LÊN ĐỒNG - HƯ HAY THỰC

(tiếp)

trích: QUOTE(mưa @ Mar 4 2006, 05:49 PM)QUOTE(chitto @ Mar 4 2006, 02:28 AM)Một canh đồng ở phủ Giày hạng rẻ nhất là 6 triệu đồng. Hạng cao có thể 60-70, đến cả trăm triệu đồng cũng có.

Tức là ai tổ chức? Ai trả tiền? Tiền vào túi ai? Căn cứ vào đâu để chọn đồng?

À, cái này thì lắm chuyện rồi, vì nó mang tính xã hội rất lớn chứ không phải chỉ là tín ngưỡng. Cố nói ngắn gọn thế này:

1. Tổ chức có thể là "Gia chủ", không thể tự lên đồng, tức là những người muốn cầu đồng để xin lộc, giải hạn, cầu làm ăn. Thường là cả một gia đình hoặc tập hợp một số người, bạn cùng buôn bán. Loại này không thể tự lên đồng thì phải mời đồng. Gia chủ phải chịu chi phí hết.

Cũng có thể chính Đồng tự tổ chức, tức là tự chi phí. Vì chính Đồng cũng là người làm ăn buôn bán, cầu thánh cầu thần.

Cũng có thể con nhang đệ tử của đồng góp lại để cầu.

2. Tiền bỏ ra cho những việc sau:

- Cho Nhà đền, khoảng 1/4 - 1/3 số tiền

- Thuê cung văn. Mỗi chiếu đồng 2-3 cung văn hoặc hơn, hát càng hay tiền càng nhiều

- Mua các đồ cúng lễ để rồi phân phát (rất nhiều thứ, post ảnh sẽ thấy)

- Trả cho đồng (nếu không tự mình lên đồng)

Đặc biệt quan trọng nhất, là số tiền mà khi nhập đồng, Đồng phân phát, ném ra xung quanh. Khi lên đồng, vào giá nào thì là vị thánh ấy. Vị ấy thích phát lộc cho ai thì phát, không ai dám cản. Lúc đó giá đồng cầm tiền đưa khắp xung quanh, người không quen biết lớ xớ ở ngòai cũng có phần. (Như tớ ở ngòai cũng được mấy chục nghìn). Tất nhiên đồng sẽ phát cho Cơ cánh của mình là chủ yếu, phần gia chủ ít hơn, người ngoài càng ít. Ngòai ra đồng cũng tự phát lộc cho mình rất nhiều.

3. Căn cứ chọn đồng dựa vào sự nổi tiếng của đồng. Nếu ít tiền thì chỉ có thể mời được đồng bình thường, kém lộc. Nhiều tiền mới mời được đồng hay. Cái này người trong nghề mới biết.

(tiếp)

Sau giá Quan Giám sát đến Quan đệ tam Thủy phủ. Ông này là Tam thái tử của vua hồ Động Đình, cai quản vùng sông nước. Giá này múa song kiếm.

Sau đó Quan đệ tam nghỉ ngơi, ông hút thuốc, uống rượu, và đặc biệt là phát lộc. Ông lấy hàng tệp tiền để trong cái hộp gỗ trước án thờ, phát cho cơ cánh của mình, cho gia chủ, vài người xung quanh.

Một số người ở ngoài đưa vào một đĩa để tiền, ông làm phép bằng cách huơ que hương qua, thế rồi ông thích lấy hết thì lấy, mà thích ban lại cho người kia thì tùy. Có lúc ông không chỉ trả lại cho người ta, mà còn cho thêm tiền người ấy, hoặc cho thêm đồ như thuốc, lon bia,... Nói chung là tùy ông thích làm gì thì làm, người ta được ông nhận cho, làm phép cho là tốt lắm rồi.

Những giá Quan bao giờ nhạc cũng hùng tráng. Ở giữa có đoạn quan uống rượu hút thuốc nghe nhạc. Nếu cung văn hát đến đoạn nào hay, ông vỗ gối ba bốn cái, rồi có thể thưởng tiền.

Các Quan phát lộc thì thường chỉ phát lộc cho người trong cơ cánh và gia chủ, và chủ yếu là tiền to, không phát lộc ra đến ngoài. Mỗi khi uống rượu (giả vờ hoặc thật, tùy), thì 4 phụ đồng phải xòe quạt ra che xung quanh. Động tác rất dẻo và đẹp.

Sau đến giá Quan Khâm sai áo vàng. Bao giờ lúc đầu cũng là dâng nắm hương, rồi cầm một bó hương (đã nhúng dầu sẵn) cháy đùng đùng mà nhảy một lúc, rồi bỏ hương ra nhảy múa thêm một hồi. Giá các Quan nhiều lúc chỉ có nhạc mà không có lời hát.

Cuối mỗi giá, lại phủ vải đỏ lên đầu, là lúc thánh xuất ra, để thánh khác nhập vào

Một số trong đồ lễ.

Đồ lễ cho một giá đồng còn tùy vào số tiền. Thường có các mâm đồ ăn thức uống thông thường. Có mâm đường cát trắng, mâm mì chính, mâm mì ăn liền, mâm bánh ngọt, mâm bánh sữa, mâm hoa quả (nhiều loại), mâm bia lon, mâm nước ngọt, mâm thuốc lá,....

Khi lên Giá nào mà vị thánh ấy có liên quan, thì đồng sẽ lấy đồ ấy ra phát. Chẳng hạn giá các Chầu trên rừng núi thì phát lộc hoa quả, giá các Cô, Cậu trẻ con thì phát bánh ngọt, kẹo, đường trắng, mì chính đồ ăn, giá các Quan thì thuốc, rượu bia, giá ông Hoàng thì bánh.....

(tiếp)

Giá Quan Đệ ngũ Tuần Chanh là giá khá sôi nổi.

Quan Tuần Chanh là vị tướng thời vua Hùng 18, đánh giặc ở sông Chanh (???) và các sông khác. Tòan những sự tích kì dị, chẳng hề có trong bất cứ sách sử nào.

Quan đệ ngũ múa long đao. (Đây là một canh hầu khác)

Hết giá Quan sang giá Chầu. Có Mười chầu, nhưng thường chỉ lên một số giá nhất định.

Giá Chầu là vui nhất. Nhạc hát rất vui vẻ, chiêng trống phèng la rầm rĩ, mọi người xung quanh cũng hào hứng. Khi giá Chầu múa, thì xung quanh vỗ tay và khen ngợi kiểu "Lạy chầu, chầu múa đẹp quá" thì đồng càng múa hăng. Chủ yếu thì cũng chỉ là nhún nhảy, múa tay, quay vòng....

Giá Chầu cũng là mặc lòe loẹt nhất. Vì Chầu chủ yếu là miền núi, nên phải mặc như người miền núi, trang trí trên đầu rất cầu kỳ, vấn khăn gấm, cổ, tai đeo hoa, đeo vòng lủng lẳng....

Quá trình thay đổi trang phục cho Chầu. Đầu tiên đội khăn vành dây, mặc xiêm vào

Rồi mặc áo, đeo vòng....

Đội khăn mũ, thế là xong

(tiếp)

Tiếp cảnh hầu đồng này.

Các giá Chầu đủ loại, có Chầu là người miền núi, lại có cả miền xuôi. Lúc thì mang hoa quả, lúc lại chèo thuyền. Thường lên các giá Chầu Đệ nhị, Chầu Lục, Chầu Bát, Chầu Bé. Chầu Bát hình như là bà nữ tưỡng Bát Nàn của Hai Bà Trưng xưa kia nữa cơ.

Giá Chầu bao giờ cũng phát lộc nhiều hơn các giá khác, vì các Chầu thì vui tươi, "dễ tính hơn". Nhạc giá chầu rất vui, nhộn nhịp, không khí sôi động. Dưới đây là cảnh Chầu phát lộc, bằng cách ném tiền ra xung quanh, ai cũng cố vớ lấy một ít. Thường là ném tờ 200-500đồng. Những loại tiền 10 nghìn chỉ đưa cho gia chủ, tiền 50nghìn chỉ đưa cho phụ đồng.

(Riêng tớ thì Chầu còn nhằm vào mình mà ném quả, và sai phụ đồng đưa ra hẳn 10 nghìn )

(tiếp)

Chầu Lục phát hoa quả

(tiếp)

Một canh đồng khác nữa nhá.

Ở đây là đồng cậu, tức là nam. Tớ thấy đồng là nam múa hăng hơn đồng nữ, điệu bộ cũng đặc biệt hơn.

Cũng là giá Chầu Lục, đồng này nhai trầu, hút thuốc, mắt long lanh rất chi là .... đồng bóng

Hết giá Chầu đến giá ông Hoàng. Thường lên ba giá ông Hoàng Bơ, Hoàng Bảy, Hoàng Mười.

Giá ông hoàng Bơ. Ông này là ở miền biển cả. Xưa Dương Thái hậu (không biết đời nào) chạy giặc, đem ba con nhảy xuống biển, ông Hoàng Bơ linh ứng. Những người làm ăn về đường sông biển thường xin lộc ông Hoàng này. Ông hoàng Bơ áo trắng.

Ông Hoàng Bơ uống rượu, xung quanh phải xúm xít vào che cho ông uống

(tiếp)

Ông Hoàng Bơ đang nghe hát. Đoạn nào hay là ông vỗ bộp bộp mấy cái xuống cái gối tựa tay.

Rồi đến giá ông Hoàng Bảy. Ông Hoàng Bảy đánh giặc, chết ở Bảo Hà - Lào Cai. Vì thế đền Bảo Hà rất thiêng. Ông Hoàng Bảy áo xanh, nổi tiếng ăn chơi. Vì thế bài hát ca ngợi ông là ca ngợi các thú ăn chơi: chơi gái, chơi cờ bạc, uống trà, uống rượu, hút thuốc phiện. Đến giá này thì điếu thuốc cho đồng thường có tẩm ít thuốc phiện

Những tay chơi cờ bạc rất máu xin lộc của ông Hoàng Bảy.

Sau đến giá ông Hoàng Mười. Ông này chuyên về văn chương thơ phú thanh tao, văn chầu rất nho nhã bay bướm. Ai cầu công danh học hành thì xin lộc ông này. Ông mặc áo vàng, múa cờ rất dẻo. Ông Hoàng Mười chết ở Nghệ An, thành thần ở đó.

Nguồn:www.vnmedia.vn

Pháp sư" hay người đàn bà... "điên loạn"?

Cập nhật lúc 10h16" , ngày 24/10/2007

"Pháp sư" Loan đang nhập hồn (lên đồng) Đức Thánh Trần để ra sức... "phán" về số phận của Phóng viên Vitinfo (PV trong vai người đi xem bói)

Tự xem mình là người “cứu thế”, thánh, thần ban cho sức mạnh siêu nhiên, việc trần tường- việc âm biết tận, quyền năng, pháp thuật vô biên… Bà Trần Thị Loan (thôn 2, xã Sa Sơn, huyện Sa Thầy (KonTum) đang khiến nhân dân và chính quyền địa phương bất bình. Phóng viên báo chí đã về địa phương để tìm hiểu sự việc trên…

Tự xem mình là người “cứu thế”, thánh, thần ban cho sức mạnh siêu nhiên, việc trần tường- việc âm biết tận, quyền năng, pháp thuật vô biên… Bà Trần Thị Loan (thôn 2, xã Sa Sơn, huyện Sa Thầy (KonTum) đang khiến nhân dân và chính quyền địa phương bất bình. Phóng viên báo chí đã về địa phương để tìm hiểu sự việc trên…

Nhận diện… “pháp sư” Loan

“Pháp sư” Loan tên thật là Trần Thị Loan, năm nay khoảng 36 tuổi, quê huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Bà Loan vào KonTum theo diện kinh tế mới năm 1968 cùng với chồng và 2 con.

Theo những người quen biết bà Loan thì bà Loan đã có thời gian hành nghề coi bói từ năm 20 tuổi. Vào Sa Sơn tiếp tục làm nông, nhưng cuộc sống của bà Loan cũng không khấm khá gì vì bà vốn tính lười lại hay… “buôn chuyện”.

Nhiều người quả quyết rằng, có đôi lúc thần kinh bà Loan không ổn định hình như hoang tưởng. Không ít lần chị ta coi bói, đoán vận cho mọi người, nhưng không ai tin…

Mọi việc bắt đầu vào những tháng cuối năm 2006, đầu năm 2007, khi xã Sa Sơn liên tục có 4 người chết (2 người chết vì tai nạn giao thông, 1 người tai biến mạch máu lão, 1 người điện giật).

Mặc dù đây là những tai nạn ngoài ý muốn, nhưng đang sẵn dụng tâm truyền bá mê tín dị đoan nhằm thu hút được nhiều người đến xem bói toán, bà Loan đã rêu rao khắp thôn 1, thôn 2 trong xã Sa Sơn rằng: “Nhân danh thánh thần, ta phán rằng: Dân xã Sa Sơn huyện Sa Thầy tỉnh Kon Tum đang bị tà ma từ cõi âm trù úm nên sắp đến thôn 1, thôn 2… sẽ tiếp tục có người chết!”.

Chẳng biết lời đoán của “pháp sư” Loan “độc” tới cỡ nào, hay do mâu thuẫn nảy sinh trong gia đình mà Vũ Hữu Kỳ - con trai cả của bà Loan đã… thắt cổ tự vẫn ngay tại nhà.

Ấy vậy mà nỗi đau mất con chưa kịp nguôi ngoai thì bà Loan lại tiếp tục lên đồng để biến thành “pháp sư” và phán: “Đức thánh, đức thần chỉ dạy rằng: Do tên, tuổi của đứa con trai ta trùng với bà con trong dòng họ tổ tiên thời vua chúa nên họ đã từ cõi âm trở về bắt nó đi nhằm truyền pháp thuật cho ta giúp dân, cứu cả trần gian này!”.

Và như khẳng định lời “tiên đoán” của mình về thế lực ma quỷ đang trù úm nhân dân xã Sa Sơn và với trách nhiệm của nhà… “tiên tri cứu thế” là đánh đuổi tà ma, bà Loan đã lôi kéo được ông Trần Xuân Hải – Thôn trưởng thôn 2 chung tay huy động hơn 130 hộ dân trong thôn, góp mỗi hộ 100.000 đồng nhằm xây dựng miếu thờ Thần Hoàng đánh đuổi tà ma.

Chứng kiến hoạt động tuyên truyền mị dân, truyền bá mê tín dị đoan từ nhiều năm qua của bà Loan, ông Phan Thanh Tứ, Hội người cao tuổi xã Sa Sơn bức xúc: “Làm người Việt Nam, ai cũng có truyền thống hiếu đạo thờ cúng tổ tiên, nhưng kiểu cúng bái nhập đồng, nhập bóng, bói toán vận số và việc gom tiền của dân nghèo xây miếu thờ thần thánh là việc làm mê tín dị đoan.

Theo cụ Phan Thanh Tứ, dưới sự giúp sức của trưởng thôn Trần Thanh Hải, hầu hết các hộ dân trong thôn 2 đều đã đóng tiền xây miếu thờ thần cho bà Loan.

Biết rõ những hoạt động trái pháp luật này, Đảng uỷ, UBND xã Sa Sơn đã nhiều lần yêu cầu bà Loan chấm dứt các hoạt động bói toán, đồng bóng, bác bỏ đơn xin lập miếu thờ thần, hoàn trả lại tiền đóng góp cho người dân.

Nhưng, có lẽ, biện pháp xử lý còn quá nhẹ tay của chính quyền địa phương nên hoạt động truyền bá của bà Loan vẫn ngày một phát triển, hoạt động trắng trợn ngay tại nhà…

Ông Bùi Xuân Mạnh, Trưởng Công an xã Sa Sơn, cho biết nhiều khi cán bộ xã đến làm việc, bà ta còn ngang ngược la hét, đuổi cán bộ ra khỏi nhà…

Mượn thuật “ngoại cảm”, xúc phạm anh linh các liệt sỹ

Thuật “lên đồng”, nhập bóng của pháp sư Loan không chỉ dừng lại ở đó. Vào giữa tháng (9/2007), bà Loan lại một phen làm người dân thôn 2 hoảng loạn khi lên đồngvà phán rằng: “Dưới vườn sau và nền chuồng chăn nuôi bò nhà bà có hài cốt các liệt sỹ.

Để minh chứng cho những lời phán ấy, cuối tháng (9/2007), bà Loan đã hùng hổ bỏ nhà đi… biệt tăm suốt một tuần liền. Ngay sau khi trở về nhà, bà Loan đã nói với mọi người dân thôn 2 biết rằng, bà đã được ngộ đạo, đồng thời là người duy nhất tại Tây Nguyên có khả năng thiên phú là triệu hồi được các linh hồn tại cõi âm.

Để chứng minh khả năng thiên phú ấy, ngày (4-5/10), bà Loan đã thuê người xới tung khu vườn sau và nền chuồng bò nhà mình để tìm hài cốt liệt sỹ.

Nhưng, sự thật là thế nào? Ông Ngô Công Phương - Phó chủ tịch UBND xã Sa Sơn, cho biết nhận được tin từ bà con thôn 2, về việc bà Loan đào vườn, nền chuồng bò nhà mình để đào hài cốt liệt sỹ. Chính quyền UBND xã đã cử cán bộ MTTQVN, Hội Cựu Chiến binh cùng xuống hiện trường để chứng kiến.

Nhưng, sau khi kiểm tra thực tế tại nhà bà Loan, chúng tôi khẳng định, những lời bà Loan nói là hoàn toàn bịa đặt.

Tại hiện trường, không có di vật nào chứng tỏ đó là nơi chôn cất các anh hùng liệt sỹ. Tất cả những gì đào được tại hiện trường trong ngày (5/10/2007), chỉ là một chiếc áo rách cũ mang hiệu Duleted R Italia!.

Những việc làm lừa bịp của bà Loan không chỉ dừng lại ở đó. Không biết từ nguồn tin nào hay của chính bà Loan, ngày (9/10/2007), Phòng Nội vụ- LĐ&TB-XH, UBND huyện Sa Thầy đã giới thiệu nhà ngoại cảm Nguyễn Hữu Thuận cùng đoàn ngoại cảm của (Trung tâm nghiên cứu tiềm năng con người) về tận nhà bà Loan để truy tìm 10 bộ hài cốt liệt sỹ!

Nhưng, theo ông Bùi Xuân Mạnh Trưởng công an xã thì, khi yêu cầu xuất trình giấy tờ, nhà ngoại cảm Nguyễn Hữu Thuận chỉ đưa ra bản photocopy giấy giới thiệu sô 85/TT của TT nghiên cứu tiềm năng con người do bà Nguyễn Thị Tuyết Mai – Giám đốc TT ký và giấy giới thiệu của phòng nội vụ- LĐ&TB- XH huyện Sa Thầy.

Tuy nhiên, là người có mặt suốt quá trình khai quật tại vườn nhà bà Loan, ông ANhíh, Chủ tịch UBMTTQVN xã Sa Sơn nói: Việc cơ quan Quân sự, phòng nội vụ - LĐ&TB - XH huyện Sa Thầy khẳng định khu vực chuồng bò và khu vực vườn sau nhà bà Loan có hố chôn tập thể các liệt sỹ là hoàn toàn vô lý.

Điều hiển nhiên, đã là mộ tập thể thì những người hy sinh phải cùng một thời điểm. Thế nhưng, ngày hy sinh của các liệt sỹ (theo thống kê của nhà ngoại cảm Nguyễn Hữu Thuận) được chôn tại đây lại có thời điểm lệch nhau: 1người hy sinh năm 1967, 1 người hy sinh 1968, 1 người 1970, 3 người 1971, 2 người 1972.

Vả lại, khi khai quật lên hoàn toàn không có một di vật gì, không có một mảnh xương nào!

Thế nhưng, họ cứ lấy từng nắm đất tại hiện trường và cho đấy là: “hài cốt các anh hùng liệt sỹ” khiến nhiều người dân trong xã vô cùng bất bình.

Tất cả những việc làm trên đây của bà Loan, rõ ràng là những hoạt động mê tín dị đoan, gây hoang mang bất bình cho nhân dân xã Sa Sơn.

(Theo Nguyễn Thanh - Vitinfo)

Chuyện "cắt tiền duyên" Phoenix được nghe và chứng kiến không ít. Có vô vàn lý do để "cắt tuyền duyên" trong đó cơ bản nhất là để dễ lập gia đình cho những người muộn màng. Thậm chí có nhiều người lập gia đình rồi vẫn đi "cắt tiền duyên" cho hôn nhân được thuận. Cung cách thì mỗi thầy mỗi kiểu.

Ngay gần đây không lâu có một cô bạn kể cho Phoenix nghe chuyện gia đình đi "cắt tiền duyên" cho cô ấy vì kiếp trước cô ấy là "con thỏ ngọc của Hằng Nga". Mặc dù không xa lạ với những nguyên do nhưng lý do có vẻ "ngộ nghĩnh" này cũng đã làm Phoenix cười âm ỉ mất 1 tối. (Cười vì thấy có một lý do thú vị chứ không phải là bài bác cô bạn ấy.

Nhân nhớ chuyện này, Phoenix post lại một bài báo liên quan. Mời các ACE cùng đọc.

Nguồn: http://www.nguoi-viet.com

[/font]Chuyện lạ ở Hà Nội: “Ly hôn” với người cõi âm để dễ lấy chồng Monday, August 30, 2004

HÀ NỘI 31-08.- Các báo ở Hà Nội cho biết tại các trung tâm bói toán, lên đồng ở Hà Nội gần đây có hiện tượng khá lạ lùng rất nhiều cô gái xếp hàng dài chờ đợi để làm cuộc ly hôn với người cõi âm, để dễ có người yêu và dễ lấy chồng.

Cô đồng người rung rung, tay phải đặt vào ngực, tay trái đặt lên trán, mắt nhắm nghiền, miệng lẩm bẩm. Cô đang nói chuyện với người cõi âm. Hai khách hàng ngồi bên cạnh cô chừng 26-27 tuổi. Hai cô gái váy ngắn công sở ngồi chắp tay thành kính. Ngồi phía ngoài là 4 cô gái khác, trạc tuổi ấy, gương mặt chờ đợi. Trước mặt họ, bàn thờ bày mâm ngũ quả có treo ảnh Phật Bà Quan Âm. Khói hương nghi ngút trong căn phòng tập thể chật hẹp.

Bất động một hồi vì bận nói chuyện với người cõi âm, cô thình lình quay sang khách hàng: “Phải cắt tiền duyên thôi nếu em muốn có người yêu và lấy chồng suôn sẻ”. Cô đồng có khuôn mặt xinh đẹp, nổi bật với váy đen áo tím. Cô xoay chân cho đỡ mỏi rồi nhoẻn một nụ cười thấu hiểu: “Gần đây, khách hàng của chị đa số là những cô gái 25-28 tuổi, thậm chí các chàng trai 30 tuổi. Tất cả đều gặp trở ngại trong đường tình yêu, hôn nhân. Nhiều người như thế lắm, nhiều đến mức mà chị chẳng cần hỏi đến thánh thần cũng có thể nhắm mắt mà nói về các em. Không hiểu sao bọn trẻ bây giờ khó lấy chồng lấy vợ. Các em yêu muộn, lười yêu mà nhiều cô xinh đẹp giỏi giang nhưng lại cứ để cho mình già dần”.

Khách hàng vẫn thành kính. Cô đã đi 4 bà đồng, 2 nhà ngoại cảm và cả một thầy chuyên tìm mộ liệt sĩ. Ai cũng bảo cô phải cắt tiền duyên. Cô làm ở một công ty dầu khí, tháng kiếm được hơn 3 triệu chỉ đổ tiền vào trang điểm, học khiêu vũ, offline với các chatter, học đến nát bét mấy quyển giáo trình lớp tiếng Anh buổi tối. Trông cô không quá hấp dẫn nhưng cũng duyên dáng, đáng yêu. Vậy mà cô vẫn chưa có mối tình nào trọn vẹn.

Cô đồng lại đặt tay phải lên ngực, tay trái lên trán. Người cô vẫn run lên: “Phải cắt tiền duyên, cắt mối tình kiếp trước của em đi. Kiếp trước em có hẹn hò với một người. Hai người đã hẹn thề yêu nhau đến kiếp sau. Nhưng kiếp sau em đầu thai được, còn người ta thì không. Người ta cứ theo em như duyên nợ. Em muốn làm gì, yêu ai đều trượt”. Mặt cô đồng lại đỏ hơn, rung rung. Về sau cô giải thích rằng: “Chị nói chuyện với người cõi âm mất nhiều sinh khí lắm”. Giọng cô ngày một thánh thót.

“Trước hết, phải làm một đám cưới âm cho người tiền kiếp của em. Phải dỗ dành nịnh nọt để anh chàng của em đồng ý với đám cưới âm đấy. Anh chàng này có công năng mạnh lắm, lại có chức sắc trong cõi âm. Thế này thì em phải lên phủ Tây Hồ với chị rồi. Phải đăng đàn, làm một lễ thật lớn và cần đến sự giúp đỡ của quan giám sát. Em phải hiểu là cắt tiền duyên giống như một cuộc ly hôn với người cõi âm vậy. Còn chưa ly hôn được em còn chưa yêu được ai, chưa lấy được người nào”.

Ðến vị khách hàng thứ 3 mà mối quan tâm lớn nhất vẫn là chuyện tình duyên nhọc nhằn khi muộn tuổi. Lần này thì cô đồng đổi bài: “Em bị một vong nữ đi theo. Người ta theo em cách 2 năm nhân dịp em vào đền. Việc trước tiên của em là đọc kinh đủ 9 ngày. Sau 9 ngày em quay lại đây làm lễ giải hạn. Nếu việc đọc kinh 9 ngày, đủ 9 vía mà thành công thì em làm lễ nhỏ tạ ơn hết khoảng 200 nghìn đồng. Nhưng sau 9 ngày mà vẫn chưa có dấu hiệu chuyển biến, chưa có người bạn trai nào có ý định thực sự đến với em thì phải đăng đàn trên phủ đấy. Tốn kém hơn nhưng làm đi cho nó nhẹ lòng”.

Các cô gái văn phòng đồn với nhau rằng: Cô đồng này có tiếng lắm, một năm trở lại đây rất linh, đặc biệt trong vấn đề cắt tiền duyên.

Nhà cô ở phòng cuối cùng trong một khu tập thể “cổ kính” nhất Hà thành. Cầu thang vừa tối vừa ẩm thấp. Bác trông xe dưới tầng một vừa chỉ đường vừa cười: “Cô đồng ấy à, mới khự đấy chứ. Chắc khâu quảng cáo của cô ấy tốt”.

Lịch làm việc của cô đồng rất chuyên nghiệp. Ai muốn đến phải hẹn trước qua điện thoại. Cứ đợi cô ghi vào sổ, sắp xếp chán rồi mới đến lượt. Cô ngồi lên đồng, điện thoại di động để trước mặt. Chuông đổ liên hồi. Cô dùng một số City phone để giao dịch cho tiện. Cô đang lên đồng, mặt đỏ gay nhưng vẫn quát cô bé con chừng 10 tuổi ở gian ngoài đang nô nghịch hay chạy lên đuổi mèo khi cậu miu quanh quẩn bên điện.

Khách của cô, một số lớn là do một ông thầy chấm tử vi trên phố Hàng Trống giới thiệu. Ông bảo: “Ngoài xem số tử vi phải đến cô để cắt âm khí thì mới trọn vẹn được”. Cô thì bảo: “Sau khi cắt âm phải chấm tử vi mới biết được cuộc đời mình ở tầm rộng và xa”.

Vậy mà vẫn có rất đông khách hàng trẻ tuổi đến chầu chực ngồi bên cô thành kính đến mù quáng. Họ nghĩ mình được vỗ về, ve vuốt tâm linh. Một lễ cắt tiền duyên cô lấy chừng 2 triệu đồng. Có cô cắt tiền duyên đến 3 lần rồi mà vẫn chưa có người yêu. Tên khách hàng cứ xếp dài bên cạnh quyển danh bạ. Ngày càng đông đảo hơn những cô gái văn phòng đến xếp hàng đợi cô đồng cắt duyên kiếp trước. Quyển sổ những người đã được cô xem thì dày cộp trong đó ghi chi chít tên tuổi nghề nghiệp. Trang nào cũng có ít nhất một khách hàng khai báo nghề nghiệp: Sinh viên.

Trong sổ cô đồng ghi cơ man các số điện thoại liên hệ. Bên cạnh đó là danh mục lễ sắm. Một buổi đăng đàn chừng hơn một triệu. Lễ nhỏ thì bốn trăm rưỡi, năm trăm. Tiền công của cô một lần ra phủ là 200 ngàn. Mọi thứ cô đều ghi chi tiết ở sổ: Tổng số là bao nhiêu, đặt trước là thế nào. Một lễ cắt tiền duyên trên dưới 2 triệu, tùy vào âm vận tốt xấu của khách hàng. Khách xem xong thì lên ban đặt “lễ”. “Lễ” nhỏ thì 30 đến 50 nghìn. Khách đặt xong cô đến thắp tuần hương mới, thu “lễ” về...

Trong phòng của cô nhiều sách lắm: Lịch vạn niên thực dụng, Chúng ta thoát thai từ đâu, Khoa học nhận dạng, Cảm xạ học thực hành, Can chi thông luận... cả Phụ nữ và ăn chay hay quyển Tự học Hán văn. Cô là thánh thần chắc cũng do con đường tự học...

Nguồn: http://www.hue.vnn.vn/vanhoa/

"Hầu bóng" - một loại hình nghệ thuật diễn xướng dân gian16:09' 11/10/2006 (GMT+7)

Tháng 8 Âm lịch hằng năm, tại Côn Sơn-Kiếp Bạc, nhân dân lại biểu thị lòng tôn kính vị Anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo, người được nhân dân tôn xưng là Đức Thánh Trần bằng nghi lễ hát văn Hầu Thánh linh thiêng. Sau một thời gian dài gián đoạn, từ ngày 7 đến 12/10 năm nay, lần đầu tiên Liên hoan Diễn xướng dân gian “Hầu Thánh” được Bộ Văn hóa-Thông tin chỉ đạo tổ chức công khai và bài bản tại đây...

Đền thờ đức Trần Hưng Đạo tại số 36 Võ Thị Sáu, quận 1, TP.HCM

Việc Bộ Văn hóa-Thông tin cho khôi phục và tổ chức công khai các giá đồng hầu thánh có ý nghĩa tích cực, phù hợp với xu thế xã hội hiện nay. Hiến pháp năm 1992 đã quy định: người dân có quyền tín ngưỡng và không tín ngưỡng. Nhưng đã có một thời gian dài, chúng ta không phân biệt rõ giữa tín ngưỡng và mê tín dị đoan, dù thực tế có những yếu tố mê tín "ký sinh" vào "hầu bóng" như bói quẻ, xóc thẻ... Ngày nay, các nhà quản lý văn hoá đã phân biệt rõ mê tín và tín ngưỡng, cùng với tính dân chủ trong văn hoá mở rộng, vai trò các cá thể có điều kiện xuất hiện hơn, nên đã tôn vinh đúng giá trị của "hầu bóng".

Theo Giáo sư, Tiến sĩ Tô Ngọc Thanh, việc công nhận "hầu bóng" có hơi muộn, nhưng muộn còn hơn không. Vì nhận thức là cả một quá trình. Sinh hoạt "lên đồng" của nhân dân và tín đồ khác với biểu diễn của các đoàn. Nhưng các đoàn có thể khai thác chất lượng nghệ thuật của "hầu bóng" hơn là yếu tố tâm linh, vì cùng một hiện tượng văn hoá có thể khai thác ở nhiều khía cạnh khác nhau, không thể hạn chế tính đa dạng của văn hoá.

Từ giá trị tâm linh...

Là một loại hình sinh hoạt văn hóa tâm linh thuộc về dân gian có từ lâu đời, nghi lễ "Hầu Thánh”, ”lên đồng" có ý nghĩa tôn vinh các nhân vật lịch sử cùng với công trạng của các vị dưới hình thức diễn xướng có nghi lễ và hát văn... Tuy nhiên, có một thời gian dài, do hoàn cảnh đất nước chiến tranh, điều kiện kinh tế xã hội chưa cho phép, cho nên nó chưa trở thành một hoạt động bình thường trong đời sống lễ hội ở VN.

"Hầu bóng" bắt nguồn từ tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt. Thực chất, nó xuất phát từ thế giới quan của người Việt cho rằng mỗi thế giới hữu hình luôn tồn tại song song với một thế giới vô hình, như câu của người Việt nói rằng: "bên âm, bên dương" chứ không phải "trên dương, dưới âm" như của đạo Phật.

Người Việt cổ cho rằng có bốn thế giới: Thế giới trên trời (ở nước nông nghiệp như ta chỉ đơn thuần coi thế giới trời là nơi trú ngụ các tác nhân gây mưa); thế giới dưới nước; thế giới rừng (nơi sinh ra, nơi quần tụ của tổ tiên ta); thế giới người. Điểm đặc biệt ở VN là các thế giới này đều do các bà mẹ (Mẫu) cai quản.

Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thoải, Mẫu Thượng Ngàn và với riêng Mẫu Liễu Hạnh như một sáng tạo của nhân dân thế kỷ 16 - một thế kỷ loạn lạc luôn luôn. Đức Thánh Mẫu trở thành chỗ dựa tâm linh để "cứu khổ cứu nạn cho người dân".

... đến giá trị nghệ thuật

"Hầu bóng" là một trạng thái thăng hoa của con người do tự kỷ ám thị thánh nhập vào mình, dẫn đến chỗ vô thức, tái diễn lại những cử chỉ, động tác của vị thánh đó cùng với lời hát, tiếng đàn của cung văn.

"Hầu bóng" là một phức thể văn hoá, nó tạo ra một không gian "ảo"; do đó không thể tách rời riêng từng giá trị của làn điệu, lời ca hay động tác, mà nó là một sự tổng hoà.

Đối với “Hầu Thánh”, “Lên đồng”, yếu tố chủ đạo là nghi thức nhập hồn của các vị thần linh vào ông đồng, bà đồng. Nhưng để thể hiện nghi thức ấy, cần có môi trường cho hoạt động diễn xướng. Đấy là không gian thờ cúng trang nghiêm tại các Đền, Điện thờ... Các bàn thờ phải được trang trí rực rỡ màu sắc, với những đồ thờ cúng sang trọng. Bên cạnh đó còn có âm nhạc, hát văn, múa đồng để làm nền cho lễ nghi tín ngưỡng.

Một giá đồng thực sự là một sân khấu dân gian đặc thù, một sân khấu tâm linh, một kiểu sân khấu còn ở dạng "nguyên hợp" giữa các yếu tố nghệ thuật và tín ngưỡng...; âm nhạc, hát văn và múa thiêng không thể tách rời nghi lễ nhập hồn. Người trình diễn và người xem như là nghệ sĩ và khán giả vậy. Sự hứng khởi của người xem tác động không nhỏ đến tâm lý người hầu bóng, tạo nên sự giao tiếp đồng cảm vừa tâm linh lại vừa mang tính nghệ thuật.

Việc nhân thần hóa và lịch sử hóa các vị Thánh Tứ phủ được phản ánh trong các bài văn chầu kể lai lịch, sự tích liên quan đến các huyền thoại truyền thuyết về cuộc đời, sự nghiệp của các vị tiên hiền... Lòng yêu nước thông qua việc tôn vinh các vị thần đã được tín ngưỡng hóa, linh thiêng hóa. Tín ngưỡng Tứ phủ thông qua đó khẳng định vị thế của mình về phía dân tộc, nhân dân, một thứ chủ nghĩa yêu nước đi vào thế giới tâm linh của con người...

Nhiều vị Thánh cũng là các nhân vật lịch sử: Quan lớn Tuần Tranh là danh tướng thời An Dương Vương; Ông Hoàng Bảy là quan triều đình trấn giữ vùng Lào Cai, Yên Bái; Ông Hoàng Mười là quan văn thời Lê trấn giữ vùng Nghệ An... Những vị thần Tứ phủ có cả người các dân tộc vùng cao như Chầu Thác Bờ là phụ nữ Mường; Bà chúa Xứ là phụ nữ Chăm… Điều đó đã khẳng định trong tín ngưỡng Tứ phủ xa xưa người VN đã mang tinh thần đoàn kết, bình đẳng như một nhà, không hề có phân biệt đối xử hay kỳ thị.

Hát văn hầu bóng là sinh hoạt văn hóa cộng đồng. Ở đây, yếu tố tín ngưỡng và văn hóa đan quyện vào nhau làm cho người dự cùng lúc đáp ứng được nhu cầu tâm linh và nhu cầu mỹ cảm thông qua hưởng thụ những giá trị văn hóa nghệ thuật của diễn xướng dân gian... Điều đó lý giải vì sao “hầu Thánh” vẫn là sinh hoạt không thể bị loại bỏ khỏi đời sống hiện đại.

* Liên hoan Diễn xướng dân gian “Hầu Thánh”: cần "gạn đục khơi trong"

Ông Nguyễn Khắc Minh, Trưởng ban quản lý di tích Côn Sơn - Kiếp Bạc cho biết: "Năm nay là năm đầu thực hiện "Đề án Lễ hội" đã được UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt nhằm nâng cấp lễ hội này thành Lễ hội quốc gia. Do đó, việc tổ chức thử nghiệm “Festival Hầu Thánh” nhằm khẳng định bản sắc độc đáo của Lễ hội Côn Sơn - Kiếp Bạc. Đồng thời, qua mẫu hình “Hầu Thánh” được tổ chức có bài bản, có hướng dẫn sẽ hạn chế những yếu tố mê tín dị đoan, hạn chế những mặt tiêu cực của nghi lễ này. Phần liên hoan “Hầu Thánh” có sự phối hợp nghiên cứu chỉ đạo của Viện Văn hóa, Bộ Văn hóa-Thông tin. Kịch bản và đạo diễn lễ hội do Viện Văn hóa đảm nhiệm".

Theo ông Minh, Lễ hội mùa Thu và những nét mới như vậy chắc chắn thu hút nhiều người quan tâm. Chính vì thế, tại Côn Sơn - Kiếp Bạc, những ngày chính hội, công tác an ninh trật tự được chú ý tăng cường để bảo đảm lễ hội lành mạnh, trang nghiêm...

Diễn xướng dân gian “Hầu Thánh” vẫn tồn tại trong dân gian và sẽ sai lầm nếu không có sự quan tâm của cơ quan chức năng. Tổ chức “Liên hoan Hầu Thánh” ở Kiếp Bạc lần này có thể nói là một Liên hoan độc đáo để bảo tồn một di sản phi vật thể; đồng thời "gạn đục khơi trong" làm cho sinh hoạt này lành mạnh, đáp ứng nhu cầu của đời sống xã hội...

Nguồn: http://www.sgtt.com.vn

Linh đồng

Theo Thiền Uyển tập anh thì lên đồng xuất hiện ở nước ta sớm nhất là vào thế kỷ 12. Cuốn sách chính thức nghiên cứu về hiện tượng lên đồng là Vân Cát thần nữ xuất bản năm 1990. Hội thảo khoa học quốc tế lần đầu do nhà nước tổ chức vào năm 2001. Và Liên hoan diễn xướng hầu Thánh - lên đồng được tổ chức công khai lần thứ nhất tại Kiếp Bạc, Hải Dương tháng 10.2006.

Giải cứu tâm linh

Giá hầu bà chúa Thác Bờ Hoà Bình là một trong Tứ vị Chầu Bà, hoá thân trực tiếp của Tứ vị Thánh Mẫu

(Mẫu thượng thiên, Mẫu địa, Mẫu thoải, Mẫu thượng ngàn). Bà có vai trò coi sóc miền thuỷ phủ.

Đêm mơ

Một không gian thật lý tưởng để con người có thể thăng thoát, phát lộ những khả năng siêu việt, để gần gũi hơn khi tiếp xúc với thế giới thần linh và tâm linh

Trời Nam có Đức Hoàng Mười

Phong tư nhất mực tuyệt vời không hai

Nền chí dũng, bậc nhân tài

Văn thao võ lược tư trời thông minh

Tiêu dao di dưỡng tang tình

Thơ tiên một túi Phật kinh trăm tờ

Điện lên đồng được dựng lên ngay trên sân tiền tế. Người đến xem đông như nêm cối. Cứ hai tiếng một lần, các cơ cánh thay nhau lên đồng. Tôi ngắm nghía một cách thích thú những người đàn bà nông thôn, già có, trẻ có, đang dán mắt vào những giá đồng, mặc kệ những đứa con hay cháu đang lăn lóc ngủ trên manh chiếu xốc xếch do nhà đền dọn ra trong dịp đại lễ. Những giấc ngủ phớt lờ muỗi đói. Lúc này đã hơn 2 giờ sáng, nhẽ thường ngày những người nông dân kia vừa hưởng một giấc đẫy và chuẩn bị thức dậy để lo cho những chuyến đò dọc, một lần đi xa hay một phiên chợ sớm tong tả mang nông sản vừa ngon lành vừa rẻ mạt về cho phố, thị... Những con mắt vốn quen nhíp lại ngay khi gà mới vào chuồng nay vẫn tỉnh queo, đôi lúc còn ánh lên vẻ tinh anh hiếm hoi khi cô Bơ, cô Chín giáng nhập vào cô đồng, bà cốt. Họ say sưa dõi theo những bước nhún mô tả cảnh vượt rừng đại ngàn nơi Nhạc phủ hay bàn tay phe phẩy khăn đỏ nhịp nhàng như đang khua mái chèo nơi Thuỷ phủ. Những ánh mắt suốt một đời cắm sâu vào bùn chua, cỏ dại, gốc rạ oải mục nay có phần hốt hoảng khi ngửa mặt chiêm ngắm bức tranh Tứ phủ như ôm trùm sân điện.

Đồng Nhàn trong giá hầu Ông Hoàng Mười đang giáng bút.

Ông Hoàng Mười có gốc tích là con Long Thần Bát Hải đại vương, một người tài hoa thích giao du, hiểu biết văn chương và... đa tình. Ông Hoàng Mười được nhân dân gắn với Nguyễn Xí, một danh tướng thời Lê, có công đưa vua Lê Tư Thành lên làm vua. Ông còn được gắn với Chiêu Trưng vương Lê Khôi, một anh hùng của nghĩa quân Lam Sơn, cháu của Lê Lợi... Bức tranh dân gian Hàng Trống ấy lần đầu tiên được in phóng cỡ lớn có quy tụ đủ mặt các vị thánh thần ở bốn miền Thiên phủ, Địa phủ, Nhạc phủ, Thoải phủ. Kìa trên chóp đỉnh có Ngọc Hoàng, tiếp theo là hàng Thánh Mẫu, hàng Quan, hàng Chầu, hàng ông Hoàng, hàng Cô, hàng Cậu. Những cặp mũi nhăn nheo tạm quên mùi ẩm mốc của những xó nhà thường lưu cữu chút thóc lượm gặt được của mùa trước hay chồng, vắt những bộ quần áo khá nặng mùi mồ hôi bởi ít có sự can thiệp của Omo hay Tide siêu sạch. Những ngóc ngách khứu giác nhướng phồng hết cả lên vì mùi hương quyện với hương hoa tươi, táo thơm, cam ngọt và thật khó bỏ qua những kích thích rất đáng ngờ từ son, phấn, nước hoa mác nhãn châu Âu nhưng made in... Quảng Châu. Thương nhất là những vành tai đã nhỏ như tai chuột, đã mỏng như lá muống thì chớ lại còn cụp về phía sau gáy như cánh chuồn chuồn bay ngược cơn dông. Xét từ phía "tai học", tiền lộc dĩ nhiên là không và khó dừng đọng ở những phận này. Những vành tai chỉ quen lưu đọng tiếng mắng chửi của chồng, những lời thì thầm toan tính bán đất, ruộng, tậu mua xe "rim Tàu" để ngược xuôi buôn bán của các quý tử... Đêm nay, những vành tai ấy như quắn hết cả lại mỗi khi cung văn dài cằm, căng gân cổ để vào các điệu Xá thượng trong các giá chầu cô Bé, cô Sáu, cô Đôi hay điệu Bỉ chim thước ở giá Cậu, điệu Bỉ thơ ở giá ông Hoàng... bất chấp sự tra tấn của trang âm tồi tàn. Có lẽ không nhiều lần trong đời những gương mặt nông dân hiền lành, chất phác kia lại hướng tới gần, lại cận kề những giấc mơ lớn của đời mình đến thế. Giấc mơ được một lần ngất ngây trong rực rỡ đèn, lung linh nến, được mọi người ngắm nhìn, được mũ áo xênh xang, được đi những bước khoan thai, được phán truyền những điều lớn lao, được ban phát những tín chỉ phúc lộc... Từ bến sông linh Giấc mơ được một lần ngất ngây trong rực rỡ đèn, lung linh nến, được mọi người ngắm nhìn, được mũ áo xênh xang, được đi những bước khoan thai, được phán truyền những điều lớn lao, được ban phát những tín chỉ phúc lộc... Tôi lặng lẽ rút ra khỏi nơi đang hầu đồng và bước dọc con đường Thượng đạo để đi về phía sông Lục Đầu. Hình như đã canh hai hay canh ba, cả vùng đền Kiếp Bạc lặng lẽ, tịch mịch hơn. Núi sông, trời mây khoác một vẻ huyền ảo. Trăng mười bảy bàng bạc, khéo làm nổi bật dãy núi Rồng uốn theo hình chiếc ngai mà hai nhánh là Nam Tào, Bắc Đẩu cùng chầu về Lục Đầu giang. Một không gian thật lý tưởng để con người có thể thăng thoát, phát lộ những khả năng siêu việt, để gần gũi hơn khi tiếp xúc với thế giới thần linh và tâm linh. Nếu coi những điều ghi lại cuộc trò chuyện của thầy trò nhà sư Khánh Hỷ trong cuốn Thiền Uyển tập anh là chứng lý thì việc xuất hiện lên đồng sớm nhất của nước ta là vào hồi thế kỷ 12. Cuốn sách chính thức nghiên cứu về hiện tượng lên đồng là Vân Cát thần nữ được xuất bản năm 1990. Hội thảo khoa học quốc tế lần đầu do nhà nước tổ chức vào năm 2001. Và đến hôm nay lên đồng mới chính thức được tổ chức công khai. Một hành trình quá chậm chạp, nhọc nhằn. Kiếp Bạc, nơi địa linh tụ hội khí thiêng sông núi từng giúp nhà Trần dựng công nghiệp vẻ vang. Hôm nay, cũng từ nơi đây, một lộ trình tâm linh rộng rãi, hanh thông? Khi xưa: Lục đầu vô thuỷ bất thu thanh - nước sông Lục Đầu luôn vang dội tiếng quân reo. Chẳng biết từng lớp sóng Lục Đầu hôm nay có đủ sức chuyên chở nổi những ngọt ngào thanh âm của mùa thu cùng bao trầm tích văn hoá dân tộc để bồi đắp yên lành, đẹp đẽ cho miền Tứ phủ?

Một số hình ảnh

Ban thờ Tứ phủ và biểu tượng lên đồng - Nguồn: http://images.google.com.vn

Nguồn: http://www2.vietbao.vn

Một cảnh lên đồng ở Châu Âu - Một cảnh lên đồng của Helen Duncan (Ảnh: forteantimes.com)'

Bức tranh "lên đồng" nổi tiếng của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh

Trích hồi ký của họa sĩ Nguyễn Phan Chánh: "

Lúc còn nhỏ, họa sĩ chứng kiến nhiều cuộc cầu tiên, lên đồng, rước nồi hương hóa ở quê. Khi ở Hà Nội, họa sĩ gặp được một thiếu phụ rất đẹp chừng hai nhăm, hai sáu tuổi, thường hay gọi là bà Phán, nét mặt nết na, hiền hòa, vui lòng ngồi làm mẫu nên ông nảy ý vẽ bức tranh Lên đồng. Khi đó họa sĩ đang dạy ở trường Bưởi (nay là trường Trung học phổ thông Chu Văn An, Hà Nội).

"... Về ưu điểm bố cục thì tương tự như tranh Chơi ô ăn quan: bên ngồi ba người, bên ngồi một người, chỉ khác tranh Chơi ô ăn quan là ba người ngồi bên tay phải, một người ngồi về phía trước. Cũng như bức tranh Chơi ô ăn quan, các nhân vật rất khăng khít tình cảm với nhau, lại được cái hay hơn là chỉ có một người cúi mặt xuống, còn ba người kia ngồi bên phải trông sang phía trước nên linh động hơn. Chị ngồi phía trước giơ tay cầm hướng sang chị bên trái. Người thứ hai bên phải ngồi kề phía sau lưng chị trước, tay cầm quạt. Còn người thứ ba bên phải chỉ trông thấy nửa mặt. Cũng khác hơn tranh Chơi ô ăn quan về cách ăn mặc trang sức. Người ngồi đồng bên trái là một thiếu phụ trạc ba mươi tuổi, đầu tóc quấn seo gà, hai tay buông xuống, chắp trước ngực như sẵn sàng chịu lệnh đức Phật nhập vào mình nên vẻ mặt xinh xắn đầy vẻ tín ngưỡng. Gần hơn cả là người nhiều tuổi nhất, đầu quấn tròn một cái vành khăn, trông ra vẻ nghiêm nghị lắm, tay cầm nén hương thư vào mặt người lên đồng. Bà ta đeo chiếc khăn tay đỏ trên vai và thắt lưng màu lục ngồi chĩnh chọe trước mặt chị lên đồng. Sau lưng bà ta là một thiếu nữ trạc mười bốn, mười lăm tuổi, cầm quạt, quạt cho bà đồng. Nhưng cô dè dặt mỗi khi quạt, sợ rằng tàn hương bay vào mặt cô đầu quấn khăn mỏ quạ và cả cô ngồi đằng sau nữa (cũng quấn khăn mỏ quạ). Giữa bức tranh, về đằng sau, có bát hương đã khăm sẵn một chùm hương đương đỏ và ngọn khói bay phấp phới lên.

Nói về bố cục thì bức tranh này còn hơn bức tranh Chơi ô ăn quan vì có hai liễn câu đối dong thẳng xuống về bên trái. Như vậy phía bên cô ngồi đồng được chặt chẽ, thẳng thắn hơn, khỏi bị ngồi một mình lỏng lẻo. Cũng như về phía bên phải bức liễn làm cho phía bên này thẳng thắn chắc chắn hơn, lại lấp được chỗ trống sau lưng ba người. Hai bức liễn này làm cho bức tranh chặt chẽ, cứng cáp và có vẻ nghiêm nghị hơn.

Mầu sắc cũng hơn bức tranh Chơi ô ăn quan, tuy màu ấm với màu lạnh cũng như vậy nhưng ở đây sáng sủa hơn, đẹp hơn. Cô ngồi đồng mặt áo dài màu gụ, là màu phụ nữ thích nhất lúc bấy giờ, rất hợp với màu đen quần thâm, đặc biệt là bên nách áo có mầu ngói làm lưng quần nên phân biệt được nếp áo, lưng quần. Cũng nhờ câu liễn màu hồng đậm bên cạnh mặt cô lên đồng làm nổi hẳn khuôn mặt trắng trẻo của cô lên, thêm nữa trên đầu cô đồng quấn khăn nhiễu cũng hợp với màu áo. Hai tay cô ngồi đồng chắp lại đằng trước, nên nổi bật được màu trắng nõn của hai bàn tay. Nói về bà đồng thì màu khăn vàng bịt đầu, màu khăn hồng vắt vai, màu lục thắt lưng, đều nổi bật lên nhờ màu áo xanh đậm bà mặc. Còn em cầm quạt, vì em đang còn nhỏ tuổi nên mặt áo nâu non ngắn, quần trắng, làm tươi hẳn lên. Bức tranh không bị ảnh hưởng do màu áo của bà đồng mà trái lại, màu áo nâu non và quần trắng lại rất hòa hợp với màu xanh đậm này. Làm cho bức tranh tươi hẳn lên, sáng sủa hơn còn vì màu hai bức liễn phía sau, bên ngoài, hơn nữa màu hồng hồng của hai bức liễn cũng rất hòa hợp với màu phông. Cô em ngồi đằng sau, tuy người nhỏ hơn nhưng lại cao hơn là người ngồi trước. Bức liễn bên trái màu đậm hơn bức liễn để bên phải, để chỉ đó là một khoảng trống ở bên kia.

Mầu phông đậm ở giữa làm nổi bật khói hương lên, hòa hợp màu hương và làm nổi bật bát hương lên nữa ...".

Một hình ảnh giá đồng uy nghi - Nguồn: wikimedia.org

Tranh minh họa thời xưa - Nguồn http://nhandan.com.vn

Bài sưu tầm

“Nướng” tiền cho đồng cô, đồng bóng

Hiền, chủ một công ty thời trang ở Phố Huế (Hà Nội), mới 27 tuổi nhưng mê đồng bóng. Cô kể, cứ 2-3 tháng lại phải làm một “đêm hầu”. Không chỉ riêng cô mà cả 3 chị em và bà mẹ già ở Thanh Oai (Hà Tây) cũng vậy. “Chúng em làm ăn buôn bán, ai cũng tin vào may rủi.

Em đã đi gặp nhiều thầy, ai cũng bảo, làm ăn muốn phát đạt thì phải mở vài giá đồng”, cô tâm sự. Bởi vậy, cứ thấy “nặng căn”, làm ăn không gặp là cả đại gia đình cô lại chung tiền, rủ nhau đi “mua” một đêm hầu để giải hạn. Hiền “chơi” giá hầu nhiều đến nỗi, đến nay cô đã thuộc làu từng địa chỉ chuyên hầu đồng ở Hà Nội.

300 triệu đồng để vui 36 giá đồng

Cảnh múa đồng tại nhà “cô” đồng Nguyễn Thị Luyến, thôn Đục Khê, xã Hương Sơn (Mỹ Đức, Hà Tây) với những màn múa hương, múa nến, múa lửa, hút thuốc lá... Ảnh: MINH ĐIỀN

Giữa tháng 2-2006, chúng tôi theo mẹ Hiền lọt vào một “sới” hầu đồng nằm sâu trong khu Thuốc Bắc (Hà Nội). Hiền kể, để thuê được giá hầu đồng đêm nay, cô phải xếp hàng đặt lịch với “cô” trước cả tuần lễ.

Bắt đầu từ 17 giờ, trong nhà “cô” đã não nuột nhạc, rực rỡ đèn, nến, lửa và mù mịt khói nhang, trầm. Giữa nhà, một ban thờ trưng bày hương án, hoành phi, câu đối cổ, cờ quạt, mũ áo, hoa quả, đồ tế lễ… Nền nhà trải kín chiếu cói.

“Cô” mà Hiền gọi lại là một anh mặt trắng đầy phấn, môi lòe loẹt son. 19 giờ, “cô” mặc áo tế xanh đỏ, đầu thắt khăn vàng, thêu rồng phượng, lửa và lua tua bắt đầu cầm 2 cán cờ, bước đi bước lại, sang phải lùi trái, “đảo” như chong chóng trước hương án. Cứ mỗi giá 25-30 phút, “cô” lại lui vào “hậu cung” đổi sắc phục, khí cụ rồi nhảy ra “diễn” tích mới.

Đội cung văn (nhạc công) khi não nuột, khi réo rắt, khi phầm phập như rock, rap. Mẹ con Hiền quỳ trên chiếu, bên chân “cô”, sì sụp lạy và vâng, dạ nghe “cô” phán những lời được nói ra từ... miệng người cõi âm. Tranh thủ giờ giải lao giữa các giá, cô lại tất tả ôm rổ lộc (kẹo, bánh, hoa quả, mì tôm, xôi, oản) và tiền đi phân phát cho các con nhang đệ tử, nhạc công ngồi hầu chung quanh.

Cứ như vậy, giá hầu của cô được kéo dài cho đến sáng.

Theo Hiền, “giá” được hiểu là một màn, tiết mục múa và hát. Tùy theo từng “tích”, “ghềnh” mà chọn nhạc điệu, ca từ khác nhau. Một cuộc hầu đồng trọn vẹn có 36 giá. Tuy nhiên, tùy lượng tiền của tín chủ mà thỏa thuận số lượng giá. Ít thì 9, 12 giá. Nhiều thì 21, 23 giá... Thời lượng mỗi giá cũng khác nhau, ngắn chỉ khoảng 20-30 phút, dài có thể tới 1 giờ đồng hồ. Nếu diễn đủ 36 giá lớn, cả cô đồng và tín chủ phải thức suốt 2-3 đêm liền.

Hiền bảo, có đi hầu đồng mới biết bây giờ người ta đang đua nhau “chơi” đồng bóng. “Mỗi cuộc mở đồng như vậy, chúng em ít tiền, chỉ dám chơi 15-16 triệu đồng. Nhưng một giá đồng ra trò thực sự thì phải 20-30 triệu đồng”. Đắt, nhưng người ta vẫn đổ xô đi hầu đồng. Nhiều khi, vào những ngày lễ, rằm, tết, các sới hầu ở Hà Nội chật kín lịch, mẹ con cô phải dắt nhau hầu tận các điện, phủ lớn và được đồn là linh thiêng ở Thái Bình, Thanh Hóa, Nam Định, Hà Tây…

Còn Nhung, một phụ nữ khoảng 45 tuổi, chủ cửa hiệu karaoke, mát-xa thư giãn ở Thụy Khuê (Hà Nội) thì bảo: “tôi đi hầu đồng nhiều đến nỗi bây giờ nghiện”.

Cứ hễ đâu mở giá đồng, Nhung lại bỏ nhà cửa đến xem giá, thức thâu đêm để xin lộc. “Không một tụ điểm đồng bóng nào ở Hà Nội tôi không thuộc. Tôi còn thuộc làu cả tên, tuổi, tiểu sử của các “cô”, “cậu” và đám cung văn đàn hát”, cô kể. Thậm chí, cô còn quen và thuộc tên của nhiều vị khách sộp là quan chức, nhà doanh nghiệp, dân chơi...

Theo cô, phần lớn các vị “con nhang đệ tử” chịu chơi, khách sộp ít khi muốn hầu ở nhà thầy, mà thường thuê hẳn “cô”, “cậu” về tư dinh, lập điện, mở phủ nguy nga, tráng lệ để múa. Họ thuê cả dàn cung văn nổi tiếng về đàn, hát suốt canh thâu. Mỗi cuộc như vậy, chi phí bỏ ra khoảng gần 100 triệu đồng.

Tuy nhiên, mức chơi trên vẫn chưa bằng một vị quan chức ở Hà Nội, mới đây đã chi tới 300 triệu đồng, thuê cả một chiếc du thuyền ở Hồ Tây để đưa “cậu” đồng và đám cung văn, con nhang, tín chủ… lên say sưa nhảy múa suốt 3 ngày đêm giữa mênh mông sóng nước, nhảy múa đủ 36 giá. Trong đó, “cô” đồng được thuê là một giáo sư tên T. rất nổi tiếng trong giới hầu đồng hiện nay. Còn cung văn được tuyển từ những nghệ sĩ hát chèo, quan họ, diễn viên sân khấu… đang nổi. Tiền “cát-xê” chi cho “cô” sau 3 ngày đêm khoảng 120 triệu đồng. Gần 70 triệu đồng trả cung văn và hàng chục triệu tiền “lộc” cho quan khách.

Bùng nổ cung văn, hầu bóng, điện thờ tư

“Ngồi hát ăn bát vàng” là câu mà các cung văn đồng bóng thường bảo nhau. Bởi vậy, hiện nhiều người đang đua nhau đi làm cung văn. Trong đó, 2 làng Tam Sơn và Phù Lưu Tế (thuộc huyện Từ Sơn, Bắc Ninh) nổi tiếng là đất quan họ với những giọng ca vang, rền, nền, nảy. Nhưng không mấy ai còn tha thiết hát quan họ nữa.

Cứ sau hội Lim, hơn 20 đàn ông ở đây lại xách sáo, nhị, đàn nguyệt theo phục vụ các giá hầu. “Nay ở Hà Nội, nhưng mai đã ngồi tận Thanh Hóa, Nghệ An rồi”, Nguyễn Đức Hải, 41 tuổi, một tay đàn nguyệt kiêm hát chầu văn mới nổi, quê ở Tam Sơn, tiết lộ.

Dẫu vậy, Hải vẫn chỉ là bậc đàn em của các tay chuyên hát đồng nức tiếng, chỉ nghe tên đã khiến dân nghiện đồng bóng mê mẩn, như X.H, Q.A, Q.Tr… “Cát-xê” của họ tiềm tiệm cũng 15-20 triệu đồng/tháng, cao có thể tới 40-50 triệu đồng/tháng. Món hời từ nghiệp hầu bóng cũng lôi kéo nhiều sinh viên khoa âm nhạc dân tộc Nhạc viện Hà Nội ra trường đi làm cung văn.

Cung văn nhiều, “cô” đồng cũng lắm. Ở các huyện Mỹ Đức, Thạch Thất, Thanh Oai, Thường Tín (Hà Tây) gần đây xuất hiện nhiều “làng cô đồng”. Trong đó, hoạt động sôi động hơn cả là làng Hòa Nam và khu chùa Hương, thuộc huyện Mỹ Đức.

Ban đầu, họ chỉ là những thầy cúng, thầy bói, nhưng thấy nghiệp “cô” đồng nhanh “lên đời” hơn, nên chuyển sang làm đồng cô, bóng cậu, với những “cô” Kha, “cô” Tiến, “cô” Vân, “cô” Luyến… nườm nượp khách. Nhiều đêm, con nhang, tín chủ tứ xứ kéo về. Gần thì Hà Tây, Hà Nội, Bắc Ninh, Phú Thọ. Xa tận Thừa Thiên-Huế, TPHCM. Ô tô đỗ kín đê làng.

Tuy nhiên, muốn tìm “sào huyệt” của giới cung văn, hầu bóng phải về Phủ Dầy (Nam Định), cách Hà Nội 90km. Khách muốn ngồi đồng ở đây thường phải đăng ký trước cả tuần… Ngày rằm, mùng một, có thời điểm cùng lúc 5-6 đám nhảy đồng cùng múa may, thu hút hàng trăm con nhang, đệ tử. Họ đến từ khắp các tỉnh thành: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định, Thái Bình, Quảng Ninh, Yên Bái, thậm chí từ TPHCM, Bình Dương, Nha Trang… Giá hầu mỗi “sô” ở đây đắt nhất khoảng 20-30 triệu đồng, rẻ cũng 3-4 triệu đồng.

Theo giáo sư Trần Lâm Biền, một người chuyên nghiên cứu về Phật giáo, lễ hội, tín ngưỡng dân gian, thì thời phong kiến, tệ nạn hầu đồng, hầu bóng đã bị cấm khá nghiêm ngặt. Tuy nhiên, khởi thủy của lễ hầu đồng lại mang ý nghĩa khá tốt đẹp, tôn vinh phong tục thờ Mẫu, nặng về yếu tố giải trí, chữa bệnh. Thông qua “cô đồng” để người hầu được tiếp cận với vũ trụ, cõi siêu nhiên.

Nhưng gần đây, cùng với đời sống tâm linh phồn thịnh trở lại thì những hệ lụy của trò hầu đồng cũng được khơi lại, thậm chí còn trở nên ngày càng tiêu cực và lệch lạc hơn. Phần lớn người đi hầu đồng đều vì mục tiêu cầu tài, cầu lộc, giải hạn, rửa tội... hơn là nhu cầu giải trí tinh thần.

Được thời, những kẻ bói toán, tử vi, tà thuật... chớp lấy cơ hội, thi nhau mở điện thờ tư, lập phủ riêng tại gia đình để kiếm lời từ “dịch vụ” hầu đồng. Chỉ tính riêng trên địa bàn Hà Nội, hiện đã có tới hàng trăm điện thờ tư như vậy. Trong đó, riêng phường Chương Dương (quận Hoàn Kiếm) có 6 điện thờ, phường Giảng Võ (quận Ba Đình) có 13 điện, phường Phúc Tân có 6 điện tư.

Chủ mỗi điện thờ tư trên là một thầy cúng kiêm “cô”, “cậu” đồng. Sở VH-TT Hà Nội đã từng yêu cầu các “thầy” ký cam kết không tổ chức lễ hầu đồng, bói toán… nhưng hoạt động này hiện vẫn vô cùng sôi động, nhất là vào các tháng đầu năm 2006.

Những tháng lễ hội mùa xuân cũng là thời điểm các giới kinh doanh, buôn bán, cán bộ, công chức, nhà doanh nghiệp đua nhau đi đến các đền, phủ, điện mở giá đồng, tiếp tục “nướng” tiền cho các đồng cô, bóng cậu... Nhiều “sào huyệt” của đồng bóng ở Phủ Dầy (Nam Định), Ứng Hòa (Hà Tây), Giảng Võ (Hà Nội) là chốn để các con nhang, đệ tử tiêu xài, lãng phí và các đồng cô, bóng cậu thỏa sức nhập hồn, xuất ngôn bừa bãi, làm cho không ít gia chủ điêu đứng, tàn lụi vì trót để hầu đồng “mê hoặc”.

VĂN PHÚC HẬU

Thiếu hát văn thì "hầu đồng" không còn là lễ hội nữa. Các "giá đồng" không thể thăng hoa cảm xúc để nhập đồng khi thiếu tiếng nhạc rộn rã, da diết nhưng nhịp nhàng của những bài hầu văn.

Để hầu đủ 36 giá đồng thì bấy nhiêu bài văn cũng phải tương ứng. Vì số lượng bài rất nhiều và bài nào cũng dài cả nên Phoenix sẽ tách riêng Topic và gioi thiệu cùng ACE sau. Ở đây chỉ giới thiệu một bài tổng hợp làm ví dụ.

Nguồn:yeublog.com

Hát văn --một hình thức hát thờ, hát trong khi hầu thánh

Công Đồng Tứ Phủ Văn

Văn công đồng-bản văn ca ngợi các vị thánh trong hệ thống tứ phủ.Văn công đồng thường được hát trước khi hát văn hầu thánh(văn trong Lên Đồng hầu bóng) hoặc hát vào các dịp lễ hội , các ngày rằm mồng một.Bản văn này mang tính tâm linh mẫu mực, hát rất khó, chuyển giọng nhiều. Ngày trước quan niệm cứ hát trôi chảy bản Văn Công đồng mới là biết hát văn .Còn ngày nay 1 phần bởi vì Văn Công Đồng dài có nhiều từ là tiếng hán khó thuộc 1 phần là do đồng tiền bát gạo các cung văn không học hát văn công đồng mà chỉ hát các bản văn thường có trong hầu bóng mà thôi.Bản Văn Công Đồng dưới đây không được chính xác tuyệt đối vì còn rất nhiều từ tiếng hán mà bản thân tôi chưa thể hiểu hết được.Vì thế rất mong sự góp ý của các bạn để bản văn được hoàn chỉnh hơn

Thần kim ngưỡng khải tấu chư tôn,

Toạ thượng dương dương nghiễm nhược tồn.

Nguyện thỉnh pháp âm thi nghệ lực,

Tuỳ cơ phó cảm nạp trần ngôn.

Tiết hạ thiện tâm thành khấu thử

Tiến văn chầu tứ phủ vạn linh.

Cửu trùng thánh mẫu thiên đình

Bản thiên Công chúa quế quỳnh đôi bên

Hội bàn tiên khăn điều áo thắm

Chốn Quảng Hàn cung cấm vào ra

Cờn Môn tứ vị vua bà

Công Đồng thánh mẫu tam tòa chúa tiên

Dền Sòng Sơn -Địa Tiên Vương Mẫu

Đất phủ Giày nổi dấu thiên hương

Thỉnh mời tiên thánh Đệ Tam

Xích Lân Long Nữ ngự đền Thủy Cung

Tướng uy hùng năm quan hoàng tử

Lĩnh sắc rồng cai ngự bốn phương

Quyền cai sơn thoải đại giang

Đông Cuông Tuần Quán thượng ngàn tối linh

Khắp tam giới đình thần tứ phủ

Hội Công Đồng văn võ bá quan

Tả mời Thái Tuế Dương Niên

Hữu Quan Dương Cảnh Thành Hoàng quản coi

Tiền hậu lai Lê Triều Thái Tổ

Quản chư thần thừa trị hôm mai

Thỉnh mời Tứ Phủ Khâm Sai

Thủ Đền Công Chúa đáng tài thần thông

Thỉnh tam thập lục cung tiên thần nữ

Lệ tùy hầu thừa sự sớm trưa

Pháp vân Pháp vũ uy nghi

Pháp vân Pháp điện hộ trì bốn phương

Tướng thiên cung mũ đồng áo sắt

Lốt thủy tề năm sắc phi phương

Thỉnh mời bát lộ sơn trang

Bên thời thập nhị tiên nương chầu vào

Các bá quan cơ nào đội ấy

giáng bản đền lừng lẫy uy nghi

Thổ Công Thổ Địa thần kỳ

Ngoại Giang hà Bá sơn kỳ thần linh

Sắc cẩn thỉnh thiên binh lưc sĩ

Ngũ Hổ thần vạn vị hùng binh

Thỉnh mời liệt vị bách linh

Binh tùy binh bộ cùng binh bản đền

..................................................

Hội tam đa , trình tương ngũ phúc

Độ cho người hưởng lộc trường sinh

Thỉnh mời Phật giáng lưu ân

Thần giáng lưu phúc thiên xuân thọ trường

Vài hình ảnh lễ đồng - hội chợ Viềng năm Mậu Tý

Nguồn: www.otofun.com

Lên đồng, thường là mượn đạo tạo đời và buôn thần bán thánh mà thôi.

Nhắn Phoenix, bài trích đưa lên có đoạn "hồi ký Phạm Duy"...Xin hỏi có phải là nhạc sĩ Phạm Duy không? Nếu đúng con người này thì tôi kiến nghị với Phoenix là nên tẩy chay. Vì con người này không đáng tin và không đáng trọng. Từ Á sang Âu, Mỹ ai ai cũng biết nhân cách và đạo đức con người này thấp hơn cả một người bình thường và vô danh.

Nếu ý kiến này có gì gây sốc, Ban quản trị có thể xóa bài.

Cảm ơn. Lạc Dân.

Lên đồng, thường là mượn đạo tạo đời và buôn thần bán thánh mà thôi.

Nhắn Phoenix, bài trích đưa lên có đoạn "hồi ký Phạm Duy"...Xin hỏi có phải là nhạc sĩ Phạm Duy không? Nếu đúng con người này thì tôi kiến nghị với Phoenix là nên tẩy chay. Vì con người này không đáng tin và không đáng trọng. Từ Á sang Âu, Mỹ ai ai cũng biết nhân cách và đạo đức con người này thấp hơn cả một người bình thường và vô danh.

Nếu ý kiến này có gì gây sốc, Ban quản trị có thể xóa bài.

Cảm ơn. Lạc Dân.

Chào Lạc Tướng,

"Phạm Duy" ở đây chính là nhạc sỹ Phạm Duy tai tiếng. Song phạm vi và mục đích topic không bàn đến tư cách và đạo đức của các tác giả mà là tổng hợp các cái nhìn và góc nhìn khác nhau về hiện tượng "lên đồng".

Việc "tay chay" sẽ là hẹp hòi nếu như một tác giả kém đạo đức nhưng lại có một sáng tác có giá trị sáng tạo. Thiết nghĩ, mọi sự đánh giá cũng cần xét phạm vi. Nếu bác sỹ nghiên cứu mà không dám mổ xác bệnh nhân HIV cũng khó làm khoa học phải không? Không biết bạn Lạc Tướng có đồng ý?