Khổ thân tiếng Việt (!)

KHỔ THÂN TIẾNG VIỆT

29/11/2008 2:37

"Xin chúc mừng thí sinh X đã hoàn thành xong phần thi của mình...". Đó là câu nói khán giả đã phải nghe đi nghe lại rất nhiều lần trong mỗi đêm thi Ngôi sao tiếng hát truyền hình 2008, cũng như trong Cuộc thi người dẫn chương trình truyền hình 2008...

Cụm từ "hoàn thành xong" nếu phải nghe trong cuộc sống thường ngày đã thấy rất nghịch tai. Nó giống như người ta đang cố tình nói sai tiếng Việt một cách bỡn cợt. Bởi vì hoàn thành là một từ Hán Việt có nghĩa là đã xong. Nếu đã hoàn thành thì tất nhiên không còn chuyện xong hoặc chưa xong.

Trong đời thường, người ta dùng từ "xong" thuần Việt, nhưng trong các sinh hoạt văn hóa, từ hoàn thành được sử dụng để thêm phần trang trọng. Cụm từ hoàn thành xong rất vô nghĩa và cực kỳ chướng tai: nó sẽ được diễn dịch là "thí sinh X đã xong xong phần thi của mình". Có ai là người Việt lại nói tiếng Việt theo kiểu ấy không ?

Ngay người dẫn chương trình trong cuộc thi tuyển MC đã nói sai như thế, thì những thanh niên nam nữ đang mơ ước nối gót nghề MC tất sẽ "học tập" và bắt chước nói sai theo.

Liệu có thể trách ai bây giờ ?

Nhiều phụ huynh đã rất khó chịu khi cứ phải nghe đi nghe lại câu nói sai này, bởi trong hàng triệu người xem tivi, có rất nhiều khán giả nhí. Người lớn sẽ không bị ảnh hưởng, bởi họ đã được học nói tiếng Việt một cách tử tế, nhưng các em bé, mới bắt đầu làm quen với ngôn ngữ Việt, lại thường hâm mộ những "gương mặt truyền hình", nghe như thế hẳn các em sẽ nhập tâm và sẽ bắt chước nói sai.

Mà đâu chỉ các em bé. Chính các MC cũng đang "nhân rộng điển hình nói sai" này. Trong chương trình Đường lên đỉnh Olympia của Đài truyền hình Việt Nam, một chương trình được đông đảo học sinh và phụ huynh ưa thích, bệnh nói sai tiếng Việt này cũng đã tìm đến. MC nam của chương trình này cũng đã bắt đầu "thí sinh Y đã hoàn thành xong phần thi của mình". Còn ở Đài truyền hình TP.HCM, ngay trong chương trình Khám phá chữ Việt, một chương trình đề cao cái đẹp của tiếng Việt, MC nam cũng đã kịp "update" cụm từ "hoàn thành xong" này.

Xin hãy chấm dứt kiểu nói sai vô lý này để gìn giữ được sự trong sáng của tiếng Việt!

Camera

Theo báo Thanh Niên : http://www.thanhnien.com.vn/News/Pages/200...1129023720.aspx

---------------------------------------------------------------------------------------------

Trần Phương :

Ôi trời, chỉ có một cụm từ "hoàn thành xong" như trên thì có gì mà bắt bẻ dữ vậy, tôi không nói là tác giả bài báo viết sai, nhưng thực ra còn có nhiều sự tinh tế trong tiếng Việt nữa mà chúng ta chưa thấy hết đó thôi. :(

Đọc bài này mà Trần Phương tôi nhớ lại những tranh luận đã từng xảy ra một thời, cũng là đề tài giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt, chẳng hạn như các biển báo ở các trạm điện : "CẤM không được lại gần", hay như ở công viên : "CẤM không được đi lên cỏ" (chữ "CẤM" viết lớn, có thể thấy từ xa, đến gần thì thấy chữ "không được", như vậy, đã "CẤM" sao lại còn "không" ?), ... Thú thực, đã là người Việt khi đọc những đoạn này thì ai mà chẳng hiểu nghĩa chứ, tuy trong cùng một câu nhưng có thể ngầm tách làm 2 vế để hiểu cùng 1 nghĩa chứ không phải là 2 vế của nó loại trừ nhau, cái tinh tế của tiếng Việt nằm ở chỗ đấy. Cũng như người ta hay nói "hai vợ chồng" là hiểu là 2 người rồi chứ chẳng lẽ lại hiểu là 4 người à ? Lại nữa, có ai nói 4 người là "vợ chồng vợ chồng" đâu, như cụm từ "hoàn thành xong" mà tác giả bài báo trên cho là "chướng tai" hay "bỡn cợt" : "thí sinh X đã xong xong phần thi của mình"

Nếu theo ý của bài báo trên - những cụm từ như vậy là sai, là "bỡn cợt" - thì còn nhiều những câu thành ngữ nữa như "cao chạy xa bay" chẳng hạn (vì phải là "cao bay xa chạy" mới đúng chứ, hì ..), thực ra nó nằm trong sự tinh tế, ý nhị của tiếng Việt mà nhiều học giả khi phân tích chỉ một câu thành ngữ như vậy cũng hết hơn 5 trang giấy ... :D

Tôi cũng xin dẫn một ví dụ : "thương thương quá"

Nếu là "thương thương", thì chỉ "thương" chút chút, thương ít, ... nhưng "thương quá" thì lại là "thương" nồng nàn, say đắm, tức thương nhiều, rõ ràng là 2 vế loại bỏ nhau, làm sao để chung trong một cụm từ để hiểu một nghĩa là "thương nhiều" được, ... :( Cuối cùng, xin kết thúc bài mạn đàm hôm nay của tôi với trích đoạn trong bài thơ "Quê hương" của Giang Nam :

QUÊ HƯƠNG

Giang Nam

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường

Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ:

"Ai bảo chăn trâu là khổ ?"

Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao

Nhớ những ngày trốn học

Đuổi bướm cầu ao

Mẹ bắt được...

Chưa đánh roi nào đã khóc

Có cô bé nhà bên

Nhìn tôi cười khúc khích...

Cách mạng bùng lên

Rồi kháng chiến trường kỳ

Quê tôi đầy bóng giặc

Từ biệt mẹ tôi đi

Cô bé nhà bên (có ai ngờ)!

Cũng vào du kích

Hôm gặp tôi vẫn cười khúc khích

Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi)

................................................

:P :lol:

Thưa chú trần Phương!

Th mạn phép nói về dấu câu của câu: "Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi)"

Sách in sai hay tác giả sai? Chúng ta phải hỏi ngay chính tác giả việc chấm phẩy.

Theo Th nghĩ: Mắt đen tròn! Thương! Thương quá đi thôi!

TH nhớ lúc mới vào năm đầu ĐH được học môn Tiếng Việt. Thoạt đầu TH nghĩ : Thật ngớ ngẩn! Sinh viên ngồi học môn tiếng Việt nhưng sau khi học xong môn này, TH biết chúng ta cần chuẩn hóa, định dạng trở lại cho sinh viên sau nhiều năm bị tạp nhiễm. Đáng tiếc nhiều trường đại học lại bỏ qua môn này!.

Đầu tiên gọi thẳng chả là "Nam Vương", ý muốn nói là Vua đàn ông. Nhưng hình như có vẻ không ổn. Có ai bầu nó làm vua đầu? Bài sau đổi là "Nam hậu". Hê ! Hê! Vậy thằng này Pede?

:D :( :P chính xác là thế!!! Còn đồng mà không chí Lê VL thì không cần nói, cậu ấy hay nói ngọng lắm. may mà nhà đài mời làm chương trình đó chứ không bây giờ lại đang ngồi quán nước trà, miệng lẩm bẩm: " Hà Lội mùa lày, Hà Lội mùa lày...

@ anh Trần Phương:

- thực ra nếu cứ chấp vào câu chữ, mà đây là câu chữ của từ Hán - Việt với từ thuần Việt, thì rất khó. Người dân đâu có biết tiếng Hán đâu, mà họ chiếm phần lớn dân số Việt Nam đó chứ.

- Bây giờ thử phân tích cụm " hoàn thành xong" như sau:

+ Cậu đã làm xong việc đó chưa?

+ Cậu đã hoàn thành xong việc đó chưa?

+ Dạ, em làm xong rồi ạ (ngôn ngữ phổ thông, quần chúng)

+ Dạ em hoàn thành xong rồi ạ (ngôn ngữ bác vọc).

Theo Hạt gạo làng, ngôn ngữ là sự chuyển biến những ngôn ngữ bác học sang ngôn ngữ phổ thông, quần chúng. Vấn đề là số đông hiểu được và được Việt hóa hoàn toàn, chứ không phải tiêng Hán Việt từ hoàn thành có nghĩa là " làm xong rồi" thì ta phải dùng theo ngữ nghĩa đó.

Ta có thể nghe âm vựng của hai câu sau:

+ Dạ, em hoàn thành rồi ạ!

+ Dạ, em hoàn thành xong rồi ạ!

Khi đó nghe câu thứ 2 ta sẽ cảm thấy tin tưởng hơn tới sự vât/sự việc đã làm.

Theo em, việc Việt hóa là vấn đề quan trọng hơn việc sử dụng đúng nghĩa Hán Việt (ta là Việt Nam mà, đâu có phải là người Hán đâu). Và ta cũng đã Việt hóa rất nhiều từ hiện đại của Anh, Pháp, Đức .. mà đâu có sao đâu.

Vài lời thô thiển theo cảm nghĩ của bản thân, có gì sai mong anh đừng chấp mà phân tích cho em tâm phục khẩu phục nhé.

Cám ơn anh nhiều

@ anh Trần Phương:

- thực ra nếu cứ chấp vào câu chữ, mà đây là câu chữ của từ Hán - Việt với từ thuần Việt, thì rất khó. Người dân đâu có biết tiếng Hán đâu, mà họ chiếm phần lớn dân số Việt Nam đó chứ.

- Bây giờ thử phân tích cụm " hoàn thành xong" như sau:

+ Cậu đã làm xong việc đó chưa?

+ Cậu đã hoàn thành xong việc đó chưa?

+ Dạ, em làm xong rồi ạ (ngôn ngữ phổ thông, quần chúng)

+ Dạ em hoàn thành xong rồi ạ (ngôn ngữ bác vọc).

Theo Hạt gạo làng, ngôn ngữ là sự chuyển biến những ngôn ngữ bác học sang ngôn ngữ phổ thông, quần chúng. Vấn đề là số đông hiểu được và được Việt hóa hoàn toàn, chứ không phải tiêng Hán Việt từ hoàn thành có nghĩa là " làm xong rồi" thì ta phải dùng theo ngữ nghĩa đó.

Ta có thể nghe âm vựng của hai câu sau:

+ Dạ, em hoàn thành rồi ạ!

+ Dạ, em hoàn thành xong rồi ạ!

Khi đó nghe câu thứ 2 ta sẽ cảm thấy tin tưởng hơn tới sự vât/sự việc đã làm.

Theo em, việc Việt hóa là vấn đề quan trọng hơn việc sử dụng đúng nghĩa Hán Việt (ta là Việt Nam mà, đâu có phải là người Hán đâu). Và ta cũng đã Việt hóa rất nhiều từ hiện đại của Anh, Pháp, Đức .. mà đâu có sao đâu.

Vài lời thô thiển theo cảm nghĩ của bản thân, có gì sai mong anh đừng chấp mà phân tích cho em tâm phục khẩu phục nhé.

Cám ơn anh nhiều

Kính anh Hạt gạo làng,

Ý của anh cũng trùng với ý của tôi đấy, thực sự thì bản thân cụm từ "hoàn thành xong" (thậm chí nói "Em đã hoàn thành đủ rồi ạ !") chẳng có gì là sai trái hay dư thừa về mặt ngữ nghĩa cả, cũng như khi ta nói "hai vợ chồng" chẳng lẽ lại bị bắt bẻ là 4 người chứ không phải 2 người à ? Còn nếu ai cố tình "không chịu hiểu" (là 2 người) thì tôi coi như người đó không phải là người Việt :(

Và bạn Thiên Huy thân mến,

Th mạn phép nói về dấu câu của câu: "Mắt đen tròn (thương thương quá đi thôi)"

Sách in sai hay tác giả sai? Chúng ta phải hỏi ngay chính tác giả việc chấm phẩy.

Theo Th nghĩ: Mắt đen tròn! Thương! Thương quá đi thôi!

Không phải như vậy,

Thực sự (theo tôi biết) thì cụm từ "thương thương quá" trong câu thơ trên là không có dấu, cái hay của câu thơ nằm ở chỗ ấy, sự tinh tế trong tiếng Việt cũng là ở chỗ ấy. Về hiểu nghĩa thì đúng như bạn đã tách vế như trên, nhưng về đọc thì vẫn liền liền một mạch, không ngắt quãng ... Có ai dám nói là không hiểu ý tác giả muốn nói gì không ?

TH nhớ lúc mới vào năm đầu ĐH được học môn Tiếng Việt. Thoạt đầu TH nghĩ : Thật ngớ ngẩn! Sinh viên ngồi học môn tiếng Việt nhưng sau khi học xong môn này, TH biết chúng ta cần chuẩn hóa, định dạng trở lại cho sinh viên sau nhiều năm bị tạp nhiễm. Đáng tiếc nhiều trường đại học lại bỏ qua môn này!.

Đúng là tiếng Việt cần chuẩn hóa, rõ ràng, xúc tích và gãy gọn, nhưng đó chỉ để thể hiện trong các văn bản hành chính hay trong các văn bản chính luận. Còn trong văn nói hay thơ ca, ... thì cứ hãy để tiếng Việt rung lên theo từng nhịp đập của mỗi trái tim - tâm hồn người Việt.

Vài lời mạn đàm,

Vâng! Th còn trẻ nên chưa được uyển chuyển lắm !. TH còn phải học hỏi nhiều ạ! :(