nên uống sắt cùng với các loại nước ép trái cây giàu vitamin C như nước cam, nước ép bưởi,…

Mẹ bầu nên uống nước cam sau khi bổ sung sắt để tăng hiệu quả hấp thu và chuyển hóa

●Tránh dùng thuốc sắt cùng với viên uống bổ sung canxi và các loại thực phẩm giàu canxi. Bởi canxi và sắt làm gián đoạn quá trình hấp thụ dưỡng chất của cơ thể. Theo các chuyên gia, nên bổ sung hai loại khoáng chất này cách nhau ít nhất 2 giờ đồng hồ.
●Phản ứng phụ thường gặp nhất của thuốc sắt là táo bón và nóng trong người. Thế nên trong thời gian sử dụng, mẹ bầu nên uống từ 2.5 – 3 lít nước, đồng thời tăng cường bổ sung rau xanh, các loại củ và trái cây.
●Trà, cà phê và rượu bia đều có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu sắt ở dạ dày và hoành tá tràng. Để tránh tình trạng sắt bị đào thải, bà bầu cần giảm thiểu các loại thức uống này trong thời gian mang thai.
●Nhu cầu sắt của mỗi người thường không giống nhau. Chính vì vậy, mẹ bầu nên tham vấn chuyên gia dinh dưỡng để được chỉ định về cách xây dựng chế độ ăn uống và hướng dẫn chi tiết về liều lượng sắt cần bổ sung mỗi ngày.
●Trên thị trường xuất hiện khá nhiều loại TPCN bổ sung sắt và các khoáng chất, vitamin cần thiết. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bà bầu nên tham vấn ý kiến của bác sĩ/ dược sĩ trước khi sử dụng. Tùy ý sử dụng có thể không đạt được kết quả như mong đợi hoặc thậm chí gây ra một số nguy cơ nghiêm trọng.
Bài viết đã cung cấp chi tiết phương pháp bổ sung sắt cho phụ nữ mang thai an toàn và hiệu quả. Tuy vậy, thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Để nâng cao sức khỏe, mẹ bầu nên tìm gặp chuyên gia để được hướng dẫn và tư vấn chi tiết hơn.

>>>Nguồn tham khảo: https://suanaotot.com/huong-dan-bo-sung-sat-cho-me-bau-dung-cach-va-5-luu-y-can-biet.html
>>>Xem thêm:

https://scioly.org/forums/memberlist.php?mode=viewprofile&u=76879

http://truckcamvideos.com/user/reviewsua