Trung Quốc Trúng Thầu 90% Công Trình Thượng Nguồn Của Việt Nam

Trung Quốc trúng thầu, nhớ chuyện chiếc xe máy

Cập nhật lúc: 8/3/2010 5:37:28 PM (GMT+7)

Băng Dương (tổng hợp)

Bàn chuyện chất lượng của các dự án công trình mà Trung Quốc thắng thầu tại Việt Nam, nhiều độc giả VNR500 đã ví rằng, điều đó giống như chuyện đi so một chiếc máy Trung Quốc và xe máy Nhật.

Sau bài báo "Trung Quốc trúng thầu 90% các dự án thượng nguồn" của tác giả Phạm Huyền đăng trên Diễn đàn VNR500 hôm 2/8, nhiều bạn đọc khắp nơi đã gửi email bày tỏ ý kiến và trong đó, không ít bạn đọc cho biết, bản thân từng là kỹ sư, chuyên gia làm việc lâu năm tại các công trình mà Trung Quốc làm tổng thầu EPC.

Trung Quốc trúng thầu: rẻ mà không chừng hóa đắt

Từ Munich, Công hòa liên bang Đức, bạn đọc tubi hoang (email: h...@yahoo.de) gửi thư chia sẻ: "Nếu chỉ đơn thuần là vì lý do kinh tế thị trường, như việc ai bỏ thầu rẻ thì thắng để chọn nhà thầu Trung Quốc thì tôi thấy, chả rẻ chút nào!".

"Mình thà mua một chiếc xe đắt hơn một tí nhưng là hàng "xịn" của Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Nhật...yên tâm xài lâu dài, còn hơn mua chiếc xe rẻ nhưng cà tàng, lạc hậu, hay sửa chữa tới lui...chậm giao hàng của...Trung Quốc", độc giả tubihoang giãi bày.

Bạn đọc này trăn trở viết: "Bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra trong nay mai thậm chí là trong ngày hôm qua? Bởi vì riêng chuyện chậm tiến độ đã là thiệt hại trong ngay hôm qua rồi chứ chả nói đâu cho xa xôi!".

Tâm sự này của "tubi hoang" nhắc chúng ta nhớ lại thời đại hoàng kim hồi đầu những năm 2000, khi khắp Việt Nam tràn ngập xe máy Trung Quốc có giá chỉ bằng 5-6 triệu đồng/chiếc, rẻ bằng 1/2 đến 1/3 của xe máy Thái. Và rồi sau đó, những chiếc xe này chỉ chạy được dăm tháng, một năm là... hỏng.

Tự giới thiệu từng có kinh nghiệm làm việc tương đối lâu trong các dự án EPC, bạn đọc Binh Nguyen (...ns2003@yahoo.com) cũng phải công nhận rằng: Chất lượng của máy Trung Quốc, theo cảm nhận và đánh giá chung thì vẫn thua chất lượng máy G7. Nhưng thực tế hiện nay là các nhà thầu khối G7 (ngoại trừ Nhật Bản) không tham gia (hoặc rất ít) các dự án EPC tại Việt Nam vì họ không thể cạnh tranh nổi. Trên thị trường thế giới như ở Trung Đông cũng vậy, các nhà thầu Ý, Pháp, Anh... ngày càng khó cạnh tranh hơn với các nhà thầu từ Trung Quốc, Hàn Quốc vì giá của họ rẻ hơn, đồng thời thời gian cung cấp nhanh hơn.

Rất thẳng thắn, độc giả Quang-VNTK (quang...@vinatoken.com), tại TP.HCM viết: "Chúng ta phải xác nhận rằng, công nghệ Trung Quốc đứng sau các nước G7, Mỹ và Nhật rất xa. Tôi e rằng sau 10-15 năm sau máy móc Trung Quốc trở thành phế liệu, tăng chi phí vận hành và bảo trì, hiệu quả thấp...

Một công trình phía Trung Quốc trúng thầu (anht Tuổi Trẻ)

Bởi thế, nếu cứ tình trạng hiện nay, đấu thầu mà xét về giá là hoàn toàn không đúng. Chúng ta phải xét cả về công nghệ, tuổi thọ thiết bị công nghệ, chi phí vận hành, bảo trì và chúng ta nên chia bớt để chọn các nhà thầu phương Tây, công nghệ cao hơn, bạn đọc Quang-VNTK góp ý.

Độc giả Nguyen Minh Chau (minh...@gmail.com) bức xúc: "Tôi cũng là một kỹ sư xây dựng và đang hoạt động trong lĩnh vực xây dựng. Tôi cho rằng với trình độ công nghệ và cách quản lý của các nhà thầu Trung Quốc thật khó để có thể đảm bảo được chất lượng công trình, đặc biệt là các công trình trọng điểm và quan trọng mà các nhà thầu Trung Quốc đang là tổng thầu EPC.

Theo độc giả Nguyen Minh Chau “chúng ta nên lựa chọn công nghệ của các nhà thầu của các quốc gia có nền khoa học kỹ

thuật tiên tiến như các nước trong nhóm G7 chẳng hạn mặc dù giá của các nhà thầu đó sẽ cao hơn các nhà thầu đến từ Trung Quốc, nhưng chúng ta có cơ hội để tiếp xúc và học tập với trình độ công nghệ cao của các nước tiến tiến và đặc biệt chúng ta có những công trình có chất lượng thực sự".

Cũng đồng quan điểm trên, bạn Nguyễn Thanh Sơn (son...@vinacomin.vn) bày tỏ: “Tôi không tin giá thầu của các nhà thầu TQ là rẻ hơn. Nếu tính đúng, tính đủ cả đời dự án thì giá bỏ thầu của các nhà thầu Trung Quốc cao hơn nhiều so với của các nước khác”.

Thiệt thòi đủ thứ cho doanh nghiệp trong nước

Không chỉ phàn nàn về chất lượng thiết bị máy móc, cách triển khai các gói thầu của Trung Quốc hiện nay cũng khiến nhiều bạn đọc gửi thư tới VNR500 bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ.

Đơn cử như vấn đề sử dụng lực lượng nhân công, bạn đọc Quang - VNTK phân tích tiếp: "Nếu chúng ta chọn nhà thầu châu Âu thì chỉ có chuyên gia hay kỹ sư chất lượng đến làm việc và đó là lợi ích đối với quốc gia. Còn nếu chúng ta chọn nhà thầu Trung Quốc thì họ đem cả công nhân lao động phổ thông kém, ảnh hưởng đến lực lượng lao động của địa phương và quốc gia. Vấn đề này là rất quan trọng trong hiệu quả kinh tế, mà mỗi khi xét đến giá trị thầu thì không có, chỉ xét đến giá thầu là vô lý và hoàn toàn không đúng".

Tương tự ý kiến này, bạn đọc Hung Nguyen Van (ngvan....@gmail.com) giãi bày, lâu nay nói thực là cứ nghe Trung Quốc thắng thầu một dự án nào đó là cảm thấy buồn cho đất nước. Các nước như Nhật, Mỹ... trên khi thắng thầu thì họ chỉ đưa vào thiết bị và công nghệ, nhân viên quản lý, kỹ thuật cấp cao còn lại là tất cả công ăn việc làm cho dân mình, qua đó ta cũng năng dần được trình độ quản lý, kỹ thuật của mình lên. Còn khi Trung Quốc thắng thầu thì ta mất tất cả.

"Cứ cái đà này thì chẳng còn mấy nước đủ kiên nhẫn để tham gia đấu thầu nếu chúng ta không thay đổi tư duy chọn thầu! Không lẽ gì chúng ta cứ mãi tạo công ăn việc làm cho dân Trung Quốc, còn dân ta lại phải ra nước ngoài làm thuê?", Hung Nguyen Van than thở.

Học ngay từ đối thủ

Xét cho cùng, cốt lõi ở đây, đó là câu chuyện của cơ chế và chính sách quốc gia.

Lam Nguyen (lam...@yahoo.com) day dứt khi so sánh: “Chẳng nói đâu xa, cứ nhìn cách Trung Quốc học cách xây dựng năng lực quốc gia như thế nào? Trong thời gian nhanh chóng doanh nghiệp của họ đã cạnh tranh rất mạnh mẽ với các doanh nghiệp của các quốc gia giàu có, tất nhiên là về giá. Nhưng nếu họ không học công nghệ ở một mức nào đó thì làm sao họ làm nổi? Họ đã bắt các doanh nghiệp FDI muốn vào Trung Quốc phải chia sẻ công nghệ, dành các hợp đồng cho các doanh nghiệp trong nước”.

"Còn Việt Nam thì sao, sau bao nhiêu năm đổi mới các doanh nghiệp sản xuất cơ bản của Việt Nam đã làm được gì? Chưa kể đến việc chính phủ lại “dành” những hợp đồng tốt nhất cho Trung Quốc thì đến bao giờ các doanh nghiệp Việt Nam mới có cơ hội"?

Đánh giá khách quan, độc giả Binh Nguyen cho rằng, việc nhà thầu Trung Quốc lấn sân được nhà thầu trong nước rõ ràng là điều không ai mong muốn. Nhưng điều đó buộc các nhà thầu trong nước phải vươn lên để cạnh tranh, không ỷ lại mãi vào sự bảo hộ của nhà nước. Chúng ta đã bảo hộ nhiều mà nhà thầu trong nước không mạnh lên được thì phải chấp nhận.

Bàn về giải pháp để khắc phục tình trạng nhập siêu các gói thầu Trung Quốc này, độc giả tienpoo lieng (tien... @gmail.com) kiến nghị : Chính phủ phải xem xét lại vấn nạn đấu thầu về giá. Nghĩa là không những chú trọng đấu thầu về giá mà còn phải xét về mặt chất lượng. Đội ngũ kỹ sư Việt Nam phải có trách nhiệm và phải được tham vấn trực tiếp các họp đồng đấu thầu nhằm cân nhắc lại về chất lượng và giá cả để đạt được lợi ích cao nhất cho dân chúng nước ta.

Bên cạnh đó, Chính phủ cần xem xét lại qui định về thương mại quốc tế xem có thể ra một số luật ràng buộc những tập đoàn tham gia đấu thầu phải sử dụng bao nhiêu phần trăm hàng hóa gia công tại Việt Nam nhằm tạo công an việc làm cho người dân.

Chính phủ cũng phải lập ban chuyên đánh định giá thiết bị và sản phẩm nhằm áp đặt thuế chống phá giá cho các thiết bị nhập khẩu với giá còn rẽ hơn thiết bị và thành phẩm trong nước.

Theo độc giả Le Hoang (hoang..@yahoo.com) nhấn mạnh, nếu làm nghiêm điều khoản trong hợp đồng tổng thầu thì không nhà thầu Trung Quốc nào giám bỏ thầu ở Việt Nam cả. Chẳng hạn như một nhà máy như nhà máy nhiệt điện Hải Phòng nếu hoàn thành một năm sinh ra 600 MW, tương đương bao nhiêu tiền, thì cứ thế mà phạt trong thời gian chậm hợp đồng.

Thông thường trong các hồ sơ mời thầu thì các tiêu chuẩn về lắp đặt, về thiết bị và thời gian hoàn thành đã được chủ đầu tư đưa ra. Nếu các chủ đầu tư cứ theo hồ sơ mời thầu mà “đập” thì các nhà thầu Trung Quốc trúng thầu vì giá thấp, nhưng sau

khoảng 5 tháng, không đáp ứng đủ các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu thì sẽ bị cắt hợp đồng.

Chính phủ cần ngay lập tức xem xét lại vấn đề này, sử dụng các công cụ trong WTO để bảo về lợi ích cho doanh nghiệp Việt Nam, xây dựng các công cụ phi thuế quan./.

Mọi phân tích đều phù hợp cả, riêng giá thầu của Nhà thầu Trung Quốc thấp nên dễ đàm phán.

Mọi người nói đúng quá. Nhưng cái chuyện Giá cả nó vẫn nặng lắm. Đúng kiểu người nghèo không dùng Than tổ ong thì không được. Nhưng dùng thì lại bị ngộ độc, mà có chết ngay đâu, nên vẫn dùng tốt. Hun chết hàng xóm thì càng mừng vì bớt 1 nguồn tiêu hóa Oxy.

Nói vậy thì tưởng là chỉ vì cái Giá mà người quản lý ngu thì nhầm quá.

Vừa được hưởng %COM lại được sản phẩm Ngoại. Nếu có sai hỏng gì thì xin rút kinh nghiệm và xin kinh phí để sửa chữa. Thế là lại được chấm mút.

Nếu nói đến con đường thì ai mà quản được xe to, xe nặng nó đi chui. Đồ dùng học sinh thì nó phải hỏng, v.v.. nên nếu chất lượng ko tốt thì cũng bình thường như cân đường hộp sữa, chẳng dùng cũng hỏng. Cho nên Nhà nước lại phải rót tiền thôi.

Vậy ai dại hơn ai?