Mũi tên đồng thành Cổ Loa

Phát hiện mới về mũi tên đồng thành Cổ Loa

.

GS. Phạm Văn Hường

.

Các phát hiện khảo cổ mới về những mũi tên đồng Cổ Loa đã chứng tỏ trình độ kỹ thuật và tư duy bậc thầy của các nghệ nhân luyện kim thời Việt cổ.

Đô thị Cổ Loa ngày xưa đã là kinh đô của nhiều triều đại, từ An Dương Vương với tên nước là Âu Lạc (273 trước Công nguyên) đến Ngô Quyền (933). Những vị vua này đã để lại trong lịch sử Việt Nam nhiều trang oai hùng. Cổ Loa còn mang dấu ấn về mối tình oan trái của Trọng Thủy và Mỵ Châu, cùng huyền thoại nỏ thần Kim Quy phản ánh một sức võ trang cường mạnh. Những huyền thoại ấy có phần phai nhạt đôi chút theo thời gian, nhưng gần đây lại được bật sáng nhờ sự khai quật của các nhà khảo cổ học, tìm thấy hàng ngàn mũi tên đồng Cổ Loa. Số lượng lớn những mũi tên này đã đặt ra nhiều câu hỏi từ vài năm nay mà bây giờ mới giải đáp được vài phần.

.

Nguồn gốc những mũi tên đồng Cổ Loa

Khi phân tích bằng những phương pháp vật lý hiện đại, giáo sư Hà Văn Tấn cùng các nhà khảo cổ khác thấy những mũi tên có chứa các thành phần kim loại tương tự như thành phần các trống đồng thời Đông Sơn, kể cả trống đồng Ngọc Lũ.

Lẫy nỏ Cổ Loa.

Khoá nỏ bằng đồng có đinh tán

Những nguyên tố chính tìm được là đồng, chì, thiếc và không có kẽm. Những kết quả tương tự cũng tìm thấy trong các vòng chân nữ tướng đào được ở một số vùng lân cận. Kết quả này khác hẳn với các gương đồng, phần nhiều chỉ chứa nhiều nguyên tố đồng.

Khi so sánh tỉ mỉ kết quả phân tích nguyên tố (kể cả các nguyên tố phụ mà thành phần bé hơn một phần trăm) trong những mũi tên đồng với các hiện vật và quặng trong các vùng địa dư khác nhau thì thấy rằng tên đồng là những sản phẩm bản địa.

.

Kỹ thuật luyện kim các mũi tên đồng

Muôn ngàn mũi tên Cổ Loa.

Khuôn đúc mũi tên

Riêng trong các mũi tên đồng, còn tìm thấy nguyên tố sắt. Sự có mặt của sắt chứng tỏ người Việt cổ đã biết luyện kim (chứa một nguyên tố có nhiệt độ nóng chảy trên 1.500^oC). Mục đích của họ là làm cho những mũi tên cứng mạnh, dễ xuyên sâu vào mục tiêu. Căn cứ trên những bài được đăng trên các tạp chí chuyên môn của thế giới, có thể thấy họ đã chú ý đến kỹ thuật luyện kim thời Việt cổ từ một thế kỷ nay.

Kỹ thuật luyện kim tân tiến thời Việt cổ còn tìm thấy trong những chiếc dao găm nữ tướng. Các phương pháp phân tích vật lý đã tìm ra nguyên tố titan trong hiện vật này. Người Việt cổ có lẽ chưa biết đích xác tên nguyên tố đó nhưng họ chắc chắn nó sẽ đem lại một hợp kim cứng và nhẹ, thích ứng cho bàn tay người nữ tướng.

.

Phân đoàn tay nỏ trong binh lực

Nếu căn cứ trên những lẫy nỏ Cổ Loa mà các nhà khảo cổ học tìm thấy gần đây cùng với số lượng lớn các mũi tên đồng, chúng ta có thể khẳng định ở thời Việt cổ, vùng Cổ Loa đã có một lực lượng quân sự được phân thành đoàn tiểu xạ gồm nhiều tay nỏ. Những lẫy nỏ này tinh vi và bé hơn những nỏ tìm thấy ở các vùng thượng du, nơi các đồng bào tộc Mường hay nhiều tộc khác cư trú. Thời đó ở Bắc phương hay dùng cung trong lúc người tộc Việt hay dùng nỏ.

Gương đồng và dao găm nữ tướng.

Bao chân bao tay bằng đồng

Phải chăng những tay nỏ này rất thiện xạ, gây cho đối phương ấn tượng hãi hùng, như những nỏ thần, mà Kim Quy là một huyền tượng.

Cách bắn nỏ tài ba đã tồn tại qua nhiều thế kỷ trong vùng Cổ Loa, có khi dùng trong quân đội chính triều, có khi trong những lực lượng đối lập. Như ta đã biết, hơn mười thế kỷ sau An Dương Vương, vua Ngô Xương Văn, một trong hai vua anh em đồng kế vị Ngô Quyền, đã chết vì một mũi tên, cũng gần Cổ Loa, kinh đô thời ấy.

Những lẫy nỏ Cổ Loa tìm được cũng bằng hợp kim đồng. Khi bật - một lần lẫy chỉ phát một mũi tên. Tuy những lẫy nỏ này không phải từ nỏ của An Dương Vương nhưng cũng giúp làm sáng tỏ được huyền thoại nỏ thần. Cơ cấu đơn tiễn này làm nhẹ một phần nào tội lỗi của Mỵ Châu. Vận nước Âu Lạc tuy nổi chìm theo thời gian qua mối tình cay đắng của Mỵ Châu - Trọng Thủy, nhưng không làm quên được thực tế Cổ Loa đã là kinh đô của một nước có tổ chức lớn, có kỹ thuật cao, kể cả kỹ thuật quân sự, bao hàm thêm khía cạnh nhân bản và tình người.

.

(GS. Phạm Văn Hường, Thứ tư, 29 Tháng mười một 2006 )

Một số hiện vật Đông Sơn từ RPVA (Trung tâm UNESCO Nghiên cứu Bảo tồn cổ vật Việt Nam)

Bình rượu bằng đồng

.

Bộ nhạc khí bằng đồng

.

Ấm đun (đồ gốm Đông Sơn)

.

Đồ trang sức bằng đồng

.

Muôi đồng

.

Rìu đồng mũi hài

.

Thố đồng và quả cân đồng

.

Tượng chim đồng trên đầu gậy

Một số hiện vật Đông Sơn từ RPVA (Trung tâm UNESCO Nghiên cứu Bảo tồn cổ vật Việt Nam)__(Tiếp theo)

.

Đèn đồng

.

Vũ khí Đông Sơn (1)

.

Vũ khí đông Sơn(2)

.

Mảnh giáp Đông Sơn

.

Dong Son bronze blade

.

Thạp đồng Đông Sơn

.

Muôi đồng Đông Sơn

Cám ơn anh đã cho chiêm ngưỡng những món đồ cổ quý giá, công nhận bộ ảnh của anh phong phú thật, em xin được đóng góp thêm một bài em mới đọc được. Hai con dao đá trong bài này tuyệt đẹp.

Những món "đồ vớt" gây sốc và tấm lòng của một người yêu cổ vật

Đấy là phát biểu của nhiều nhà khảo cổ học, tại buổi hội thảo được đánh giá là “gây sốc” ở nhà hàng Trống Đông Sơn (số 1 Trần Đăng Ninh, Cầu Giấy, Hà Nội) do nhà khảo cổ học Nguyễn Lân Cường giúp ông Nguyễn tổ chức.

Tham gia hội thảo, ngoài các nhà khoa học, còn có các nhà sưu tập và một số nhà báo.

Trống đồng Đông Sơn.

Ảnh: Lê HuyCác nhà khoa học đều tỏ ra thán phục và đồng tình trước bộ sưu tập và cách trưng bày của ông Nguyễn. Bộ trống đồng hơn chục chiếc đã gây ngạc nhiên lớn. Chiếc trống ở trung tâm gian trưng bày có đường kính mặt trống 105cm, được nhiều người đánh giá là lớn nhất Việt Nam hiện nay; đây cũng là chiếc duy nhất tang trống bị rách một ít. Những chiếc còn lại đều nguyên vẹn, đường kính mặt trống từ 50 đến 80cm, với hoa văn đặc trưng của trống Đông Sơn.

Có một chiếc được các nhà khảo cổ đánh giá là quá lạ: Hoa văn trên thân trống cho thấy nó đúng là Đông Sơn, song kiểu dáng không giống mô - týp quen thuộc; đặc biệt là trên mặt trống, chính giữa không có ngôi sao đúc nổi, thay vào đó chỉ là một u tròn, xung quanh có thêm 16 u tròn nhỏ!

Bộ sưu tập dao găm đồng cán hình tượng người cũng rất gây chú ý. Đặc sắc nhất là 3 chiếc dao cán có hình hai người. Một chiếc có hình hai người đàn ông khoác vai nhau, hai tay còn lại bê chung một đĩa đèn, thể hiện lối sống cộng đồng của người Việt cổ; một chiếc có hình một đàn ông và một đàn bà ôm nhau; tay người đàn ông đang mở váy người đàn bà, thể hiện tín ngưỡng phồn thực, hướng tới sự sinh nở và bảo tồn, phát triển nòi giống; một chiếc có hình người đàn ông đang ngồi trên cổ người đàn bà, thể hiện văn hóa phụ hệ, gia trưởng.

Các bức tượng đều trong tình trạng tốt, hoa văn trên váy phụ nữ và hình xăm trên đùi đàn ông còn rõ. Đây là những cổ vật cho biết rất nhiều thông tin về đời sống của người Việt cổ.

Bộ dao Đông Sơn có cán trang trí hình người rất phong phú.

Tuy nhiên, thực sự gây “sốc” cho các nhà khoa học chính là phần sưu tập đồ đá. Chúng rất phong phú, từ công cụ lao động như rìu, cuốc, dao, câu liêm hái quả, đến vũ khí để săn bắn và chiến đấu như lao, qua, kiếm, mũi tên; từ những vật dụng trong gia đình thường dân như hòn đá đánh lửa, chiếc kim khâu, đến biểu tượng của nhà quý tộc như thanh nha trương; từ những vật trang sức như khuyên tai, vòng tay, vòng chân, đến những đồ mang ý nghĩa tôn giáo như những bức tượng. Tất cả đều được chế tác từ đá quý, hết sức tinh xảo, hầu như nguyên vẹn, với độ bóng và màu sắc đẹp đến bất ngờ! Có lẽ vì quá đẹp, mà chúng bị nhiều nhà khoa học nghi ngờ “có thể được chế tác gần đây”?

Dân sưu tập đồ cổ đồn nhau câu chuyện ông Nguyễn đã đổi một ngôi biệt thự tuyệt đẹp trên đường Quảng Bá để có được khoảng 2/3 số đồ đá trong bộ sưu tập “gây sốc”, từ tay một nhà buôn đồ cổ danh tiếng của Hà thành, tôi - người viết bài này - đặt thẳng câu hỏi: “Ông nghĩ sao khi các nhà khoa học không công nhận chúng là đồ cổ?!”.

Ông Nguyễn trầm ngâm: “Các nhà khoa học chưa công nhận, nhưng cũng chưa phủ nhận. Vì sao chúng tôi tin chúng là đồ cổ, để tôi giới thiệu nhà báo nói chuyện thêm với ông T. nhé”.

Đồ dùng bằng gốm

Vật dụng Đông Sơn với những hình dáng đẹp

Lưỡi dao đá

Bùa đá

Tượng đá hình người với đường nét hiện đại

Sách về đồ đá có niên đại mấy nghìn nămÔng T. chính là một trong những nhà buôn đồ cổ giàu kinh nghiệm nhất Hà Nội. Ông khá kín đáo, ít khi chịu tiếp xúc với người không quen biết, có lẽ nể ông Nguyễn mà ông đồng ý tiếp chuyện tôi. “Ông nhận xét gì về bộ sưu tập đồ đá của ông Nguyễn?” “Ông Nguyễn treo thưởng 10.000 USD cho ai chứng minh được một món trong đó là đồ giả cổ, hiện vẫn chưa ai được nhận thưởng.

Cá nhân tôi tin chắc đấy là đồ thật. Tôi đã dùng kính lúp độ phóng đại 60 lần để kiểm tra. Nếu là đồ mới chế tác, nó không thể có được độ bóng và màu sắc như vậy, cái này khó nói thành lời lắm”.

“Các nhà khoa học phát biểu là chưa từng thấy những cổ vật như vậy?”. “Chỗ này rất cần các nhà khoa học vào cuộc, bởi đây không phải đồ đào được, mà là đồ vớt.

Các nhà khoa học chỉ quen với những cổ vật được đào thấy thôi, mà vẫn còn bỏ qua đồ vớt”.

“Hy vọng sẽ là bước đột phá...”

Cuộc hội thảo tại nhà hàng Trống Đông Sơn, cùng với các nhà khoa học, còn có Tiến sỹ Đặng Văn Bài, Cục trưởng Cục Bảo tồn di sản văn hoá dân tộc - Bộ VHTT.

Sự hiện diện của ông đã giúp nhiều người xoá đi mặc cảm, rằng dường như Nhà nước ta vẫn chưa cho phép tư nhân được sưu tập, được trưng bày cổ vật.

“Đây là lần đầu tiên một bộ sưu tập cổ vật tư nhân ra mắt đông đảo công chúng. Việc làm này rất phù hợp với chủ trương xã hội hóa công tác bảo tồn di sản văn hóa dân tộc của Đảng và Nhà nước ta” - Tiến sỹ Bài phát biểu- “Tôi nghĩ đây là bước đột phá, nó sẽ gây ra phản ứng dây chuyền, để rồi từ nay đến dịp kỷ niệm Ngàn năm Thăng Long, ở Thủ đô thân yêu của chúng ta sẽ xuất hiện thêm nhiều bộ sưu tập cổ vật tư nhân, nhiều cuộc trưng bày cổ vật tư nhân như thế này”.

Nhà sử học Dương Trung Quốc, Tổng thư ký Hội Sử học Việt Nam, cũng có đôi lời: “Tôi không đủ trình độ thẩm định về cổ vật, nhưng những hiện vật quả thực gây bất ngờ.

Sự trang trọng trong cách trưng bày cho thấy thẩm mỹ và ứng xử văn hóa của chủ nhân, tạo nên ấn tượng khó quên đối với những ai đã đến đây”.

Hàng loạt nhà khảo cổ học tên tuổi như Giáo sư Đỗ Văn Ninh, Giáo sư Diệp Đình Hoa, Giáo sư Hoàng Xuân Chinh, Giáo sư Hán Văn Khẩn, Giáo sư Nguyễn Huy Hinh, Tiến sỹ Phạm Quốc Quân... sau khi nhiệt liệt hoan nghênh việc ra mắt bộ sưu tập kỳ công và đắt giá, đã tỏ ra thận trọng khi đánh giá niên đại các hiện vật; “chúng tôi cần nghiên cứu thêm” - Các nhà khoa học phát biểu.

Sau cuộc hội thảo, ông Nguyễn đã có một bức thư gửi tới các nhà khoa học:

“Hiện có một dòng cổ vật không có lý lịch rõ ràng, đang được lưu giữ trong nhân dân...… Trong số ấy, nhiều món đồ không phải được tìm thấy trong lòng đất, trong các hang động, mà là dưới lòng các dòng sông, dòng suối, người dân gọi là “đồ vớt”.…

Trước đây, những người khai thác cát theo phương pháp thủ công vớt được rất nhiều hiện vật. Khoảng dăm năm nay, người ta khai thác cát bằng tàu hút. Giới buôn đồ cổ vẫn mua được hiện vật từ các chủ tàu hút, song số lượng không nhiều, hiện vật bé và hay bị gãy...

Hầu hết hiện vật đồ đá trong bộ sưu tập của tôi đều được mua lại của những người làm nghề khai thác cát trên sông Cầu, sông Lô, sông Đuống... thuộc địa bàn các tỉnh Vĩnh Yên, Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Tuyên Quang, đặc biệt là ở ngã ba sông thuộc địa phận Đoan Hùng (việc định niên đại cho các hiện vật, tôi dựa vào một cuốn sách được giới nghiên cứu cổ vật nước ngoài công bố thời gian gần đây)..

Phải chăng trên lưu vực các con sông nói trên vẫn đang ẩn chứa những cổ vật hết sức quý giá về mặt khoa học? Theo tôi, để có câu trả lời, trước hết cần đến các làng trước đây có người làm nghề khai thác cát thủ công, ghi lại ý kiến của họ...

Nếu các nhà khoa học chú ý đến ý kiến trên và có ý định mở một cuộc khảo sát sơ bộ, tôi xin vinh dự được tài trợ cho cuộc khảo sát đó”.

Đinh Anh Tuấn

Việt Báo// (Theo_Tien_Phong)

chà bác thật phong lưu :lol: Nhìn cận cảnh cán dao có hình cô gái mới thấy trang phục thời Hùng Vương khá giống Ai Cập, điểm chính là chiếc dải ở chính giữa váy, nếu phục dựng thời Hùng Vương thì nên tham khảo phim về Ai Cập mới đúng, phong cách rất giống nhau. Cháu muốn vẽ một vài tranh minh họa cho thời kỳ này quá. Không biết ông chủ của nhà hàng Trống Đồng có biết những nghiên cứu về thời Hùng Vương của bác Thiên Sứ không nhỉ, nếu biết chắc ông ấy sẽ giúp đỡ rất nhiệt tình để quảng bá, cháu phải tìm cách gặp ông ấy để trình bày về nguồn gốc Kinh Dịch, Âm dương ngũ hành cho ông ấy mới được. Chắc ông ấy sẽ rất vui.

Cháu nghĩ ông ấy bị "nhồi sọ" quá nhiều nên có giải thích cũng không tưởng tượng được nền văn minh Lạc Việt lại huyền vĩ đến thế. Tuy vậy cháu cũng thử một lần xem sao, vì ông ấy là một người có tiếng, nếu được ông ấy tuyên truyền cho thì còn gì bằng,vì nền văn hiến Lạc Việt thực dụng một chút cũng không xấu :lol:

Lướt ngang topic, vô tình băn khoăn: "không biết nhưng đồ này có phải đồ giả không?"

Quẻ KINH LƯU NIÊN.

Hic

hôm qua Rin86 nói chuyện về văn hiến Lạc Việt với mọi người ở lớp, một thằng Mông Cổ, một thằng Nga và ông thầy Thụy Sĩ, nói chung là cũng lịch sự lắng nghe nhưng cố chứng minh Việt Nam từ Trung Quốc mà ra, nhất là thằng Nga, bọn Nga rất phân biệt chủng tộc, nó dám nói ở châu Âu bây giờ cấm người châu Á sang, người Á muốn kết hôn với Tây thì khó lắm đấy.... Thằng Mông Cổ thì im lặng, nhưng mình biết trong lòng nó ko vui vẻ gì, còn ông Thụy Sĩ thì nghĩ là mình muốn làm Việt Nam trở nên quan trọng, nhất là khi nói về bản nguyên Việt Nam và nhiệm vụ của Việt Nam với thế giới. Đến lúc liên hệ với văn minh Nam Mỹ thì họ nghĩ đứa Việt Nam này bị điên!!! Hết biết!

Phoenix đặt vấn đề hoài nghi, còn các nhà sử học được mời tham quan những món đồ này họ chưa và không có cơ sở để cho là đồ giả, nhưng họ không thừa nhận đồ vớt trên sông là đồ cổ. Với họ thì cứ phải đào lên mới là cổ. Không ai đặt vấn đề kiểm tra C14 cả. Nhưng nếu những món đồ này là của tôi, tôi cũng không cần nhờ đến họ kiểm tra C14 và cũng không bao giờ hỏi ý kiến họ .

Tôi không quan tâm lắm đến việc đồ giả hay đồ thật, chỉ cần hình tượng của nó phản ánh một sự vật có thật trong lịch sử.

Thiên Sứ

Cháu đoán có thể có đồ giả trộn lẫn với đồ thật, nhưng đồ giả đó chế tác hết sức tinh vi và hợp lý, có thể đó là một số món đồ đồng, cháu từng xem một chương trình về kỹ thuật làm đồ đồng giả cổ của giới buôn đồ cổ Trung Quốc (cái gì TQ cũng làm giả được), làm giả đồ đồng đơn giản hơn rất nhiều đồ gốm, sành sứ. Hai con dao đá nhìn rất mới nhưng theo cháu đó là đồ thật, người Maya cũng có kỹ thuật chế tác đá như vậy, cháu có xem một phim tài liệu về đồ đá của maya, hình thức thì phức tạp hơn nhưng độ bóng và chất liệu thì y hệt hai con dao đá của Lạc Việt, các nhà khoa học đánh giá người hiện nay với kỹ thuật tiên tiến chưa chắc đã làm được món đồ tinh xảo như thế. Tiếc là bộ phim đó cháu xem cách đây trên dưới 10 năm, cháu cố gắng tìm tư liệu về đồ đá Maya nhưng chưa thấy.

Tôi thực sự bị cuốn hút vào những món đồ cổ vớt được ở nhà hàng Trống Đồng, chắc chắn một điều rằng sẽ còn rất nhiều cổ vật vẫn chưa tìm thấy hoặc sẽ không bao giờ tìm thấy. Theo tôi, ý tưởng của bạn Rin86 là một ý tưởng rất hay, vì đối với nhiều người Việt Nam, theo tôi biết, thời kỳ Hùng Vương vẫn là một cái gì đó mờ mờ ảo ảo, nên tôi nghĩ, giới thiệu về văn hóa Việt từng có thật một thời lung linh huyền vĩ qua các giá trị cổ vật là một việc thiết thực, nếu chưa ai làm thì mình làm, bởi có phải vì lợi nhuận gì cho riêng ai đâu mà gọi là quảng bá hay khuếch trương. Nếu được, tôi cũng xin đóng góp chút phần nhỏ :)

Tôi đã từng ra Hà Nội nhiều lần, nhưng chưa biết qua nhà hàng Trống Đồng. Anh Thiên Sứ có thể giới thiệu cho tôi biết website hay địa chỉ của nhà hàng đó không ? Trước mắt, tôi muốn biết chút thông tin như : thực đơn, giá cả dịch vụ, số lượng khách tối đa cho mỗi lần, ... Không biết đã có chương trình ẩm thực nào đưa khách tới đây tham quan chưa, nhưng nếu được thì tôi sẽ thử đưa thêm vào tour khách nội địa xem sao, tôi nghĩ chắc sẽ thú vị lắm.

Vài ý tưởng, mong quý vị góp ý, ...

Không phải chỉ có người Mường hiện nay mới sử dụng trống đồng mà còn cả người dân ở Lũng Cú nữa:

Đồng Văn - Lũng Cú thật tuyệt! Từ năm 2001, con đường từ Đồng Văn lên Lũng Cú đã được nâng cấp, trải nhựa phẳng phiu, dòng điện quốc gia đã thắp sáng mảnh đất địa đầu và ở Lũng Cú, cột cờ Tổ quốc được dựng trên đỉnh núi Rồng trông xa như một ngọn tháp, có hình dáng cột cờ Hà Nội, cao gần 20m, chân bệ có 6 mặt phù điêu mang nét hoa văn của trống đồng Đông Sơn, lá cờ Tổ quốc rộng 54m tung bay, kiêu hãnh giữa bầu trời biên cương, như ngọn lửa bất diệt, in bóng xuống mặt hồ Lô Lô xanh biếc. Ở lưng chừng núi Rồng có hang Sì Mần Khan rộng đẹp, hấp dẫn...

Tên gọi Lũng Cú có nhiều giả thiết: Long Cư (rồng ở, động rồng), Lũng Ngô (bởi cánh đồng Thèn Pả trồng nhiều ngô), lại có giả thiết Lũng Cú là tên người đứng đầu một dòng họ dân tộc Lô Lô, có công khẩn hoang, gìn giữ và phát triển vùng đất. Nhưng nhiều người cho rằng: Lũng Cú có lẽ bắt đầu từ chữ Long Cổ (long: rồng; cổ: trống) nghĩa là trống rồng.

Thời phong kiến rồng tượng trưng cho vua, trống rồng là trống của nhà vua. Theo lời kể của các bậc cao niên, trước đây đồng bào Lô Lô có phong tục may sắm quần áo đúng kiểu của dân tộc Lô Lô ở Lũng Cú để mặc cho người qua đời, bởi họ nghĩ mặc như thế tổ tiên mới nhận. Hiện nay đồng bào Lô Lô ở Lũng Cú, Mèo Vạc (Hà Giang) đều sử dụng thành thạo trống đồng. Trống đồng của đồng bào Lô Lô có nguồn gốc từ trống đồng Đông Sơn, như vậy Lũng Cú còn bảo lưu được những hiện vật lịch sử, văn hóa quý giá tiêu biểu rực rỡ của thời Hùng Vương. Theo sử sách vào thời Tây Sơn, Hoàng đế Quang Trung đã cho đặt ở nơi biên ải hiểm trở này một chiếc trống lớn, thời đó tiếng trống là phương tiện thông tin nhanh nhất, vị trí đặt trống của nhà vua là trạm biên phòng tiền tiêu Lũng Cú bây giờ...

Xã Lũng Cú bao gồm 9 thôn, bản: Lô Lô Chải, Seo Lủng, Tả Giao Khâu, Cẳn Tằng, Thèn Ván, Thèn Pả, Sì Mần Khan, Sán Chồ, Sán Sà Phìn, tất cả ở độ cao trung bình từ 1.600 - 1.800m so với mặt nước biển. Khi nói về nước Việt Nam liền một dải, người ta hay nêu từ Trà Cổ (Quảng Ninh) đến Cà Mau (nếu tính theo bờ biển) hoặc từ Mục Nam Quan (Lạng Sơn) đến Cà Mau (nếu tính theo trục đường quốc lộ), hoặc từ Lũng Cú đến Cà Mau (nếu tính giới hạn của vĩ độ). Còn nếu kể đến địa danh hẹp và nếu chi li hơn thì phải nói từ xóm Seo Lủng của Hà Giang đến xóm mũi Rạch Tàu của Cà Mau.

Trở về Hà Nội, tôi mang theo trong lòng nỗi nhớ về một vùng đất của chè san, rượu mật ong và thắng cố, xứ sở của đào phai, hoa lê, tuyết trắng và náo nhiệt buổi chợ phiên, tiếng đàn môi tâm tình gọi bạn, tiếng khèn Mông quyến rũ người tình, tiếng trống đồng âm vang bên bếp lửa nồng đượm đêm dài...

CAO XUÂN THÁI

nguồn

http://wikimapia.org/141347/SUMMIT-LUNG-CU...05%C2%B019-55-E

Phát hiện pho tượng hình con hổ 2.000 tuổi

(Dân trí) - Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh vừa sưu tầm được một pho tượng cổ quý hiếm, làm bằng chất liệu đồng, được xác định có niên đại cách đây khoảng 2.000 năm.Thông tin từ Bảo tàng Hà Tĩnh cho hay, trong khi đang đào đất ở vườn nhà, anh Đình Quý (trú tại xóm 9, xã Xuân Viên, huyện Nghi Xuân) đã chạm phải một bình gốm cũ có chiều cao khoảng 50 - 60cm, phía bên ngoài không có hoa văn hay họa tiết nào. Bình gốm được đậy bằng nắp rất kín, nằm sâu dưới lòng đất khoảng 40cm.

Bất ngờ với hiện vật nói trên, anh Quý khoét rộng, bê lên khỏi mặt đất và mở nắp ra thì phát hiện bên trong có chứa một pho tượng cổ màu vàng tía có chiều dài 30cm, nặng 8kg, có hình dạng một con hổ mẹ đang nằm ngủ trong tư thế rất thoải mái. Các bộ phận của con hổ tượng như mồm, đầu, thân, hai chân sau, trước, khối u, các cơ bắp thịt ở vai, sống lưng và mông… được đúc và trau chuốt khá công phu, tinh xảo.

Cổ vật hình con hổ bằng đồng

Hiện vật quý hiếm nói trên hiện đã được Sở VHTT&DL Hà Tĩnh tiếp nhận. Bước đầu các nhà nghiên cứu văn hoá ở Hà Tĩnh nhận định đây là một hiện vật cổ lạ, rất quý hiếm và có giá trị cao, đặc biệt, địa điểm phát hiện con hổ đồng cổ này nằm trong phạm vi của khu vực Di tích khảo cổ học bãi Phôi Phối, xã Xuân Viên (Nghi Xuân) - nơi đã từng tìm thấy rất nhiều hiện vật quý thuộc nền Văn hoá Sa Huỳnh và Văn hoá Đông Sơn xưa.

Văn Dũng - Đất Vũ

Đền thờ thần trống đồng ở xứ Thanh

Cập nhật lúc : 2:03 PM, 27/02/2009

Cùng với Lam Kinh, thành nhà Hồ, làng cổ Đông Sơn, Đồng Cổ, ngôi đền thờ vị thần trống đồng có công hộ quốc thời Hùng Vương ở thôn Đan Nê, xã Đan Nê, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa đã góp phần làm nên những giá trị văn hóa độc đáo ở xứ Thanh.

>> Chùa Chuông - niềm tự hào của phố Hiến

>> Thăm Bái Đính - Vịnh Hạ Long trên cạn

>> Đền thờ thánh mẫu bên sông Đáy

Từ thành phố Thanh Hóa, đi về hướng Tây Bắc khoảng 40 km là đến đền Đồng Cổ. Theo thần phả để lại, đền Đồng Cổ được xây dựng từ thời Hùng Vương thứ nhất (tài liệu lưu giữ tại đền ghi năm 2569 TCN).

Theo cụ từ giữ đền Lê Trương Nguyên, thuở xưa, đường bộ còn xa xôi cách trở, phương thức đi lại chủ yếu là đường sông vì thế ngôi đền nằm bên bờ hữu sông Mã này trở thành điểm dừng chân của nhiều tao nhân mặc khách trên đường thiên lý. Có lẽ, nhờ thế mà danh tiếng của nó ngày càng bay xa thêm cùng những câu chuyện đầy màu sắc huyền thoại.

Ngôi miếu nhỏ còn lại của quần thể di tích lịch sử văn hóa đền Đồng Cổ.

Tương truyền, vua Hùng Vương thứ nhất khi đánh giặc qua đây có nghỉ lại một đêm trên bến Trường Châu ở khúc sông Mã. Trong giấc chiêm bao, vua được một vị thần xưng là Ðồng Cổ báo mộng, bày cách dẹp giặc loạn. Khi vua tỉnh giấc còn nghe tiếng chuông đồng vang vọng từ ngôi đền dưới chân ba ngọn núi.

Theo báo mộng của thần, khi ra trận, vua cho dùng dùi đồng gõ vào trống đồng, giặc loạn sợ hãi bỏ chạy. Nhà vua sau đó đã quay lại để tạ ơn thần và cho tu bổ đền khang trang hơn. Tên đền Ðồng Cổ được dân làng gọi theo từ đó.

Chiếc trống đồng được thờ trong ngôi miếu cổ.

Về sau, vua Lý Thái Tông còn cho rước thần Ðồng Cổ từ Ðan Nê về lập đền thề trên đất Thăng Long, lại phong cho thần chức quan "chủ trì việc thề trong cả nước". Xưa, cứ đến ngày 4/4 hằng năm, nhà vua và các quan trong triều lại đến đền thề trước ngôi đền thờ vọng này: "Làm tôi bất trung, làm con bất hiếu - thần linh tru diệt...". Dân thường gặp chuyện gì rắc rối cũng dắt nhau đến đó thề thốt. Hiện, ở phường Bưởi (Tây Hồ, Hà Nội) vẫn còn ngôi đền cũng mang tên Ðồng Cổ và cũng thờ vị thần này.

Theo ông Trịnh Văn Chiến, nguyên Chủ tịch xã Đan Nê, trước, đền có một khu nhà, 38 gian, bề thế, tựa lưng vào Tam Thái Sơn (dãy núi Ðống), quanh đền, cây cối sum suê, rậm rạp.

Thời kháng chiến chống Pháp, công binh xưởng Nguyễn Công Cậy sản xuất vũ khí ở hang động Ích Minh nằm trong lòng ngọn núi bên phải của đền. Khi quân Pháp phát hiện ra vị trí công binh xưởng Ích Minh, chúng đã cho máy bay ném bom san phẳng cả đền Ðồng Cổ. Những di tích nguyên gốc còn lại đến nay, ngoài hai tấm bia kể trên, chỉ còn chiếc miếu nhỏ lưng chừng đỉnh núi Xuân và chiếc cổng Nghinh môn nằm ở phía tây ngôi đền.

Đền đang được Nhà nước đầu tư 37 tỷ đồng trùng tu, xây dựng.

Nghinh môn gồm 3 tầng, 8 mái, mang phong cách kiến trúc thế kỷ 15 (thời Lê), cao 9 m, rộng 3 m, được ghép bằng những khối đá vuông vức (không dùng vữa), cuốn thành vòm tò vò.

Theo những bậc đá lên đến ngôi miếu cổ trên núi Xuân, du khách có thể thu vào tầm mắt phong cảnh thật tuyệt vời của dòng sông Mã. Giữa đôi bờ bạt ngàn những ruộng ngô xanh mướt đang phất cờ, dòng sông mùa khô mang mầu ngọc bích hiền hòa trôi. Xa xa, phía bên kia sông là dáng hình thành Nhà Hồ (thuộc huyện Vĩnh Lộc kế bên), ẩn hiện trong sương mù mùa đông mờ ảo.

Dưới chân núi, ngôi đền Ðồng Cổ (được xây lại vào năm 1996, chỉ gồm một gian hai chái), lọt trong xanh tươi cây lá. Trước đền, hồ Bán Nguyệt như một mảnh gương nhỏ hắt bóng mây trời.

Hiện, ngôi đền đã được công nhận là di tích lịch sử văn hóa và được Nhà nước đầu tư 37 tỷ đồng trùng tu và quy hoạch lại.

Hoàng Sơn

http://www.baodatviet.vn/Home/Den-tho-than...2/31735.datviet

Phục dựng thành công trống đồng Đông Sơn

Sau năm ngày làm việc, chiều 23-12 ông Tô Quang Dũng - chuyên viên phục dựng trống đồng Đông Sơn, Hiệp hội UNESCO VN - đã phục chế thành công chiếc trống đồng Đông Sơn (có niên đại cách đây gần 2.000 năm) tại thị trấn Châu Ổ, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi.

Phục dựng thành công trống đồng Đông Sơn

ảnh minh họa

Trống đồng Đông Sơn này có đường kính 42cm, cao 23cm, trên mặt trống có biểu tượng mặt trời 12 tia, hoa văn bông lúa xung quanh mặt trời, hình người cách điệu xung quanh, bốn linh vật “con cóc” đúc nổi gắn liền trên mặt trống… Ông Đoàn Anh Tuấn, chủ tịch Hiệp hội UNESCO VN, nhận định trống đồng Đông Sơn này thuộc nhóm C, loại Hegel III, được đúc vào khoảng thế kỷ I-III sau Công nguyên.

Nghệ nhân sưu tầm cổ vật Lâm Dũ Xênh ở thị trấn Châu Ổ - chủ sở hữu chiếc trống đồng Đông Sơn này - cho biết tháng 10-1998 mua lại những mảnh vỡ trống đồng Đông Sơn này tại một cơ sở thu mua phế liệu ở huyện Sơn Tịnh, sau đó mang về nhà lưu giữ cho đến nay.

Nguồn đọc thêm: http://www.xaluan.com/modules.php?name=New...3#ixzz0uCpcOSZ9

Một số hình ảnh về cổ vật thời Đông Sơn ở link này khá hay nhưng Rin86 không coppy được vì tag

vòng ốc đeo tay thời Đông Sơn, có lẽ cách dây hơn 2000 năm khi đánh rơi chiếc vòng này, chủ nhân của nó sẽ không ngờ rằng chiếc vòng sẽ trở thành một vật có giá trị, thể hiện một góc đời sống thời Đông Sơn.

Chiếc trống có chữ khắc duy nhất trong thành Cổ Loa