LY DỊ

LY DỊ
(phần 1)
Có lẽ đây sẽ là một chủ đề rất dài kỳ, và cũng sẽ rất tốn thời gian nên thôi cứ thủng thẳng viết. Nhưng vì hiện nay đang có 2 vụ liên quan một bên nội và 1 bên ngoại nên tiện việc thì viết luôn vậy.
Như nhạc sỹ Vĩnh Tiến đã viết trong bài hát "Bà tôi": 
"Ông ví mặt trời như lời mối lái 
Ai ví tình yêu như trò nghịch dại"
Và rất rất nhiều đôi vì nghịch dại mà ông Tơ bà Nguyệt bắt buộc phải se vào với nhau... rồi mãi về sau này có khi đến khi xuống lỗ hai bên vẫn cứ khăng khăng là: "Âu cũng là cái duyên cái số" chứ...
Vợ tôi đã mua vé máy bay cho bà ngoại về quê vào tháng tới, bây giờ tuổi bà cũng không bận bịu gì lắm, việc ở quê chẳng qua đồng áng, con vịt con gà, vào ở với thằng em cậu bế con cho vợ chồng nó, cháu nội đích tôn sinh 2016 mấy hôm nữa thì đầy tháng.
Chợt nghĩ, nếu bà ở lại mà bế cháu được đến cuối năm, thằng bé cứng cáp lên dc tuổi rưỡi thì gửi mẫu giáo mới ổn, mới được một năm đã phải đi nhà trẻ thì không được ok lắm, nhưng thôi việc nhà ngoại cũng không tiện nhiều nhời làm gì...
Sáng chủ nhật đã thấy thằng cậu chở bà ngoại lên nhà mình, (mọi ngày thường thì thằng em cậu sau nữa đang ở với vợ chồng tôi xuống đón bà) cũng thấy hơi lạ, mà hôm trước thấy vợ nói là bà ngoại ốm phải đi viện, hai vợ chồng định chiều chủ nhật lên thăm bà xem như thế nào, vậy mà giờ nó đã chở lên đây.

(còn tiếp)

LY DỊ
(phần 2)
Thấy bà ngoại lên vợ tôi ra, hỏi han rồi hai mẹ con xuống phòng ngủ sau phòng khách và to nhỏ, thôi thì mẹ và con gái bao giờ chẳng thế. Thằng cậu xuống dưới một tí rồi lên võng nằm, cái võng trước cái bàn mà tôi ngồi.
- Thế bà ốm thế nào? 
- Bà ho và mệt, cho đi viện khám thì nó bắt nằm viện, nhưng không có người bế cháu, bà ở hai hôm rồi lại về, hàng ngày em ra lấy thuốc cho bà thôi, tại con em nó cũng ốm nữa nên bà nằm viện thì không ai chăm được.
- Thế thằng bé bị sao?
- Nó sốt anh ạ, quấy lắm.. (giọng nó buồn buồn)
- Uh, trẻ con thì hay ốm vặt, cũng phải cần thận vào…
Tôi cũng chẳng tiện hỏi kỹ vì đại loại trẻ con thì cũng hay ốm lắm, nhất là giao thời thời tiết giữa mùa mưa và mùa khô này, trời cứ oi lên hừng hực vào buổi trưa rồi bất chợt lại mưa.. vợ chồng nó lại ở trọ bọn trẻ con thì nhạy cảm về thời tiết.. còn bà ngoại mới nhìn qua thì tuổi bà ốm vặt cùng không vấn đề gì lắm.
Vợ tôi đi chợ rồi làm con gà về nấu cơm, thằng em vợ nằm võng rồi thiêm thiếp ngủ… còn tôi thì lại online chém gió…
Đến trưa dọn cơm lên bà ngoại cũng ra ăn, nhìn bà thấy gầy, da trắng xanh ra so với đợt trước, dưới hai khé mắt phía ngoài lại hơi đỏ, chứng tỏ là hỏa khí xông lên rồi, chắc là bà ấm ức gì đấy mà ho, ốm đây.
Chai rượu còn một nửa, ba anh em mỗi thằng một chén uống trà lớn, vừa ăn tôi vừa hỏi xem bà ốm thế nào? Rồi lan man sang chuyện con dâu mẹ chồng, tôi cứ hỏi cho bà nói, rồi thỉnh thoảng thằng em cậu lại xen vào vài câu phụ họa thêm. Chuyện cũng chỉ là con dâu ương, không tôn trọng, đùn đẩy việc nhà…
Đã hết hơn 1 chén rượu, thằng em thứ 3 lại rót thêm, có chút men vào tôi bắt đầu lên dọng thuyết giảng.. 
- Thôi vậy thì bà cứ ở đây cho khỏe tháng nữa rồi về. Bà đáng ra là ở ngoài đấy chăm ông, chứ không có nghĩa vụ phải chăm cháu, ở đây là vừa tình cảm, vừa là hỗ trợ vợ chồng cậu, đáng ra phải đối xử tử tế với bà, nhưng mà như thế thì vợ chồng tự mà lo lấy… Còn trong nội bộ gia đình cậu cũng phải xem xét lại, cũng phải có trách nhiệm xây dựng mối quan hệ tình cảm mẹ chồng con dâu, chứ không được thụ động… trong gia đình lớn, muốn đẹp mặt, muốn có vị thế, có tiếng nói với hàng xóm láng giềng thì các con cái ít nhất phải trong nhà hòa thuận, như ông bà có 4 chị em thì vợ chồng con cháu phải hòa thuận, ngoan ngoãn, còn nếu giầu có nữa thì thêm vẻ vang, và muốn gia đình mạnh thì cả 4 đứa đều phải ổn, phải mạnh, chứ đứa thì được, đứa thì mẹ chồng con dâu cãi lộn nhau thì cũng không ra cái gì…
- Em cũng nói nhưng mà nó không nghe…(thằng cậu thanh minh)
- Nói chung là vợ chồng cậu là vợ chồng trẻ, những xích mích, cãi vã thì chỉ là việc bình thường thôi, nhưng mà làm chồng thì phải tùy tình huống mà xử lý, chứ vợ cậu thì còn trẻ người non dạ lắm, mà nhất là bố mẹ nó lại mất sớm rồi nên không có ai mà chỉ bảo, thế nên các cụ có câu “Lấy vợ xem tông, lấy chồng xem giống” là đúng lắm, bây giờ vợ cậu như vậy, muốn kiếm ai mà chỉ bảo ra cái sai của nó cũng không có.. chứ còn những việc đại loại như thế này thì nhà nào cũng có, vợ chồng nào chả gặp phải…. 
- Ông ơi, sang làm vài lon rồi ca ông ơi! (đang nói chuyện thì thằng hàng xóm chạy sang, kểu sang nhậu karaoke..)
- Thôi ông về đi, nay nhà đang có khách, với lại cũng vừa uống rồi…
- Ối giờ, sang làm vài bài, hôm qua đã không sang rồi..
- Thôi ông cứ về đi…(tay hàng xóm về, tôi lại tiếp)
- Còn cậu N (thằng em) nữa giờ lại đi yêu con bé kia, bố thì mất rồi, giờ 2 mẹ con ở phòng trọ, mà bà mẹ lại không làm gì cả thì mệt mỏi lắm, Trong khi mà 2 vợ chồng xảy ra cãi vã thì mỗi bên cần phải có người hiểu chuyện để mà giàn xếp, khuyên bảo chứ toàn trẻ người, non dạ, hiểu đời thì ít, nóng giận lên làm sao biết đâu là phải đâu là trái..
- Thôi thôi em chưa.. (thằng em sau đánh trống lảng)
- Cậu tuổi Tuất, nói rồi đấy, hai năm nữa tam tai là không cưới được đâu, đừng có mà léng phéng xảy ra chuyện là xui 10 năm đấy…
- N thì mẹ không đồng ý đâu…(bà ngoại nhỏ nhẹ xen vào)
- Còn em nữa (tôi quay sang vợ) đáng ra biết hoàn cảnh em dâu như thế thì chị em thỉnh thoảng thì thụt gọi điện, trao đổi để chị em có tình cảm, trong những lúc như thế này mới khuyên bảo dc em nó… đằng này lâu lâu chỉ mẹ với con gái nói chuyện với nhau, trước giờ chắc cũng chả gọi cho em được lần nào…
- Vợ tôi đưa mắt nguýt dài một cái không nói gì…
- Thôi thôi sang làm tí ông ơi… (tay hàng xóm lại sang gọi tiếp)
- OK ông cứ về đi rồi tôi sang..
- Thôi bà cứ coi những việc như thế này là việc nhỏ, cứ yên tâm nghỉ ngơi cho khỏe đi đã, vé mua rồi thì cứ ở đây đến hôm ấy rồi hãy về. (tôi dặn bà vậy rồi sang hàng xóm).
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 3)
Không cuộc vui nào mà không phải trả giá, đã uống đến gần 3 chén ở nhà rồi, sang hàng xóm, vừa karaoke vừa lai rai, rồi khách vào khách ra, hết 2 thùng bia, rồi lấy ở nhà sang 2 chai 75 rượu nữa, thành ra không biết là về nhà lúc nào, tối vợ gọi dậy ăn cơm thì ôi thôi đầu nhức như búa bổ…
Sáng hôm sau dậy mới thấy người nhẹ nhẹ, vệ sinh xong phải tắm 1 cái vào vợ đưa cho bát cơm rang, thế là ổn… rồi việc nọ xọ việc kia, khách ra khách vào, cũng không để ý nữa.. bà thì có vẻ vẫn ho, trứng hấp ngải cứu, chanh hấp mật ong, quất hấp mật ong nhưng bà vẫn chưa khỏi… chắc cũng phải từ từ.
Chiều hôm sau, thấy vợ đi từ dưới bếp lên bảo:
- Không biết thế nào mà trên FB vợ cậu P lại đăng là không cần nữa, bỏ thì bỏ, đi thì đi rồi thấy anh trai của nó vào like nói là OK… Để em gọi cho P xem như thế nào?
- Em phải gọi cho em dâu em ấy, chứ em trai em thì gọi sau cũng được, phải biết là chúng nó có chuyện gì thì mới nói chuyện phải trái được với chúng nó chứ.
- Vậy để em gọi…
Một lát thấy vợ gọi cho em dâu, nhưng thằng Tép mới đi học về cứ quấy mẹ, nên chuông đang đổ thì lại đưa điện thoại cho tôi…
- Alo, anh L chồng chị H đây nghe không em.
- Dạ, anh L ạ..
- Uh! Vợ chồng em có chuyện gì mà đăng tin trên FB bỏ nhau vậy?
- Không ở được thì bỏ thôi, em cũng chẳng cần…
- Thế nguyên nhân cụ thể là như thế nào?
- Thì nó đánh em, nên em đánh lại. Mà đàn ông đánh vợ là nhục, là hèn, bây giờ nam nữ bình đẳng rồi, không phải cứ cậy sức mà đánh vợ, xong rồi nó sắp đồ rồi viết đơn ly hôn để lên bàn..
- Thế đứa nào viết đơn?
- Nó viết, nhưng mà em cũng chẳng cần, sắp đồ rồi mà chưa thấy đi, muốn đi đâu thì đi, em thì không đi đâu cả, em cứ ở đây, con em nuôi được, em cũng đi làm, em cũng có lương, em chẳng sợ gì, viết đơn thì em ký?
- Thôi được, vậy anh hỏi thế đầu đuôi sự việc như thế nào?
- Anh biết rồi còn hỏi làm gì? Nó xuống đấy chả kể với anh rồi?
- Không, anh biết gì đâu, hôm rồi P chở bà xuống chỗ anh, ăn cơm thì anh chỉ khuyên đại đằng là vợ chồng phải hòa thuận, hiếu thảo với bố mẹ, bảo ban mà làm ăn chứ có thấy chồng em nói gì đâu?
- Vậy thì anh đi mà hỏi nó ấy…
- OK, rồi anh sẽ gọi cho chồng em, nhưng anh muốn nghe cả hai đứa nói xem là cụ thể nó như thế nào, anh không có nghe một bên.
- Thì hôm bà ở đây, con em ốm thì em cho con em uống thuốc, nhưng nó không cho em cho con em uống, nó giằng lấy cái thìa ném đi, em không cho con uống thuốc được nên em cũng ném cả chén thuốc đi, thế là nó đánh em, nên em đánh lại, vậy là nó bỏ đi…
- Thế ngoài chuyện đấy còn chuyện gì khác nữa không?
- Không.
- Mới có mỗi một chuyện đấy thì bỏ nhau thế nào được, nó phải có nhiều việc công lại chứ?
- Cũng nhiều chuyện lắm anh ạ?
- Thế là chuyện gì, em kể cho anh xem nào?
- Anh hỏi nó ấy… em còn phải cho con em ngủ…
- Vậy thì em cho cháu ngủ đi, lát nưa anh gọi lại…
- Không, có gì thì anh nói luôn đi…
- Uh! Vợ chồng bọn em, cưới xin có hai bên gia đình, có người nọ người kia, không phải thích thì cưới, thì mời mọi người rồi giờ bực lên mà bỏ nhau, rồi đẻ con ra đấy rồi? Mọi chuyện không đơn giản như vậy đâu… bây giờ em kể cho anh xem P nó có cái gì xấu, cái gì không được, em không bằng lòng cái gì? Kể ra cho anh để anh bảo nó.
- Thì nó đánh em, loại đàn ông đánh vợ là nhục, là hèn..
- Chuyện đấy thì em kể rồi, còn chuyện gì khác nữa không?
- Ôi giời nhiều chuyện lắm..
- Thế nhiều thì cụ thể là chuyện gì? Em phải kể ra thì anh mới biêt được chứ?
- Anh đi mà hỏi nó ấy…
- Thôi được rồi, em cho cháu ngủ đi.
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 4)
Chắc các bạn hơi sốc với cách nói chuyện của cô em dâu tôi, nói thật mỗi người sinh ra là một hoàn cảnh, cô em dâu tôi mất mẹ từ bé, ông bố trước giờ tôi cứ ngỡ cũng mất rồi, nhưng mơi đây mới biết là ông ý còn, nhưng lại đi lấy vợ 2 rồi để mặc hai anh em, anh trai sinh năm 1981, lang bạt rồi vào nam, dìu dắt nhau rồi ông anh thì đi làm tận dưới Cần Thơ, rồi lấy vợ dưới ấy, nghe đâu vợ chồng cũng chịu thương chịu khó, rồi cũng có của ăn của để.. Khi đám cưới, rồi sau có việc tôi cũng gặp rồi, vợ chồng cũng khá được và anh chị em cũng tốt.
Còn cô em dâu tôi thì làm công nhân với chị em họ ở trên HCM, thằng em vợ tôi cũng ở trọ cùng rồi có một cặp anh chị cùng quê nữa, đôi này vợ thì là em họ của cô em dâu, chồng thì là anh bên ngoại của vợ tôi, tức là anh của thằng cậu… thế là mối lái nên mới có chuyện… vợ chồng ông anh này rất tốt, chăm chỉ làm ăn, lại thuê ở đối diện phòng trọ của vợ chồng thằng cậu luôn…
Cô em vợ tôi sinh năm 1995 được cái là cũng xin xắn, nhưng còn lại thì đúng là như qua câu chuyện vừa rồi các bạn cũng biết đáy, thế nên thiếu cha thiếu mẹ là nó thiếu nhiều thứ lắm.. nhất là vấn đề nhận thức, với lại năm nay cũng mới ngoài 20 tuổi, vẫn là tuổi ăn, tuổi lớn mà, tôi thấy là đáng thương hơn là đáng tội…
Nói chung cái vụ mà can trâu húc nhau này tôi cũng tham gia vài lần rồi, không phải vụ nào cũng thành công, tuy nhiên kinh nghiệm mà nói thì điều quan trọng nhất là người phụ nữ phải cộng tác. Lý học Đông phương coi người phụ nữ trong nhà là quẻ Khôn, đại diện cho đức nhu thuận, mềm mỏng, chứa đựng và nuôi dưỡng.. tính chất là Âm Hỏa đới Thổ… tức là phải nồng ấm và nhiệt thành như đống tro còn ấm, nhưng cũng sẵn sàng chứa đựng và nuôi dưỡng vạn vật… Thế nên các cụ nói là: “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” là đúng lắm. Nếu người phụ nữ mà không xây được tổ ấm trong ngôi nhà bằng sự chăm sóc, bằng sự yêu thương, bằng cơm ngon, canh ngọt, bằng sạch sẽ và tinh tươm, bằng chăn thơm, gối sạch, bằng sự chung thủy và nhu mỳ, bằng cả rộng lượng và tha thứ vv… thì đó chính là chưa đủ đức của quẻ Khôn – âm mà thuận của Kinh Dịch vậy.
Thôi thì cũng phải nghĩ cách, tôi quyết định chờ ăn cơm tối rồi hỏi bà ngoại xem cụ thể hàng ngày của vợ chồng nó khi bà ngoại ở đấy như thế nào đã.
Tôi ít khi nói chuyện với bà, nói chung là bà hiền, nhỏ nhẹ, đúng là một người phụ nữa quê chất phác.. nói thật bà thì nói nhỏ, lại mất một hai cái răng cửa gì đó, rồi lại tiếng gốc Thanh Hóa, vậy nên tôi nghe lắm khi câu được câu chăng nên cũng ít khi nói chuyện với bà, mẹ với con rể lắm khi chỉ khách sao hỏi xong rồi ừ à, dạ vâng cho xong chứ lắm khi không nghe rõ bà nói gì nữa…
Đợi bà ăn cơm xong tôi mới hỏi chuyện, nói chung vợ chồng cậu em cũng không có chuyện gì lớn, cô em vợ thì sinh con xong thì dựa vào con, cứ muốn chồng làm việc nhà, thằng cậu đi làm tăng ca đến khi 8h tối mới về ăn xong lại phải đi rửa bát, giặt đồ, bà mẹ xót con nên không bằng lòng, con dâu thì bì tị là anh trai chăm vợ lắm, lúc đẻ là làm hết vv & vv nên cũng bắt chồng phải như thế… hay là chuyện bà ở nhà bế cháu ra ngoài, hàng xóm muốn bế thì bà cho, nhưng con dâu về nhìn thấy thì lại tỏ thái độ, rồi cấm bà, nói chung là hai mẹ con không hợp nhau ở cách chăm cháu, đôi khi là lời nói, đôi khi là việc làm vv & vv. 
Tôi chợt nhớ câu “Cháu bà nội mà tội bà ngoại” nhưng trong trường hợp này nếu mà bà ngoại chăm con gái thì chắc chẳng có những chuyện đại loại như vậy…
Ăn cơm xong ra bật máy tính lên tôi hỏi tuổi vợ chồng hai đứa nó gõ lên thì:
Chồng: 1991 – Tân Mùi – Lộ Bàng Thổ (Âm)
Vợ: 1995 - Ất Hợi – Tuyền Trung Thủy (Âm)
Con: 2016 – Bính Thân – Thiên Hà Thủy (Dương)
Nếu theo luận tuổi Lạc Việt: 
Xét về Thiên can Chồng Tân (-Kim) khắc Vợ Ất (-Mộc) là Dương khắc Âm tắc bế, xấu nhất trong tương quan về Thiên Can.
Xét về Thân mạng Chồng (-Thổ) khắc vợ (-Thủy) thì không hẳn là xấu lắm, được tốt thứ hai về tương quan thân mạng.
Địa chi thì Tam hợp sẽ làm cho cái khắc trên tăng lên nên là làm xấu thêm mối quan hệ. Mà Thiên can là cái quan trọng nhất, là yếu tố đảm bảo cho tinh thần là hạnh phúc gia đình…
Đứa bé sinh 2016 Thân mạng là (+Thủy) hợp với (-Thủy) tốt, nhưng mẹ con về địa chi là Hại nhau nên bớt tốt. Thiên can thì Con Bính(+Hỏa) khắc bố Tân(-Kim) nhưng được cách là Bính hợp Tân trong hành Mộc sinh Thủy, Nên Thủy thêm vượng và sau sẽ bớt vất vả đi
Tóm lại vợ chồng này ít hạnh phúc, sinh con ra lại vượng cho mẹ và con nên bố rất mệt mỏi vì phải khắc cả hai mẹ con từ thiên can cho đến thân mạng. Kinh tế tuy có nhưng cũng không nhiều, nói chung là còn khó khăn và còn nghèo. Nhưng vì còn được Bính hợp Tân nên chắc chưa đến nỗi nào.

(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 5)
Tôi lấy điện thoại gọi cho thằng cậu.
- Alo! Ai đấy?
- Anh L đây, em đang ở đâu đấy?
- Em đang gần nhà, có gì anh nói đi
- Vợ chồng chúng mày có chuyện gì vậy?
- Em bực mình không thể nào chịu được, li dị chứ không thể nào chịu được!
- Thế vợ chồng cậu cụ thể có chuyện gì nói anh nghe xem nào ?
- Không đàn bà nào như vậy cả! Em viết đơn ly dị rồi.
- Ơ chúng mày nghĩ đơn giản nhể? Thích bỏ là bỏ nhau luôn được à? Vợ chồng thì có gì từ từ mà bảo nhau chứ?
- Ông tưởng dễ à, tôi nói một câu nó nói mười câu, rồi nó cứ chống nạnh lên chửi, nó có chịu nghe đâu ?
- Ngoài chuyện đấy ra còn chuyện gì nữa không ?
- Không ? Nhưng mà nó coi tôi không ra gì, không coi bà ra gì…
- Bây giờ mày nói hết cho anh biết là vợ mày có những lỗi gì nào ? Có những nhược điểm gì ? Mày không bằng lòng vợ mày ở điểm gì ?
- Thì tôi đã kể rồi thế…
- Không nó phải là lỗi cụ thể là vợ mày nó Láo, còn gì nữa ? Nay mai anh trai vợ mày lên, hỏi lỗi của vợ mày như thế nào, hoặc là có gọi điện cho mày thì mày cũng phải nói được cụ thể chứ mày cứ ấp a ấp úng vậy thì thế ra toàn lỗi của mày chứ có phải lỗi vợ mày đâu.. 
- Ông không ở đây ông biết sao được, nói một câu nó cãi mười câu, rồi nó có để cho ai nói đâu, không đàn bà nào như thế cả..
- Vậy là không ổn đâu, thôi mày cứ nghĩ đi, có thể là anh trai chị dâu vợ mày sẽ gọi cho mày, hoặc là anh chị ấy lên đây, mày phải nói được cụ thể là lỗi vợ mày như thế nào thì mọi người mới khuyên bảo vợ mày được.
Tôi cúp máy và ngồi nghĩ, thằng này hôm nay láo thật, chưa bao giờ nói chuyện với tôi mà nó lại xưng tôi với ông như vậy, mà nói năng thì luẩn quẩn, không đầu không đuôi… Nó mà mất bình tĩnh như thế này và cũng không tôn trọng mình thì khó mà khuyên bảo, góp ý cho nó được… haiz.. cũng rách việc đây…
Tôi tắt đèn đóng cửa và đi ngủ, câu chuyện của vợ chồng nó đưa vào giường làm cho tôi vẫn còn tức khí, không ngủ được mà đọc sách cũng không nhập tâm. Nhà vợ sau vợ tôi là 3 thằng cậu, học hành thì không tới đâu là một thiệt thòi về tương lai rồi, nhưng được cái là cũng chăn chỉ chịu khó, nhưng nói như ông cậu ruột tôi nói… « Gia đình mà cứ khục khoặc, vợ chồng mà cứ đánh chửi nhau thì không khác gì một quốc gia có nội chiến, không thể nào mà phát triển kinh tế và nuôi dạy con cái được. »
Thằng cậu này thực ra nếu xét trung bình trong xã hội hiện nay cũng thuộc dạng được, thanh niên sớm vào nam, đi làm công nhân, chăm chỉ hiền lành, không rượu chè, không cờ bạc, và không trai gái… không cao to đẹp trai lắm, nhưng cũng trắng trẻo và dễ nhìn, ăn nói thì nhỏ nhẹ và lễ phép. Chỉ có điều, ít học và suy nghĩ và ý chí thì còn hạn chế, hai vợ chồng nó cưới nhau cũng hơn 2 năm mới có bầu đứa bé, hồi còn chưa có bầu, thì đám cưới mọi người tặng quà, tiền mừng, rồi 2 vợ chồng dành dụm đâu cũng dc gần trăm triệu, tôi khuyên nên vay mượn mua một mảnh đất, hổi đó anh con bác đằng mẹ ở dưới Long Thành – Đồng Nai có mua đất ở đấy, thì chắc là đủ tiền, cứ cắm dùi đấy đã rồi tính sau, nhưng mấy tháng sau thấy hai vợ chồng nó mua cái xe Novo hơn 70 triệu… tôi nghĩ… vậy là hỏng rồi.. thế thì còn ở trọ dài dài… 
Người đàn ông trong gia đình theo quan điểm của Lý học Đông phương nếu đúng vai trò trong gia đình là giữ ngôi Dương so với vợ là Âm, Dương thì phải trí tuệ, phải sáng suốt, là đối ngoại, là công việc, là giao tiếp, là che chở, là bảo vệ, là sức mạnh, là ý chí, là tinh thần, định hướng tư tưởng, là bao dung, bình tĩnh, là điềm đạm, là cứng rắn, là mạnh mẽ, là trong sáng, là vươn lên… Vậy nên gia đình nào mà có một người đàn ông tốt, tức là họ có nhiều những đức tính đó, tất là gia đình ấy sẽ phát triển, sẽ hạnh phúc, sẽ nề nếp và ra ngoài sẽ được nhiều người tôn trọng, gọi là được Dương đúng ngôi, còn nếu anh làm chồng mà những đức tính kia thiếu thì tất nhiên là sẽ bị ảnh hưởng kém đi.. Thằng cậu này nói chung là theo tiêu chuẩn thì còn thiếu nhiều lắm…nhưng mà nói thật so với mặt bằng bây giờ thì nó cũng còn hơn chán vạn nhiều thằng khác, hơn nữa, ít học thì không quan chức gì, không tham ô tham nhũng được, không cửa quyền cậy thế để ăn hiếp người khác được trong cái xã hội loạn cào cào này âu cũng là một cái may.
Vợ nó với bà ngoại cũng đã có một lần khục khoặc rồi, lần đấy tôi cũng lên nói chuyện với vợ chồng nó một lần rồi, rằng bà phải vào đây trông cháu cho 2 đứa là phúc rồi, phải lựa mà ăn nói, đối xử với bà cho nó hợp lý, để bà vui vẻ, còn có gì thì bảo anh chị, chúng nó vâng dạ và có vẻ hiểu chuyện, nhưng nói thật, hiểu lúc đấy chứ chưa chắc đã nhớ… thế nên nó mới có chuyện hôm nay.
Thằng Tép không chịu ngủ giường cứ bắt mẹ ra võng ngủ, khi nó ngủ rồi thì vợ tôi bế nó lên gường, vợ tôi tắt đèn rồi nằm xuống cạnh tôi…
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 6)
Vợ tôi hỏi, anh gọi cho vợ chồng nó thế nào? Tôi tóm tắt nội dung, và băn khoăn về việc hai đứa không có vẻ hợp tác.
- Lúc nãy trên FB em có nói với anh trai mợ H là chủ nhật này mời anh chị lên SG nói chuyện rồi mình lên gặp.
- Phía bên mình thì dễ rồi, dẫu sao cũng có nhà mình và có thêm vợ chồng anh C ở đối diện, không biết là chị vợ anh ấy có nói được vợ của cậu ấy không? Vậy nên anh chị bên kia lên thì sẽ xử lý như thế nào? Có khuyên bảo được em họ không, hay lại cứ nhè vào em rể mà nói, bênh em gái mình thì rất mệt.
Cái vụ can trâu húc nhau này vấn đề là phải nói làm sau cho thuyết phục, chứ kẻ trong cuộc thường mất bình tĩnh, nếu nói mà không chuẩn có khi còn bị húc lại, rồi họ lại co vòi lại, chui vào trong cái vỏ ốc của mình thì càng khó thêm, đôi khi đi can trâu húc nhau mà không khéo là mình lại tham gia vào đám húc luôn. Muốn vậy thì người bên nọ nên đứng về phía bên kia mà nói người bên mình, phân tích, giảng giải chọ người bên mình thì nó sẽ thuận hơn, chứ đem lý lẽ của người nhà mình, chỉ nghe theo sự việc kể lại của người nhà mình mà trị người bên kia là dễ rách việc lắm. Kẻ đi can cũng phải hiểu biết, phải công tâm, không thiên vị bên nào mới được. Muốn vậy thì phải tìm hiểu rõ là nó có những vấn đề gì? Nghe bên này phản ảnh, rồi nghe bên kia phải ảnh, nghe cả hai tai rồi lại phải có người của hai bên đủ uy tín để mà nói, giảng giải cho mỗi bên hiểu, xong rồi mới ráp chúng lại với nhau được.
Tôi bảo vợ thôi ngủ đi, để mai trước hết gọi cho vợ chồng anh C trước để nắm bắt thêm tình hình rồi sau đó sẽ gọi điện chọ vợ chồng anh trai của em vợ.
Ngày thường ai cũng có công việc cả, sáng mai ra cũng vài khách tới mua hàng, nhũng nhẵng cũng đến trưa, lúc mở điện thoại ra mới nhớ là không có số của anh C, nên nhắn cho thằng cậu để lấy số.
- Alo, anh C à, em L chồng của H đây anh..
- Dạ vâng, anh có chuyện gì vậy ạ…
- Em L đây mà…
- Uh, nói đi em…
- Anh là hàng xóm của vợ chồng P, H, em muốn hỏi anh chút là tình hình vợ chồng nó thế nào?
- Ôi giời, chán lắm em ạ, anh không hiểu là vợ chồng nó nghĩ gì, ngày xưa như vợ chồng anh cơm không có mà ăn, bảo đánh cái nhau, đằng này chúng nó đầy đủ cả, tiền không thiếu, xe đẹp, con trai thế mà cứ hở ra là cãi nhau…
- Thế cụ thể là việc gì hả anh?
- Úi giờ, chúng nó cãi nhau, quăng đồ tùm lum cả, không biết tôn trọng nhau gì, bà ở đấy cũng không coi ra làm sao?
- Thế là lỗi của chồng hay của vợ anh?
- Thì em biết rồi, tính thằng P thì nó hiền như cục đất, nhưng mà con kia thì quá lắm, con gái gì mà cứ xa xả xa xả, chống nạnh tay lên trước cửa mà to tiếng… 
- Thế anh chị sát đấy sau không góp ý cho chúng nó với…
- Thằng P thì anh nói được, nhưng vợ nó thì chịu, anh cũng có nói rồi, lúc bình tĩnh lại anh cũng khuyên, nhưng không ăn thua, đâu lại vào đấy..
- Việc đấy anh nên để chị nói với vợ nó, phụ nữ với nhau vẫn dễ…
- Chị em nó có bằng mày bằng mặt nhau đâu, nó sống ở đây có chơi với ai đâu? Khó lắm em ơi…Mà em lên đây đi, anh em mình làm vài chai rồi nói chuyện..
- Thế anh bận à? Mà tối hôm qua em gọi cho thằng P, em thấy nó cũng mất bình tĩnh, nó xưng ông tôi với em, nói chuyện thì không đầu không đuôi gì cả?
- Mấy hôm nay đi làm về nó chán nó đi nhậu đấy, chắc hôm qua cũng say rồi nên mới thế đấy, chuyện linh tinh dài lắm, chú cứ lên đây anh em mình lai rai…
- Thôi anh ạ, anh em mình thiếu gì lúc, vợ chồng nó như vậy, ngay trước cừa lên nói chuyện, ăn nhậu cũng không tiện. Em gọi cho anh là để biết cụ thể đứa nào sai, sự việc như thế nào để tìm cách mà hòa giải cho chúng nó. Anh biết gì thì cứ cho em biết.
- Thực ra chúng nó cũng chẳng có chuyện gì đâu, chủ yếu là những thứ lặt vặt vớ vẩn, mà con H thì nó, anh nói thật đàn bà không ai như thế cả… cứ xa xả…không ai nói được, không biết sợ là gì?
- Thế vợ chồng T anh trai H có gọi cho anh không?
- Không em ạ, thôi cứ lên anh đi, anh em mình làm vài chai rồi tình tiếp…
- Thôi lúc khác anh, tạm thời vậy đã, khi nào anh xuống dưới này thì ghé em, còn khi nào em lên thì dễ rồi, em nghe vợ em nói là chủ nhật này vợ chồng anh trai H từ Cần Thơ lên, lúc đó có gì em gọi trước, thôi thì vợ chồng anh vừa là người nhà hai bên, lại vừa là mối lái, lại ở đối diện nên thế nào anh chị cũng phải tham gia để giảng giải cho chúng nó.
- OK cứ gọi cho anh.
- Vâng em cảm ơn anh!
Thì ra là vậy, vậy là thằng em cậu láo nháo là do nó uống vào rồi. Cũng lạ, thằng này bình thường đâu có uống, có đám tiệc gì thì chỉ nửa lon bia đã mặt đỏ như gấc, nên nó không mấy khi uống cả, nhưng chuyện vợ chồng buồn nên mới thế, vậy là mấy hôm nay không cơm nước gì với nhau rồi, người đàn bà lấy được người chồng tốt, nhưng không biết cách đối xử, không biết xây cái tổ ấm của mình cho hấp dẫn là gián tiếp đẩy thằng đàn ông đấy ra khỏi nhà, mà ra ngoài đường thì đủ thứ ôi thôi, rượu chèn, cờ bạc, gái gú, thêm tâm trạng buồn chán nữa, con người ta dễ lạc lối lắm. 
Nói chung chuyện của vợ chồng nó như vậy là 3 người nói giống nhau rồi, bà ngoại, chồng và hàng xóm: lỗi chính vẫn là ở phía cô em dâu này cả. Vậy vấn đề giải quyết bây giờ là phải liên quan đến người bên nhà vợ thằng cậu. Phải gọi cho anh trai nó mới được, rất may là mình có lưu số điện thoại.
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 7)
- Alo, T à, anh L đây, anh rể của P ở Bình Dương đây!
- Dạ, dạ em nghe anh ơi!
- Dạo này làm ăn được không em?
- Dạ cũng lai rai thôi anh ơi!
- Uh, vì việc của vợ chồng P nên anh mới gọi cho em..
- Dạ, dạ anh nói đi ạ…
- Không biết là chuyện của vợ chồng nó em nắm được tình hình như thế nào rồi mà nghe vợ anh nói là trên FB em đồng ý cho hai đứa ly hôn…
- Chán lắm anh ơi ! Vợ chồng em thì còn công việc, mà hai đứa chúng nó cứ gây lộn, mà thằng P thì nó nhỏ nhặt, có chuyện gì cũng nhắn tin cho vợ em, riết rồi chán, chúng nó không ở được với nhau thì giải tán thôi anh.
- Thế vợ chồng em có gọi cho chúng nó không ?
- Em thì không, nhưng vợ em vẫn gọi cho cái H thường anh ơi !
- Vậy không gọi cho P à ?
- Trước thì gọi, nhưng đợt này chán rồi anh, mà nó đàn ông gì mà không bản lĩnh, nó nhắn tin không đầu không đuôi, có gì tí em gửi tin nó nhắn em cho anh coi…
- Thôi không cần đâu.. thế vợ chồng em biết là vợ chồng nó cụ thể phát sinh chuyện như thế nào không ?
- Em nói thật với anh, làm thằng đàn ông thì phải bản lĩnh, vợ nuôi con nhỏ thì chăm con, nhịn vợ đi chút có sao đâu, đằng này chúng nó đánh chửi nhau, quăng đồ và còn láo cả với em nữa ?
- Láo như thế nào em ?
- Nó nhắn tin em là anh vợ mà đéo nhờ được cái gì ? Rồi bắt vợ em nhắn tin địa chỉ nhà em để nó gửi đơn ly hôn xuống, em bảo là không ở được với nhau thì li dị đi…anh thấy như thế có được không ?
- Anh em mình phải bình tĩnh em ạ. Cũng phải tìm nguyên nhân cụ thể xem nó làm sao.. chứ chúng nó ly dị là rách việc đấy..
- Nhưng mà chúng nó cứ như này cũng nhức đầu lắm anh ạ.
- Nói chung là chúng nó là vợ chồng trẻ, chuyện như thế này cũng là bình thường thôi, chúng nó chưa nhận thức được là li dị nó khổ như thế nào đâu, rồi con cái ai nuôi, một mình cái H có nuôi được con không, hay là nó lại xuống làm phiền vợ chồng em.. Thôi thế này, tối mấy giờ em về nhà ?
- Dạ khoảng 7h là em hết việc ở nhà rồi anh.
- OK vậy để tối anh gọi lại nghe, anh muốn trao đổi cả với vợ em nữa, rồi bà cũng đang ở nhà anh, cả vợ anh nữa rồi bật loa điện thoại lên nói chuyện cả nhà luôn nhé. Thôi thì vì chúng nó, và vì cả anh em mình nữa, trao đổi để tìm cách em nhé.
- Dạ dạ anh !
- Anh nói thêm vấn đề này này, trong việc này có gì nghe phải nghe hai bên em ạ, nên nếu được thì em gọi điện trực tiếp với P trao đổi với nó, hơn nữa còn có vợ chồng anh C ở gần đấy, mà vợ hình như còn là họ hàng gì bên em phải không ?
- Dạ đúng anh, vợ là em họ em mà.
- Uh, anh em mình nên tham khảo thêm, có đủ thông tin thì mới nói chuyện với chúng nó được.
- Dạ, ok anh
- Thế nhé !
Đúng là phong cách nói chuyện y chang người Miền Tây, vâng dạ rất dễ nghe. Nhưng như vậy có thể thấy là vợ chồng anh trai này cũng chưa có kinh nghiệm can trâu húc nhau rồi. Nọ nay có trao đổi chắc cũng chỉ người bên nhà gái qua lại với nhau thôi. Đời là vậy, không đứa nào trong khi cãi, đánh chửi nhau mà nó chịu nhận sai về mình hết, nên nếu chỉ nghe một bên, rồi đồng cảm mà đối lại với bên kia thì không những không gỡ rối mà là thêm lực lượng để xung đột thôi. Đành phải chờ cuộc gọi ban tối xem như thế nào vậy.
5h00 nhắm thời gian sắp tan ca của thằng cậu tôi lấy điện thoại ra gọi.
- Alo, anh L đây.
- Dạ em nghe !
- Em mấy giờ thì đi làm về ?
- Dạ em tăng ca đến 6h mới nghỉ anh.
- OK, anh chỉ dặn thế này thôi : Hiện trong nhà đang có chuyện nên xong việc thì về ngay, không được la cà nhậu nhẹt, để đầu óc tỉnh táo còn suy nghĩ, tìm cách giải quyết vấn đề.. nếu không về nhà thì đến nhà bạn bè và anh em nào đấy có khả năng góp ý, tư vấn cho mình những điều tốt… chứ cấm không được nhậu nhẹt. Phải bản lĩnh lên, anh dặn vậy thôi.
- Dạ anh
- OK.
Thật ra như như Kinh Dịch nói « Dịch cùng tắc biến » hay như các cụ Việt nho vẫn nói rằng « Trong cái rủi sẽ có cái may » hay là « Thất bại là mẹ thành công » hay như cụ Nguyễn Công Trứ có làm thơ : « Ví thử đường đời bằng phẳng cả/ Thì bậc anh hùng cũng giống ai ». Nên kẻ bản lĩnh là phải thể hiện trong những lúc khó khăn này, những lúc này mới có thể biết được ai tốt, ai có thể giúp đỡ mình dù chỉ là một câu nói… nhưng chắc thằng cậu này thì chưa nghĩ tới chỗ đấy đâu. Dặn nó vậy, âu là cũng để nó giữ đầu óc cho tỉnh táo thôi, nếu bện vợ nó có ai gọi thì cũng đỡ bị vấp váp, lộn xộn.. thế thôi.
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 8)
Tôi bảo vợ nấu cơm sớm để 7h là ăn xong để còn gọi điện cho vợ chồng anh trai vợ thằng em dưới Cần Thơ, tôi cũng dặn thằng em vợ ở cùng ăn xong ở nhà ngồi tham gia (cho nó biết thế nào là phức tạp của việc lấy vợ, nó đang ngấp nghé một em mà tôi không ưng lắm). Đúng 7h15 tôi gọi điện, đầu kia bắt máy, nhưng hẹn lại 8h hơn vì vẫn chưa về nhà, hơi thất vọng chút nhưng đành chờ vậy.
Mọi người tranh thủ dọn dẹp, tôi thì lại check FB tí xem có ai theo dõi chuyện mình viết không.. được 30 phút thì điện thoại đổ chuông, nhấc máy lên thì là ông chú gần nhà kêu vào nhậu… hic gần 8h rồi còn nhậu nhẹt gì nữa, nhưng mà là ông anh họ trên SG xuống nên báo tí cháu sang, đang có việc nên chắc phải nửa tiếng nữa… 
8h10 chuông lại đổ, tôi kêu mọi người tập trung, rồi lấy điện thoại gọi lại. đầu bên kia là dọng phụ nữ. 
- Alo… em là vợ anh T đây..
- Ơ thế A. T đâu em ?
- Dạ anh ấy có công chuyện chút, anh cứ nói chuyện với em, rồi lát em nói lại với anh ấy sau…
- OK, thế cũng được, ở đây có vợ chồng anh, và cả bà và em trai sau P nữa nên anh bật loa ngoài lên nói chuyện nhé, hơi khó nghe chút nhưng có gì em thông cảm nhé…
- Dạ, em nghe rõ mà anh..
- Ok, chiều anh có nói qua với ông xã em rồi, không biết là ông có nói gì em chưa?
- Có có anh à, thì chuyện chúng nó em còn rành hơn ổng nữa, em cũng là phụ nữ mà anh, cũng rảnh hơn, và em cũng thương tụi nó nữa…
- Uh, vậy trước giờ tụi nó cụ thể như nào em, anh mới qua nay mới biết chuyện, còn vợ anh thì cũng không mấy khi điện cho cái H nên không rành lắm.
- Anh ơi, thì em cũng bảo hai đứa nó luôn, hai vợ chồng em thương chúng nó lắm, nên có chuyện gì là em cũng biết, chúng nó 2 đứa cũng báo cho em, rồi em khuyên bảo chúng nó, vợ chồng thì phải chịu thương chịu khó, thương nhau, nhường nhịn nhau mà sống, … vv & vvv.. rồi đứa nào sai em bắt xin lỗi, làm hòa nhau.. 
- Anh thấy đợt này chúng nó có vẻ căng quá..
- Dạ riêng đợt này em hơn bận anh, hơn nữa chuyện chúng nó không có gì, mà cứ loanh quanh giận nhau hoài vợ chồng em cũng nản, em mới nói thôi kệ tụi bay, anh chị khuyên riết rồi mà không thay đổi, nếu tụi bay dậy thì đem đứa con đây anh chị nuôi, chứ chúng mày giành nhau hoài mợt… (chuyện khá dài dòng, nói chung rút lại là anh chị thương em, và thương cả hai đứa, nhưng đợt này thằng P thì đánh vợ, lại láo nữa thì cũng nản rồi, chán thằng em rể rồi, kệ tụi mày muốn sao thì sao, cần thì bế con về đây với anh chị cũng được, không thì đem qua cho vợ chồng tôi nuôi…)
- OK, anh cảm ơn vợ chồng em, nhưng nuôi con cho chúng nó thì anh không nuôi đâu, còn chuyện chúng nó theo anh thì thế này, thứ nhất là đối với bọn nó, vợ chồng trẻ chuyện như thế này là bình thường thôi, nhưng chúng nó không tự giải quyết được nên mới thành chuyện lớn. Thứ hai chúng nó còn nhận thức rất đơn giản, anh nói thật, vợ chồng bỏ nhau đâu phải chuyện đơn giản, giờ như thằng P bỏ vợ rồi đi đâu, ở đâu, lại lang thang, con nuôi thì không nổi, đàn ông làm sao chăm con, mà không nuôi con thì không dc, còn cái H, nếu dành nuôi con, giờ có mẹ chồng hỗ trợ, có chồng ở cạnh mà con còn ốm, còn tị nhau từng việc, sau ly dị rồi thì sao, anh nói thật, kể cả nó có chồng mà không ra gì thì cũng không đứa nào dám nhòm ngó, nhưng thử li dị coi, thằng xe ôm nó cũng dê được em ạ… khổ lắm…Thứ ba nữa là bà ngoại ở đây, bà đang ngồi đây, anh thấy cái H nó cũng ngược lắm, anh gọi điện cho cả nó, cả P và anh C ở đối diện rồi, phụ nữ như vậy là không được đâu, bà ở đấy mà không coi bà ra gì, mà em nghĩ coi, bà ở nhà thì nhà cao cửa rộng, vườn cây, đồng lúa, ông bà vui vẻ chăm nhau, vào đây đã phải ở cái phòng trọ chật chội, nóng bức như vậy để chăm cháu rồi mà đối xử với bà không ra sao là không được.… mà H thì anh không thể nói được, vợ anh cũng ít liên lạc nên cũng khó, vậy nên anh nhờ vợ chồng em khuyên nó, nếu có gì em gọi lại cho vợ anh C ấy, để có thêm thông tin, đúng rồi thì em nhắc nó chứ trong nhà, người đàn ông nóng thì người phụ nữ phải lui đi, nghe đàn ông đánh vợ thì kinh khủng lắm, nhưng cũng phải xét lại là trong hoàn cảnh nào em ạ… (tôi cũng làm một hơi dài chả kém – đầu kia cũng thỉnh thoảng đáp lại..)
- Thôi em ạ, rút lại là anh nhờ vợ chồng em khuyên thêm cái H bên đó, còn thằng P thì anh lo được, sao cho chúng nó hiểu chuyện rồi bảo nhau mà làm ăn, nuôi dạy con cái, chứ nói thật chúng nó có bỏ nhau thì anh em mình cũng đến mệt.
- Dạ dạ vậy nha anh.. tiện điện thoại thì anh cho em gặp bà nha anh.
- Anh phải đi giờ đây, vì có ông chú gọi qua nhậu, anh tắt loa điện thoại rồi em nói chuyện với bà nhé.
Tôi đưa điện thoại cho bà nói chuyện rồi sang nhà ông chú, đã ăn cơm rồi, tôi vốn bụng bé, nên chỉ làm một lon rồi chuyện phiếm cho vui thôi.. khoảng 10h tôi về, dắt xe vào nhà xuống dưới nhà, thấy bà đang chuẩn bị đi ngủ, thấy bà có vẻ tươi tỉnh…
- Sao bà nói chuyện vơi chị ấy thế nào?
- Bà nói hết rồi, chị ấy cũng tốt, nói một lúc rồi bảo thôi để chị ấy bảo em, chị ấy thay mặt em xin lỗi bà… thôi thế cũng được…
- Vâng được lời nói vậy cũng tốt.
- Vậy là thứ 7 hai vợ chồng lên SG nghe đâu có đám cưới gì đấy, vậy nên lên sơm rồi nói chuyện.
- Thế được, thôi bà nghỉ đi.
Nói chung là vợ chồng này cũng thương em đấy, nhưng độ sâu sát thì còn hạn chế, được cái là người tốt, nhiệt tình, và có trách nhiệm. Như thế thì cũng tạm ổn rồi. Chờ xem ngày mai biến chuyển thế nào vậy, rồi ngày mốt thứ 7 vào đại hội đảng rồi tính tiếp!
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 9)
Chiều hôm sau tôi gọi lại cho anh trai của cô em dâu dưới Cần Thơ, nó hẹn là 1h chiều, tôi bảo thế thì trễ quá, nên lên sớm hơn. Nó kêu để nó sắp xếp, sáng hôm sau trước khi đi sẽ gọi lại.
Sáng thứ 7 thức dậy tự nhiên đầu lại nhưng nhức, ko biết là tại sao? Hay là đêm qua trong lúc ngủ, không kiểm soát lại mơ màng lung tung rồi…híc…
Mới dậy, vợ bảo là anh T dưới Cần Thơ gọi báo là khoảng 9h30 vợ chồng sẽ lên đến chỗ nhà trọ vợ chồng P. OK, vậy thì ăn sáng đi rồi chuẩn bị lên chỗ chúng nó là vừa. Tôi lấy điện thoại hẹn anh C, nếu chủ nhật thì vợ chồng nghỉ cả, nhưng thứ 7 thì chưa chắc:
- Alo Anh C à!
- Anh nghe đây L ơi,
- Vợ chồng anh trai H ở Cần Thơ báo là khoảng 9h30 là lên đến chỗ anh với cả P đấy, anh cố gắng thu xếp về đại hội tí anh nhé..
- OK, lúc đấy anh sẽ về.
- Chị có góp mặt dc không anh?
- Chị chắc không em ạ. Sáng hôm qua thấy hai vợ chồng chở con đi gửi nhà trẻ rồi, chở vợ đi làm rồi…
- OK, vậy tốt rồi.. em cảm ơn!
- OK.
Ổn đấy, ít nhất là đã có tí hòa khí trước khi vào hòa đàm… he..he… ăn sáng, cho thằng Tép đi học, rồi hai vợ chồng xuống SG. 
Trời SG mấy hôm nay mưa ngập, nên đoán là cái đường tắt mọi ngày hay đi xuyên qua Q12 thế nào cũng ngập và đường xấu nên đành vòng ra QL1, đường tuy không ngập, nhưng xe đông và cũng bị hít khói xe với cả tắc đường… hic không biết là bao giờ dân lao động của cái đất nước này mới có được một tinh thần thoải mái để bước vào một ngày mới, khi đoạn đường từ nhà đến công sở là cả một mớ những bực mình: Nào là tiếng ồn, nào là khói xe, nào là tắc đường, nào là ổ gà, nào là nước ngập, nào là chó vàng chờ chực.. thế mà chiều về đến nhà lại thêm cái khoản cãi chửi nhau với vợ, với chồng nữa… thì đúng là “Đời là bể khổ” cấm có sai.
Vợ chồng tôi lên đến nơi thì đoàn Cần Thơ đã có mặt, hai vợ chồng anh trai của em vợ đưa cả hai đứa con lên cùng với một cô bạn hàng xóm nữa, tất cả là 3 người lớn và 3 trẻ con, đứa con gái lớn của vợ chồng này đang bế đứa con thằng cậu, cũng phải giới thiệu tôi mới biết, học sinh lớp 8 mà đã lớn như một thiếu nữ rồi, vợ chồng này ra đời sớm, lăn lộn làm ăn nên nhìn mặt rất cứng và phong độ dù cùng sinh năm 1984, còn cô bạn có vẻ lớn tuổi hơn, tôi chào chị xưng tôi cho nó đỡ bị hớ…
Lượn vào phòng trọ của vợ chồng nó, xem kỹ lại lần nữa, lần trước lên đã thấy cái phòng đó không ổn rồi, nhưng hồi đó Địa lý mới học, nên chưa thể phân tích kỹ, gợi ý chúng nó đừng tiếc tiền, thuê cái nhà độc lập mà ở, đắt hơn tý nhưng mà nó đỡ bí bích, ngột ngạt như kiểu phòng trọ ở dãy như thế này, nhưng vợ nó nghe đâu muốn ở đấy để chứng tỏ là ta có chồng con, ngon lành hơn mấy đứa kia ( ở trọ cùng cũ mà có xích mích). Híc, tôi nghĩ đời phải biết buông bỏ mới thanh thản mà sung sướng được, cứ chấp mê thế thì còn nhọc, nhưng thôi kệ, kiếp người không dễ gì mà trưởng thành ngay được, cứ phải bị đời nó vả cho xây xẩm mặt mày, may ra có rút được kinh nghiệm mà khá lên không thôi. 
Phòng trọ thì nhỏ, cửa vào xộc thẳng vào cái bếp, còn cái bếp thì đối diện cửa nhà vệ sinh thế này trong địa lý là tối kỵ, cơm không lành, canh không ngọt, trong nhà lục đục, sức khỏe kém là đương nhiên. Tôi bảo vợ lấy máy ảnh chụp lại, nhưng mà cái ảnh này đúng là không phải người học Địa lý chụp nên nó không đạt yêu cầu (ảnh đính kèm)
Thằng bé con vợ chồng thằng cậu lúc đầu cả hai vợ chồng tôi đều không nhận ra, nó hốc hác và ngơ ngác hẳn ra chứ không bụ và nhanh nhẹn như mọi ngày… chắc cũng phải sút mất 1~2 kg, trẻ con mà ốm là nhanh sút thế đấy, nhìn đúng là rất tội… 
Sau màn chào hỏi, làm quen, ra mắt, chuyện phiếm và chờ đợi thì đến 10h30 mọi người bắt đầu vào đại hội, quyết định là tìm một quán nhậu gần đó, rộng rãi và yên tĩnh một chút để nói chuyện được. Mọi người ổn định chỗ ngồi, có thêm một cặp vợ vợ chồng nghe đâu thì vợ là chị em con bá (gái) con cậu với anh em nhà em dâu tôi, vậy là lực lượng bên gái đông hơn hẳn bên nhà trai, đoàn kia hai cái oto hoành tráng, vợ chồng tôi là một con Dream Thái cũ rích… Không sao, qua câu chuyện làm quen là biết, rốt cục mình vẫn phải là kẻ cầm cái vụ này rồi, thôi thì cứ vào việc rồi đến đâu liệu đến đấy vậy… 
Đến 11h mọi người mới đông đủ, tôi vốn là một kẻ có kinh nghiệm ăn nhậu, lại thêm khâu nghiên cứu Địa lý phong thủy nên dĩ nhiên là chọn cho mình một chỗ ngồi tốt, kéo anh trai vợ ngồi bên cạnh, thằng em cậu tới ngồi bên cạnh nữa rồi đến anh C, bên kia là cô em dâu, vợ chồng chị kia và hai đầu là phụ nữ và bọn trẻ… thế là ổn định, nói mà mọi người cùng nghe được. Cô em dâu như vậy là ngồi phía đối diện cả chồng và anh trai luôn, nhìn qua là thấy gầy và xấu đi nhiều, chắc cũng phải sụt dăm ba ký chứ chẳng chơi, chưa vào chuyện, chưa ai nói gì mà hai mắt đã ngân ngấn nước, đỏ heo hoe lên rồi…
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 10)
Vợ tôi đã gọi vài món, còn tôi, sợ bia giả nên kêu lấy Tiger lon ngâm lạnh, đồ ăn cũng đem ra, được một lúc ổn định, mọi người chạm cốc nhấm một ngum rồi T, anh cô dâu bảo tôi:
- Anh L là người lớn nhất ở đây, mời anh nói trước đi.
- OK, Nói chung là đây coi như là một buổi họp mặt giữa hai bên, tiếc là nó không phải vì việc vui, mà là vì việc của hai đứa. Nhưng cũng vì hai đứa nên mới có buổi mọi người ngồi lại với nhau, chứ xa xôi như ở Cần Thơ, lên trên này gặp mặt được mấy khi, ở đây anh nói với hai đứa là tất cả mọi người đều thương hai đứa cả, cũng đều mong muốn hai đứa yêu thương, quý mến nhau, gia đình hạnh phúc, rồi còn làm ăn kiếm tiền, nuôi dạy con cái. Hôm nay có anh chị, rồi vợ chồng anh T, rồi anh C, vợ chồng anh N cả chị H và chị bạn chị vợ anh T nữa, coi như đều là người trong nhà cả, mong là mọi người cùng góp ý cho hai dứa, vợ chồng trẻ, chuyện xích mích là chuyện bình thường, nhưng nói chung là phải cầu thị, nghe sự góp ý của mọi người để nhìn nhận ra cái chưa đúng của mình để rút kinh nghiệm…
- OK em xin phép nói trước (T ngồi cạnh tôi, chắc là tại tôi con cà con kê lâu quá..) Anh là anh không bằng lòng với P là em là đàn ông mà em không có thương vợ, em nhỏ mọn như vậy là không được, đàn ông là phải đại lượng, mình chăm vợ, chăm con mình chứ chăm ai?
- Em đâu có không chăm vợ chăm con (thằng em vợ tôi mặt bắt đầu hơi đỏ lên phản ứng).
- Nhưng mà anh không đồng ý chuyện là em chửi vợ, rồi đánh vợ, anh có phải là không thương vợ chồng bay đâu…
- Lỗi của người bên anh để anh nói cho (tôi ghé sát tai nói nhỏ với T)
- Anh cứ để em nói.. không sao đâu, rồi em nhắn tin đòi gửi đơn ly hôn xuống chỗ anh là sao?
- Sự việc nó không như vậy đâu, các anh các chị phải ở gần mới biết được (anh C lên tiếng bênh thằng em họ)
- Em đi xin chủ nhà tờ giấy và cái bút lại đây em (tôi bảo vợ tôi)
- Xin là chi anh? (T hỏi tôi)
- Thì chúng nó có lỗi gì mình ghi lại rồi còn phân tích cho chúng nó.
- Không cần đâu anh, anh làm vậy là gì (T có vẻ hơi không thích)
- Em cứ đi xin lại đi..
- Bây giờ mọi người phải biết là sự việc nó bắt đầu từ đâu chứ.. (Anh C lên tiếng)
- Thôi thôi mọi người yên lặng, xin lỗi tất cả mọi người là như thế này, anh C ạ, lát nữa em sẽ mời anh nói vì anh là đại diện cả hai bên, lại là hàng xóm, rồi vợ chồng anh lại làm mối cho chúng nó nữa nên tội của anh nó cũng to lắm. (Mọi người cười rồi yên lặng). Bây giờ mỗi người biết một ít, hiểu một phần mà cứ nói thì sẽ không ổn, và thống nhất là để một người nói thôi, vậy nên xin là để cho 2 đứa chúng nó là người trong cuộc nói trước, chúng nó cảm thấy như thế nào ? Rồi thì mọi người góp ý cho chúng nó sau. Thôi thì phụ nữ trước, em H, em nói trước đi.. 
- OK, vậy em nói trước đi (T dục em)
- Em cứ bình tĩnh nói, việc gì mà em thấy chồng em sai, em không bằng lòng, hay là em yêu cầu gì ở chồng em thì em cứ nói đi ? (Thấy cô em dâu mắt thì ngấn nước, ngập ngừng nên tôi mới gợi ý)
- Hai vợ chồng em thì không có chuyện gì lớn, nhưng cứ cãi chửi nhau là nó đòi đánh em không à ? (tôi lấy bút gạch đầu dòng lại : Cãi nhau … đòi đánh, rồi xuống dòng viết chữ NÓ)
- Đàn ông đánh vợ là không được rồi (ai đó nói xen vào)
- Vợ gọi chồng sao lại gọi là NÓ ( tiếng của một người phụ nữ)
- Được rồi còn gì nữa không em ? (tôi nhắc)
- Rồi tức lên là anh ấy quăng đồ, hồi giờ quăng hư mất mấy cái điện thoại rồi đó. (Tôi lại gạch đầu dòng Quăng đồ)
- Đồ đạc là tiền của, quăng hư rồi lại bỏ tiền túi ra sắm ? (ai đó xen vào)
- Làm người đàn ông là phải bình tĩnh, phải bản lĩnh, em như thế là không có được (T lại quay ra nói và nhìn em rể)
- OK, vợ chồng còn gì nữa không ? (tôi cắt ngang lời T và hỏi tiếp cô em dâu)
- Dạ vợ chồng em có nhiêu đó không à ?
- Có một việc này nữa anh muốn hỏi em, là bà ngoại, tức là mẹ chồng em ở cùng bế cháu thì có vấn đề gì không ?
- Dạ bà ở đấy thì em với bà nhiều cái không hợp nhau.. bà không có nghe em. 
- Cụ thể là việc gì em ?
- Dạ thì như việc bế cháu, nựng cháu, hay là bà làm nhiều cái như là em bảo bà đừng cho cháu ăn bún vì cháu vừa uống sữa, nó sẽ ói ra đấy, nhưng bà cứ cho ăn, rồi một lát cháu ói, em nói bà là đấy bà thấy chưa, cháu nó ói rồi đấy.. thì lúc ấy em bảo, đấy bà sai đấy sao anh không nói bà đi ? (tôi gạch đầu dòng – mẹ chồng – con dâu…)
- Thế là bảo tôi chửi bà à ? (thằng chồng phản đối)
- Thì lúc bà sai anh phải bảo bà đi chứ.. nhưng lúc đấy anh ấy lại không nói gì, rồi còn chửi em, mà cứ chửi DMM, nên là em tức em bảo đấy còn mẹ anh đấy… (tôi gạch đầu dòng, rồi ghi lên trên cùng chữ DMM)
- OK, ok (mọi người xì xào và có vẻ bất mãn với cô em dâu, tôi phải nói to để át đi) ngoài ra thì có thêm gì nữa không em ?
- Dạ hết rồi anh…
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 11)
- Thế bây giờ đến chồng, cậu P nói đi!
- Vợ chồng em thì không có chuyện gì lớn, chỉ là cãi nhau vớ vẩn thôi, nhưng mà nó ngang lắm, không chịu nghe em gì cả, em nói một câu là nó cãi mười câu và việc gì nó cũng khăng khăng là nó đúng, bà ở đấy thì nó cũng không coi ra cái gì, nói bà không được thế nọ, không được thế kia.. rồi chống nạnh lên mà nói, ầm làng ầm xóm lên..
- Thế ngoài chuyện ấy ra còn chuyện gì nữa không ?
- Dạ không anh !
- Đấy chúng nó vẫn biết là chuyện chỉ là chuyện nhỏ thôi…(T nói)
- OK, vậy bây giờ mới anh C, anh hàng xóm thì anh cho ý kiến, vừa là nhận xét và khuyên bảo chúng nó luôn.
- Anh thì anh thấy thế này, P nó cũng ngoan ngoãn, hiền lành, chăm chỉ, đi làm tuối ngày về, tăng ca về khuya vậy, nhưng về nhà thì mẹ với con dâu không bằng mày bằng mặt nhau, rồi chồng nói thì vợ cãi, ầm làng ầm xóm, anh cũng sang anh nói rồi, nhưng chúng nó cũng không nghe… Trong nhà người vợ là quan trọng lắm, chồng nóng lên thì vợ thôi đi, đằng này chồng ném đồ, vợ cũng ném đồ, anh hỏi giờ chúng mày có đủ cả rồi, tiền có, xe đẹp, ăn uống không thiếu gì, thế mà cứ đánh chửi nhau hoài là thế nào ? Không biết tôn ti trật tự gì, không biết nhường nhịn nhau mà sống, không nghe ai vậy rồi sẽ như thế nào ? Anh ở bên cạnh anh cũng không chịu được chứ không nói là chúng mày. Rồi còn bà ở đấy nữa.. dẫu sao bà cũng là bề trên, cũng phải tôn trọng bà nữa chứ. Anh nói thật, bà phát ốm lên cũng là vì bà buồn việc vợ chồng chúng mày đấy. (tôi thêm từ (sức khỏe) vào chỗ bà … con dâu ở trên và đóng mở ngoạc lại.) - Tất nhiên là anh còn nói thêm nữa, cũng dài, nhưng tôi tóm lại như thế.
- Bây giờ mời vợ chồng T, bọn em nói đi.
- Đó, quanh quẩn xà quần hai đứa nó đều biết đó là những chuyện nhỏ, nhưng mà chuyện nhỏ sao mà chúng mày đòi ly dị nhau được, anh chị cũng có việc của anh chị, khi xưa chúng mày quen nhau, xin ý kiến anh chị, ừ thì thấy P cũng hiền lành, bọn anh cũng vun vào, xây dựng cho hai đứa, nhưng bọn em cũng phải biết thương nhau, bảo nhau mà sống sao cho tốt, chứ đụng tí lại kêu anh chị, riết rồi cũng chán.. bây giờ hai đứa suy nghĩ cho kỹ đi, coi ở với nhau được thì ở, mà không ở được thì tùy tụi bay, chứ sống cứ như vậy hoài anh chị cũng nhức cái đầu… Vợ chồng người ta thì lo làm ăn, làm giầu, hai đứa cứ vậy hoài biết bao giờ khá… Anh đây, phải đi khỏi nhà từ năm 14 tuổi, tự thân lặn lội, làm thuê làm mướn, khổ cực rồi mới có ngày nay… mà P, em nói anh là « Anh mà đéo nhờ được cái gì » thế em nói vậy có đúng không ? (tôi ghi vào giấy – Đéo nhờ dc gì..).. Rồi đàn ông, trong nhà có chuyện gì cũng phải bình tĩnh, chứ em nóng lên em chửi là không có được, rồi cứ có chuyện là lại nhắn cho anh chị, rồi chuyện không đầu không đuôi, rồi còn đòi gửi đơn ly dị xuống cho anh chị là sao ?...
- Cưng thấy là anh chị rất là thương hai cưng (vợ T tiếp lời chồng) hai đứa thích nhau rồi dẫn xuống chỗ anh chị, ừ thì mẹ đã mất rồi, nên chị coi như là thay mẹ mà chỉ bảo cho cưng, thương yêu cưng, cái gì không phải thì góp ý cho hai cưng, như thế còn gì nữa, H, trong cuộc sống vợ chồng thì em cũng nên mềm mỏng, cũng phải đối xử với bà cho phải, bà vào trông con cho mình mà, bà có không đúng cưng cũng phải từ từ bình tĩnh… không có được xui chồng mà nói bà vậy là không được.. hôm rồi là chị phải thay lời em xin lỗi bà rồi đó. (Tôi ghi vào – XL bà) 
Chị T cũng còn nói khá dài, T sau cắt lời vợ, thôi để anh L cho ý kiến… Tôi mời anh N và chị H phát biểu thêm nữa, chị H nói về việc làm vợ thì nên như thế nào… nhưng tôi không nhớ hết được, mà chỉ nhớ nội dung chính vậy thôi, hai đứa ngồi nghe, gần như không phản đối gì, thằng em cậu ngồi bên này thì tôi không thấy mặt nên không biết cảm xúc nó như thế nào, còn cô em dâu thì hai mắt vẫn đỏ, chớp chớp và lắm khi thấy vô hồn.. tất nhiên là phụ nữ thì hay cảm tính, trong những lúc như thế này làm sao mà bình tĩnh để nghe và hiểu được là ai nói nội dung như thế nào ? Đúng sai và lý lẽ… Nếu ai đó chê thì có khi là không đồng tình, còn ai có chê chồng mình thì cho luôn là đúng, rồi lại cảm thấy tủi thân, mắt lại thêm ngân ngấn nước. 
Còn người góp ý đôi khi là từ kinh nghiệm bản thân, và cả chính sự thật trong cuộc sống vợ chồng mình mà nêu ý kiến, và cả đôi khi rất dài dòng đi xa cả sự việc của hai đứa. Dẫu là mọi người đều có ý tốt cả, đều là có ý xây dựng cả nhưng như thế theo tôi nó vẫn chưa đủ điểm nhấn để có một động lực cho hai đứa…Trong những cuộc họp như thế này nếu có quay camera lại, rồi hai đứa chúng nó thỉnh thoảng xem lại thì mới thấy hết được ý mà mọi người xây đắp cho mình… 
Cũng đã hết cả hơn 1h đồng hồ, quán bắt đầu đông khách và ồn ào, và giờ là đến lượt tôi can trâu húc nhau….
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 12)
Cũng phải tới 11h30 rồi, đồ ăn chủ quán đã dọn ra từ lâu, nguội hết cả đi rồi, nhưng vì tập trung vào câu chuyện nên chẳng ai đụng đũa, mấy đứa trẻ thì dạt ra một góc làm việc riêng, mấy anh em ngồi cạnh nhau thì lâu lắm cũng cầm ly lên cụm một cái, nhấp môi rồi đặt xuống, có côc bia ai cũng còn lưng lửng… không khí khá là trầm. Tôi liếc xuống tờ giấy rồi bắt đầu
- Cũng trưa rồi, chuyện của hai đứa như thế, mọi người cũng góp ý cho nhiều rồi, nhưng anh, anh hỏi cụ thể như thế này: P! việc em chửi DMM là có không?
- Dạ ..có (thằng em cậu ngập ngừng)
- Thế em thấy em chửi thế là đúng hay là sai?
- Dạ sai (nó dứt khoát hơn)
- OK, biết sai rồi thế từ nay sửa không?
- Dạ em sửa! (tất cả mọi người đều bật cười với đối đáp của anh em tôi…)
- OK, Anh C nhé, anh là hàng xóm, lại là người nhà hai bên, anh giám sát cho em việc này nhé, hứa trước mọi người rồi đấy… từ nay cấm chửi…OK..
- OK, anh sẽ giám sát (anh C trả lời)
- Anh nói thêm với P về vấn đề này nữa là: Tất cả mọi người ở đây đều biết là bà ngoại không còn nữa, cái câu đấy nó vừa vô văn hóa, vừa rất xúc phạm trong trường hợp của vợ chồng em. Nó sẽ gây ức chế rất lớn đối với vợ em… nên câu này từ nay là cấm tiệt nhé.
- Dạ..da.. (thằng em rể gật đầu có vẻ hối hận)
- Anh hỏi điều tiếp theo là (tôi liếc xuống tờ giấy) trong lúc cãi nhau H nói là em hay dọa đánh, thế thì có không?
- Dạ có ạ..
- OK, thế thì đã đánh chưa?
- Dạ … chưa ạ? (nó ngập ngừng)
- Này ông nói cho đúng nhá, ông đánh tôi hai lần rồi đấy.. (vợ nó phản đối)
- OK, anh hỏi lại là có đánh không?
- Dạ.. thì cũng chỉ là… (nó ấp úng)
- Là có đúng không??
- Dạ..
- Thế việc đấy đúng hay sai ?
- Dạ sai..
- Thế từ nay trở đi có thế nữa không?
- Dạ không ạ? (cả nhà lại bật cười)
- Đấy nhớ nhá, anh C nhá, giám sát cho em nhá… (tôi liếc qua ông anh, nhưng có vẻ ông cũng cười ngượng, chắc bất bình cho thằng em bị trị kinh quá…)
- Anh cũng nói thêm về việc này, việc đàn ông đánh vợ, nói ra ngoài thì nó kinh khủng lắm không ai ủng hộ em cả. Và nghe cái hành động đấy nó ấn tượng ghê lắm, nó làm thằng đàn ông hèn lắm, mất tư cách lắm. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, đây toàn người trong nhà cả nên đặt hành động đó trong hoàn cảnh như thế nào và hành động đó nó xuất phát từ đâu? (tôi ngừng một tí rồi tiếp) Anh có ông anh họ, hai vợ chồng ăn cơm với nhau, vợ cứ càm ràm mắng con, chồng mới bảo: “Mày có câm cái mồm đi cho tao ăm một miếng không nào? Tao ăn cơm mà mày cứ chửi chó mắng mèo vậy thì khác gì chửi tao?”, nhưng mà vợ coi như không, cứ chửi con tiếp, chồng mới bực mình lên nói tiếp: “Ơ, cái con này, mày không coi tao ra gì à? Mày không câm đi ông lại đập cho một cái bây giờ!” Nếu như người phụ nữ biết điều thì thôi đi, nhưng đằng này bà chị lại vênh mặt lên thách: “Đập thì đập đi..!” Thế là ông anh mới tiện tay, bực mình nguyên cái đít bát cơm đập vào trán, mau me be bét cả… (tôi ngừng lại một tí để mọi người kịp hình dung câu chuyện)… thế nên việc nóng giận và đánh đập của người chồng, lắm khi lại do chính người phụ nữ tiếp tay kích lên chứ nói thật, đàn ông không ai tự nhiên lại lôi vợ ra đánh cả, tất cả sự việc bao giờ nó cũng có nguyên nhân của nó, nó có dẫn dắt của nó… thế nên anh khuyên H ở đây là mình là phụ nữ, phải mềm mại và nhu mì, nói năng sao cho dễ nghe, và trong lúc xung đột thì cần phải bình tĩnh, tránh những hành động kích động để cho chồng nóng lên. (tôi lại ngừng lại một chút để lấy thêm ý tưởng)… Ngoài ra việc đàn ông đánh vợ nó xếp vào khái niệm là: “Bạo hành gia đình” đúng không ạ? (mọi người gật gật) nhưng mà khái niệm bạo hành gia đình là nó rộng, mà không phải phụ nữ thì không có hành động bạo hành gia đình đâu, phụ nữ cũng có những vũ khí riêng của phụ nữ như là chửi bới, nhiếc móc, hay là càm ràm, lải nhải nói nhiều, rồi không nấu cơm, không giặt quần áo, để gia đình bề bộn, nhà cửa bẩn thỉu, hay kể cả là để con nheo nhóc… nó đều có thể được xếp vào là hành động bạo hành gia đình.. em ạ.. (cô em dâu gật gật đầu) 
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 13)
Liếc xuống tờ giấy, tôi tiếp tục.
- “NÓ” cái này thì anh gọi điện cho H và cả vừa rồi bọn em nói chuyện nữa, vợ chồng với nhau bất kể trong trường hợp nào cũng phải xưng hô có tôn ti trật tự, anh thấy H gọi chồng là “NÓ” thế là thế nào? Ơ.. “nó” nghĩa là kẻ thù rồi… Từ này từ nay anh cũng cấm sử dụng nhé, kể cả là lúc tức giận đến cỡ nào cũng không được dùng. Anh là người nhà, nghe câu mà em gọi chồng là “NÓ” là nó mất cảm tình lắm, nó không phù hợp với một người vợ hiểu biết em ạ…
- Dạ.. 
- Ngoài ra đã là vợ chồng là bọn em góp vào việc xây dựng một văn hóa của gia đình, đúng không, giờ mà cứ cãi, chửi, rồi nó nữa, thế thì nó ra cái gì? Rồi con cái nó lớn lên trong một gia đình như thế thì nó sẽ như thế nào?.. Văn hóa của một gia đình từ thế hệ nọ sang thế hệ kia là những cái nhỏ như thế đấy, ông bà có thế bao giờ đâu? Thế nhé, phải dứt khoát là bỏ những thứ đấy đi nhé.. anh C cũng giám sát việc này cho em luôn nhé… (tôi ngừng một lát, rồi lại liếc xuống tờ giấy)
- Việc của chúng nó sau này chúng em nhờ anh đấy (T ngồi cạnh nói với tôi)
- Việc tiếp theo đó là đối xử với bà. Cũng như anh nói chuyện với chị C (vợ của T) hôm rồi, bà đáng ra là ở ngoài quê với ông, chăm ông, sống ở quê, không khí thì trong lành, nhà cao cửa rộng, ra ao vào bếp, đồng ruộng với bà con lối xóm, thích làm thì làm, thích chơi thì chơi, bà vào đây là vì con vì cháu, là giúp hai vợ chồng trông cháu, đó là tình thương, nhưng cũng là sự hy sinh của bà đúng không?
- Dạ.. (cô em dâu gật đầu)
- Em thì bà ngoại không còn anh nghĩ đấy là cái thiệt thòi của em, trong lúc sinh đẻ nuôi con như thế này, mẹ với con gái thì dễ hiểu nhau, chắc là sẽ chẳng phát sinh ra chuyện gì đâu, nhưng đây là bà nội nên mới có chuyện, nhưng nói đi cũng phải nói lại là có bà nội cũng là may mắn lắm đấy, chứ nếu không còn cả bà nội và bà ngoại thì hai đứa đúng là quá bất hạnh, quá thiệt thòi đúng không? (nói đến đây, tôi cũng không kiềm được cảm xúc mà nghẹn cả dọng – mọi người thì tập trung, không gian như lắng xuống)
- Vậy cho nên bà vào đây, cái phòng trọ thì chật hẹp, nóng bức như vậy, bọn em có thể đi làm và ra ngoài, chứ bà cứ cả ngày quanh quẩn ở nhà trọ, đánh vật với cháu, thằng bé nó cũng khôn đấy, nghe bà nói là nó ngày nào cũng bắt bà bế ra ngoài sáng 2h, chiều 2h nó mới chịu, thế mà bọn em đi làm về đối xử với bà như thế nào?.... Trước mặt bà mà hai đứa cãi nhau thì khác gì là chửi bà đâu?... 
Tôi lại ngừng lại vì nếu nói tiếp sợ là thành mắng chúng nó mất, mà thực ra chúng nó cũng đáng mắng lắm, nhưng hiện tại mà mất kiểm soát thì không hay.. 
- Đấy, nay mai bà về rồi, bọn em sẽ phải cho cháu đi gửi trẻ, một tháng ít cũng phải hai triệu, đấy là hàng tháng còn phải tiền thêm cho cô giáo, rồi ngày lễ, ngày tết, 20/10 đến nơi rồi đây này, mà gửi được chỗ tốt thì không sao, chỗ mà nó không đảm bảo, bị bạo hành thì có phải là làm khổ con không? Làm sao trách nhiệm bằng bà trông cháu được? Thế nên các cụ có câu rồi: “Một mẹ già bằng ba phên dậu” là vậy đấy, bọn em không biết tôn trọng bà, không chiều bà thì bọn em thiệt thôi, con bọn em thiệt thôi, mà bà cũng khổ tâm nữa… (tôi lại ngừng lại)
- Ở đây thì nhiều người gặp bà rồi, bà hiền lắm, chứ bà không như người ta, nên H ạ trong vấn đề này em cần phải xem xét lại mình. Anh thì cũng chỉ là con rể thôi, nhưng trong sự việc giữa bà, em và cháu, em cần phải đứng về phía bà mà soi xét, là bà làm như vậy là bà muốn hại cháu, hay đó chỉ là thói quen của bà thôi… nếu là mẹ với con gái, thì mọi thứ giống nhau rồi nó dễ, đằng này là mẹ chồng và con dâu, nên đương nhiên từ hai nhà ráp lại thì nó sẽ có sự khác biệt, em có giám chắc là em nuôi con vậy đã là đúng, đã là khoa học không? Trong khi bà, bà còn đẻ ra cả bố nó, bà nuôi cả 4 người rồi cơ mà, ví dụ như trong trường hợp bà cho cháu ăn bún rồi cháu ói.. nhưng bà ngày xưa nuôi chồng em, anh nói thật làm gì có bún mà ăn… Vì vậy không thể lấy kinh nghiệm và suy nghĩ của mình mà bảo bà sai đâu? Mà thực sự bà có sai thì em cũng phải nói với bà như thế nào chứ, cũng phải lựa lúc khác để bà không tự ái, không giận, không làm mất lòng bà chứ…. Bà là mẹ chồng cơ mà? Đúng không em?
- Dạ.. (cô em dâu dường như cũng nhận ra cái sai của mình nên mắt đã hết đỏ và không con ngân ngấn nước mắt nữa)
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 14)
- Bà cũng có tuổi rồi, tuổi đấy là lắm khi tình cảm nó ảnh hưởng đến sức khỏe ghê lắm, có khi vui là khỏe, buồn là ốm. Hôm P chở bà xuống nhà anh, dưới khóe mắt bà thì đỏ, bà lại bị ho nữa, tức là theo Đông Y là hỏa khí đã bốc lên rồi, nên ở với vợ chồng em là bà cũng có nhiều ấm ức lắm đấy. Tối hôm rồi sau khi anh em mình nói chuyện với nhau (tôi quay sang nói với vợ T), rồi anh đưa điện thoại em nói chuyện với bà, lúc về thấy bà tươi tỉnh hẳn, hỏi thì bà bào là: “Chị ấy cũng tốt, thay lời em xin lỗi bà rồi”, đấy em ạ, đâu cần phải gì đâu, một lời nói có tâm là có thể làm bà vui rồi… 
- Đúng đấy cưng ạ, nghe chuyện của em là chị phải thay cưng xin lỗi bà đấy. (chị T phụ theo)
- Việc liên quan đến bà, anh nói vậy thôi, trách thì anh không trách bọn em vì nói thật bọn em cũng còn trẻ và chưa có kinh nghiệm, hơn nữa hai đứa cũng không phải là có lòng ác, bất hiếu, mà vấn đề chủ chốt là cả hai đứa còn sống bản năng lắm, chỉ quan tâm đến cảm xúc của mình mà không quan tâm đến cảm xúc của người khác, của đối phương, kể cả là trong việc cãi vã nhau của hai đứa (tôi ngừng lại một tí). 
- Ngay trong chuyện vợ chồng anh hỏi H nhé: Chồng em có trai gái gì không?
- Dạ không?
- Chồng em có cờ bạc rượu chè gì không?
- Dạ không?
- Anh nói thật con trai đời nay đứa mà không có những tính xấu ấy nó chỉ có chưa đến 30% đâu em ạ..
- Có em nè..(T ngồi cạnh tôi chen vào cười)
- Vậy nên cô em cứ lấy ông anh trai làm thần tượng nên bắt chồng cũng phải giống.. đúng không? Nhưng ở đời không ai giống ai, nên anh nghĩ là bọn em nên bằng lòng với những gì mình có, những đức tính đó của P theo anh là đủ điều kiện để làm thành một người đàn ông tốt, một người chồng tốt và ít nhất là nó sẽ không làm thất thoát tiền bạc vô ích. Thế thì còn muốn tốt hơn nữa như rửa bát, nấu cơm, giặt đồ, thì là phải tùy tâm thôi em ạ, nếu P có làm là phải làm bằng cả trách nhiệm và sự yêu thương, là chăm vợ chăm con mình thì nó mới có ý nghĩa, chứ làm mà trong lòng bực bội vì bị bắt làm thì lại là gây khó chịu cho nhau…
- Thì những việc đấy em cũng có không làm đâu.. (thằng cậu thắc mắc..)
- Thì anh có bảo là em không làm đâu, nhưng làm như thế nào mới là điều quan trọng, làm với trách nhiệm và yêu thương, vừa làm vừa hát nó vẫn khác với việc vừa làm mà mặt nó cứ như đưa đám đúng không? (cả nhà phì cả cười…) 
- Còn với vợ em, cũng là xinh gái, rồi lại đẻ được con trai nữa, thế cũng là tuyệt vời rồi, nên thôi khổ tí cũng ráng nhể… Nhưng anh nói thật thuyết Âm – Dương Ngũ Hành nó phân vợ, phụ nữ thuộc Âm, vậy nên khi gặp chuyện gì phải suy nghĩ, mà nghĩ không ra là nó rối lắm, và cứ loanh quanh luẩn quẩn rồi kém ăn, mất ngủ và sút nhanh lắm, vợ em bình thường cũng xinh lắm, nhưng mới có mấy hôm lục đục mà em thấy không, chắc cũng phải sút vài cân, mà con em thì thật là lúc mới lên anh không cả nhận ra luôn.. Thế cho nên không điều hòa cảm xúc của mình, không suy nghĩ cho người khác, chỉ chăm chăm vào cảm xúc của mình, thành ra là làm khổ nhau thế đấy…
- Dạ..
- Trong cuộc sống, trong gia đình hay ngoài xã hội cũng vậy thôi, muốn thấu hiểu thì phải đặt mình vào vị trí của người khác mà suy xét, muốn hạnh phúc thì nên đòi hỏi ít thôi, muốn cho đối phương vui đương nhiên là mình cũng phải cố gắng nhiều hơn và thông cảm nhiều hơn. Việc nhà, nội trợ chăm con cái vẫn là thiên chức của phụ nữ, H cũng nên chủ động làm, còn P giúp được ít nào thì vui ít đó.. còn khi có bà ở đấy thì mẹ nào cũng thương con trai cả, vậy nên càng phải làm, chứ lại nói với bà là “Cứ để đấy tí anh ấy đi làm về anh ấy rửa..” thì làm sao mà bà không bất bình cho được trong khi chồng em thì đi làm suốt ngày, tăng ca cho đến tập 6~7h tối.
- Dạ.. (cô em dâu gật gật đầu có vẻ hiểu chuyện)
- Các cụ nói rồi: “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” vì vậy cho nên cơm ngon, canh ngọt, nhà cửa sạch sẽ, khuân mặt tươi tỉnh, lời nói ngọt ngào dễ nghe, đấy là cái cuấn hút, hấp dẫn của tổ ấm để cho người đàn ông, hàng ngày ra đường chiến đấu kiếm tiền muốn trở về nhà để nghỉ ngơi, vui vẻ và lấy lại sức lực để ngày mai chiến đấu tiếp.. Nếu về đến nhà mà cái gì cũng bay, quần áo chưa giặt, bát đĩa chưa rửa, chuẩn bị cãi nhau thì ai mà muốn về nữa… mà không về nhà thì nó đi đâu? Xã hội bên ngoài đầy rẫy cám dỗ, rượu chè, cờ bạc, gái gú… hư hỏng… vậy nên người vợ mà không xây được cái tổ ấm để hấp dẫn chồng mình về là vô tình đẩy nó ra đường, và làm nó hư hỏng đấy.. Cho nên trong cuộc sống gia đình bớt đòi hỏi đi, ít nhu cầu thì sẽ dễ bằng lòng, ít đòi hỏi thì sẽ dễ thỏa mãn, đặt mình vào địa vị của người khác, của đối phương thì dễ hiểu nhau hơn, sẽ hạnh phúc hơn… (tôi ngừng lại một lát tìm ý tiếp theo trên tờ giấy)
- Còn một ý này nữa anh nói nốt rồi chắc là mọi người ăn thôi chứ không dài dòng nữa, cũng muộn rồi (tôi liêc xuống bàn ăn, thức ăn vẫn nguyên và bia thì cốc nào cũng vẫn đấy)
(Còn tiếp)

LY DỊ
(phần 15)
- Vấn đề cuối là câu: “Đéo nhờ được gì ? » Anh nói thật với P là lần đầu anh gọi cho em về việc này em cũng xưng tôi với anh là anh rất không bằng lòng, nhưng sau gọi điện cho anh C anh biết là em nhậu nên nói chung là anh không trách, nhưng vấn đề là em phải nhận thức rõ về vấn đề này. “Anh em đầu ai chấy nấy” việc mình là mình phải tự mà lo, tự giải quyết, còn không tự giải quyết được thì gọi điện trình bầy với anh em, để chia sẻ, giúp đỡ, nhưng ở đời các cụ nói rồi “Giúp được cái eo, chứ không ai giúp được cái nghèo” nếu như vợ chồng em không thương yêu nhau, không bảo ban nhau, chăm sóc nhau, xây dựng một gia đình đầm ấm hạnh phúc thì không ai giúp được bọn em cả. Hạnh phúc, tiền bạc và trưởng thành đều là tự mình trải nghiệm, xây dựng lấy, vợ chồng anh hay vợ chồng anh T có giúp thì cũng chỉ giúp được cái eo thôi, tức là bọn em ốm đau thì lên chăm vài ngày, bọn em mua nhà thì: “Anh ơi, em mua cái nhà này 1 triệu, em có 8 trăm rồi, anh cho em vay thêm 1 trăm, hai trăm nữa nhé” OK thì có thể được chứ anh cho em vay cả 5 trăm, một triệu luôn thì không ai giúp cho em được. Hay là ngay trong việc này của hai đứa, vì cãi nhau, vì đòi ly hôn thì anh chị và mọi người tập trung lại để bàn bạc tháo gỡ chứ anh chị thì ở Bình Dương, tuy không xa lắm nhưng cũng phải bỏ công bỏ việc, Anh chị T thì dưới tận Cần Thơ, cũng có công việc có con cái, cũng cẩu chỗ nọ, cũng chở chỗ kia, kiếm tiền bục mặt ra chứ đâu có thích mà lên can hai đứa đâu. (tôi ngừng một lát)
- Đúng rồi anh, chúng nó mà mua nhà hỏi vay tiền thì lúc đó bọn em có thể giúp cho vay mượn.. được (T nói)
- Trong gia đình lớn, có vợ chồng em, vợ chồng anh, bên phía H thì vợ chồng anh T, rồi sau này còn 2 em nữa, mình phải xác định là xây dựng cho gia đình nhỏ của mình vững mạnh lên để mình khỏe, thế là giúp đỡ được anh em rồi, vợ chồng anh hay vợ chồng anh T như vậy không phiền bọn em là đã giúp đỡ bọn em rồi chứ còn đòi hỏi gì thêm nữa. Vậy nên trách nhiệm của bọn em là phải sống sao cho hạnh phúc, kiếm tiền và xây dựng kinh tế, rồi trách nhiệm là con trưởng, dâu trưởng trong nhà nữa… Sống sao cho mẹ chồng con dâu nó hòa thuận… Chứ như hôm nay mọi người lên đây cũng là vì bị bọn em làm phiền rồi đấy, nhưng thôi không sao, có vậy anh chị em hai bên mới có dịp ngồi lại với nhau, hiểu nhau hơn. Hy vọng là những lần gặp nhau khác của ACE mình là việc vui… chứ không phải là việc buồn như thế này nhé.
- Dạ (cô em dâu gật gật đầu)
- Hy vọng là lần sau anh em mình gặp nhau là việc vui anh nhé (vợ T phụ thêm)
- Cuối cùng là việc quăng đồ, anh nói thật, điện thoại nó là tiền, phải làm cực khổ mới kiếm được, thế bực lên mà ném thì lại phải mua, mà điện thoại giờ toàn điện thoại Tầu, cứ bực lên mà quăng là làm giầu cho Trung Quốc thôi…
- Đúng, cưng quăng đi thì cưng lại phải bỏ tiền ra mà mua chứ làm gì có ai cho?
- Ngoài vấn đề tiền bạc nó còn là vấn đề cảm xúc và lý trí trong đấy nữa. Anh còn nhớ là quê anh có một ông chú ngày xưa mà cáu với vợ quăng đồ, thời còn đèn dầu Hoa Kỳ ấy, ông ấy tháo bóng ra rồi mới ném…
- Anh nói chuyện đùa chứ (mấy anh chị cười..)
- Ồ, anh nói thật đấy, sau vợ chồng ông ấy giầu lắm..
- Hành động ở đây nó thể hiện là ông ấy không mất bình tĩnh, ném đồ chỉ để báo với vợ là “Tôi cáu lắm rồi đấy nhá, bớt cái mồm đi” Chứ ông ấy không mất kiểm soát. Kiểm soát cảm xúc đấy là đỉnh cao trí tuệ của đàn ông đấy, đàn ông vốn thuộc Dương mà, Dương là ngoài, là bao bọc, là ứng đối với bên ngoài, là sức mạnh mà, các cụ cũng có câu: “Có chí thì làm quan, có gan thì làm giầu” kiềm chế được cảm xúc chính là thi gan đấy, vậy nên ông chú mà anh kể trong chuyện sau ông ấy giầu là có lý của nó cả đấy… Thế nên trong gia đình, “Chồng nóng thì vợ bớt lời” đàn ông thì không được mất kiểm soát thì sẽ êm ấm thôi, mà êm ấm thì mới hạnh phúc được, thì mới có tiền có của được, mới có tương lai được. 
- Đồng ý với anh là đàn ông là phải hết sức kiềm chế (T nói)
- Đúng vậy kiềm chế là sức mạnh mà… thôi thế nhé… muốn có sức mạnh thì phải ăn đã… 
- Giờ dừng lại ở đây, không nói đến chuyện hai đứa nữa, anh em mình ăn đã nhé, nguôi hết cả rồi (T nói).
- Thôi mọi người nâng ly, chúc cho vợ chồng cưng sau buổi hôm nay hòa thuận vui vẻ, lần sau mọi người gặp nhau chỉ có vui thôi nhé.
Mọi người nâng ly rồi bắt đầu ăn… Anh C đứng đậy xin uống với mọi người một ly rồi đi làm vì đã đến giờ công trường họ gọi, thế là ông mối chả dc miếng nào…hic.
(Còn tiếp)

ly dij là sự kiện mà người đàn ông phải giặt đồ của mình thay vì trước đó phải giặt cho cả 2