Luận Quẻ Hàm Và Tình Yêu

Quẻ Hàm - Cái Nhìn Về Tình Yêu Của Cổ Nhân

Quẻ Hàm là nói về nam nữ trẻ tuổi cảm ứng nhau mà kết thành vợ chồng, nó chính là Quẻ Tượng nói về cái Đạo Luyến Ái của Nam Nữ. Đương nhiên ở đây Lý Quẻ nói về một hiện tượng chung trong tạo hóa, chứ không chỉ nói riêng về Nam Nữ luyến ái. Bởi tuy duy Toàn Tức là tư duy chủ yếu của Chu Dịch. Không dùng chữ Cảm (Gồm chữ Hàm trên chữ Tâm) mà bỏ đi chữ Tâm chỉ lấy chữ Hàm, đó tức nói "Vô Tâm Mà Cảm" đó cũng là để nói, nam nữ hấp dẫn lẫn nhau, cảm động lẫn nhau vốn căn bản là vô Tâm. Nam Nữ tương thân tương ái cần có sự Hòa Tâm Thông Ý. Sự cố ý, cưỡng cầu có nhiều lúc lại thành ngược lại. Đó như người xưa nói: "Cố ý trồng hoa hoa chẳng nở, vô tình cắm liễu liễu lên xanh".

Quẻ Hàm Nữ trên Nam dưới, trên là tích cực chủ động, dưới là tiêu cực bị động. Đó ý nói Nữ vốn thuộc về Âm nên cần khai mở thông đạt; Còn Nam vốn thuộc Dương nên có sự khắc chế tiết độ, có như vậy thì sự Cảm mới lâu bền.
Quẻ Hàm nếu Thượng Quái không động, sơ hào động biến thành Quẻ Cách, hào hai biến thành Quẻ Quái, hào ba biến thành Quẻ Đoài. Nếu Quẻ Dưới không động hào bốn động biến thành Quẻ Kiển, hào năm động biến thành Quẻ Khiêm, hào sáu động biến thành Quẻ Cấn. Ý nói một người Nam quá tích cực chủ động sẽ đưa đến "Bị Bách Biến Cách" hành động võ đoán, tự mình quyết định, tức nói bị Tình Cảm bị áp bức phải thay đổi...Cũng có nói người nữ như nếu quá tích cực chủ động, sẽ biến thành đường đi gập nghềnh (Kiển là chân đi thậm thọt) kín đáo thúc đẩy và cuối cùng là có được kết quả.

Nếu như là Sơ Hào và Tứ Hào cùng biến tức thành quẻ Ký Tế tức đã hoàn thành, Hào Hai và Hào Năm cùng biến tức thành Quẻ Thái tức sự thông thoáng, Hào Ba và Hào Sáu cùng biến thì thành Quẻ Tổn ý chỉ sự tổn thất...Ý nói cả hai bên đã có sự cùng chủ động tiến bước thì sẽ đạt được Luyến Ái Thành Công, mọi sự thông thoáng qua lại, cuối cùng là cả hai cùng Tổn (Mất một ít trong Tâm) đó là sự hòa đồng của Tình Yêu vậy.

A Tư Tiểu Khang dịch.